Του Γιάννη Λεωτσάκου,
Συνήθως, οι τοπικές εκλογές σε κρατίδια της Γερμανίας δεν προσελκύουν σημαντικό ενδιαφέρον ξένων αναλυτών ή πολιτών εκτός των ορίων της ίδιας της χώρας. Όμως, οι εκλογές της 1ης Σεπτεμβρίου στα κρατίδια της Θουριγγίας και της Σαξονίας, αλλά και αυτές που έπονται σε τρεις εβδομάδες στο κρατίδιο του Βρανδεμβούργου, κατάφεραν και πιθανότατα θα καταφέρουν να στρέψουν τα φώτα όλου του Δυτικού κόσμου στην ανατολική Γερμανία για τους λάθος λόγους…
Το ακροδεξιό και νεοναζιστικό AfD (Εναλλακτική για τη Γερμανία), με επικεφαλής τον Björn “Bernd” Höcke, που έχει καταδικαστεί για ναζιστικούς χαιρετισμούς και συνθήματα, κατάφερε να κερδίσει τις εκλογές στη Θουριγγία, το κρατίδιο όπου το κόμμα του Χίτλερ εκπροσωπήθηκε για πρώτη φορά στο τοπικό Κοινοβούλιο το 1928, με ποσοστό 33% και με διαφορά σχεδόν δέκα ποσοστιαίων μονάδων από τη δεύτερη θέση που πήρε το CDU (Χριστιανοδημοκράτες), ενώ το AfD στη Σαξονία έχασε την πρώτη θέση για μια ποσοστιαία μονάδα από το CDU. Σαφώς, κανείς δεν έπεσε από τα σύννεφα, καθώς από την μία πλευρά, οι δημοσκοπήσεις είχαν δείξει την τάση όχι απλώς ενίσχυσης του AfD, αλλά επικράτησής του και από την άλλη πλευρά τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών του Ιουνίου, όπου το κόμμα πήρε τη δεύτερη θέση με ποσοστό 16%, έδειξαν ξεκάθαρα ότι τα χειρότερα δεν είχαν ακόμη έρθει.
Παράλληλα, το BSW (Συμμαχία Sahra Wagenknecht), το προσωποκεντρικό κόμμα που σχηματίστηκε από την πρώην βουλευτή της Αριστεράς, μετά την επιτυχημένη πρώτη κάθοδό του στις Ευρωεκλογές, κατέκτησε την τρίτη θέση και στα δύο κρατίδια, ενώ το Die Linke (Αριστερά), που συχνά αναφέρεται ως κόμμα της ανατολικής Γερμανίας και έχει καταφέρει να εκλέξει μέχρι και Πρωθυπουργό, έχασε σημαντικά τις εκλογικές του δυνάμεις. Πρέπει να τονιστεί σε αυτό το σημείο ότι τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού (Σοσιαλδημοκράτες-SPD, Φιλελεύθεροι-FDP, Πράσινοι-Grüne) υπέστησαν μεγάλη ήττα, συγκεντρώνοντας συνολικά ποσοστά κάτω του 15%, με τους Φιλελεύθερους να μην εκλέγουν βουλευτές στα δύο τοπικά Κοινοβούλια και με τους Πράσινους να εκλέγουν οριακά σε ένα.
Σίγουρα, ο θρίαμβος ενός κόμματος, όπου μέλη του συζητούσαν και οργάνωναν με νεοναζί και ακροδεξιές ομάδες σχέδιο μαζικών απελάσεων όλων των μεταναστών, ακόμα και αυτών που έχουν γερμανικά διαβατήρια και αποτελούν πολίτες της χώρας(!), σε περίπτωση που έρθει το AfD στην εξουσία, δεν μπορεί να μην προκαλεί παρά ανησυχία. Όμως, και η περίπτωση της Sahra Wagenknecht, της οποίας το κόμμα παρουσιάζεται ως «αριστερό» και ως μια απάντηση στην παρακμή του παραδοσιακού κόμματος της Αριστεράς, προκαλεί ανησυχία και ερωτηματικά. Η δημοφιλής στους νέους και σε μεγάλους ηλικιακά ψηφοφόρους της Αριστεράς πολιτικός συνδυάζει αριστερές οικονομικές πολιτικές με (ακρο)δεξιά κοινωνική ρητορική, καθώς οι απόψεις της στο μεταναστευτικό, αλλά και σε θέματα όπως η ταυτότητα φύλου συγκλίνουν με πολιτικούς όπως ο Orban και ο Trump, παραπέμποντας σε κόμματα όπως αυτό του Smer-SD (Κατεύθυνση-Σοσιαλδημοκρατία) του Πρωθυπουργού Robert Fico.
Το AfD, αλλά και το BSW, μπορεί ιδεολογικά να ανήκουν σε τελείως αντίθετους χώρους, όμως πρακτικά οι απόψεις τους σε ζητήματα όπως το μεταναστευτικό και η ασφάλεια ταυτίζονται, με την κύρια διαφορά τους να εντοπίζεται στο γεγονός ότι η Sahra Wagenknecht δεν χρησιμοποιεί τόσο «εμπρηστικό» λόγο, όσο αυτός που χρησιμοποιούν οι ακροδεξιοί. Την ίδια στιγμή, τα δύο κόμματα χαρακτηρίζονται (δικαίως) ως φιλορωσικά, καθώς ζητούν τον τερματισμό της αποστολής όπλων στην Ουκρανία, ασκούν δριμεία κριτική στο ΝΆΤΟ και στην ΕΕ, δίνοντάς τους την ευθύνη για το ξέσπασμα του πολέμου, ενώ το AfD έχει κατηγορηθεί ότι χρηματοδοτείται από το Κρεμλίνο.
Θα ήταν ίσως αφελές και πολύ απλό να αποδώσουμε την άνοδο λαϊκίστικων και αντισυστημικών δυνάμεων αποκλειστικά στο μεταναστευτικό και την ασφάλεια. Τα κρατίδια, όπου έγιναν οι εκλογές, έχουν από τα μικρότερα ποσοστά μετανάστευσης σε ολόκληρη τη Γερμανία, επιβεβαιώνοντας τον κανόνα ότι οι ακροδεξιοί και οι λαϊκιστές έχουν τα προπύργιά τους σε περιοχές όπου τα προβλήματα που χρησιμοποιούν ως σημαίες των εκστρατειών τους δεν αποτελούν πρώτης τάξης ζητήματα. Τα τελευταία χρόνια, η οικονομική, κυρίως, ανασφάλεια στην οποία ζουν όλοι οι Γερμανοί, αλλά και η εγκατάλειψη που αισθάνονται οι κάτοικοι της ανατολικής Γερμανίας από το κεντρικό κράτος και τα παραδοσιακά κόμματα δίνουν την ευκαιρία σε καινούργιους σχηματισμούς που δεν έχουν κυβερνήσει και που πιστεύουν σε ακραίες ιδέες, να εξαπατήσουν τον δυσαρεστημένο κόσμο.
Η αλλαγή του πολιτικού συστήματος, η μη κανονικοποίηση της ακραίας πολιτικής, η καλύτερη οχύρωση του πολιτεύματος και η μάχη εναντίον σχηματισμών που έχουν ως μόνο τους όχημα τη ρητορική μίσους πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για κάθε δημοκρατικό κόμμα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι ακραίοι λαϊκιστές δεν ήταν και δεν είναι ικανοί να λύσουν κανένα από τα υπαρκτά ζητήματα της κοινωνίας, πόσο μάλλον τα ζητήματα που οι ίδιοι θεωρούν ως σημαντικά. Ο κίνδυνος της Ακροδεξιάς είναι εδώ και οφείλουμε να παλέψουμε εναντίον της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- How to watch the eastern German elections like a pro, POLITICO, διαθέσιμο εδώ
- Η Εναλλακτική για τη Γερμανία συζητούσε με ακροδεξιούς σχέδιο για μαζικές απελάσεις αν πάρει την εξουσία, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
- Far right eyes political earthquake as Germans head to the polls, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Ανατολική Γερμανία / Άνοδος του ακροδεξιού AfD και.. της αριστεροδεξιάς Βάγκενκνεχτ, tvxs.gr, διαθέσιμο εδώ
