Της Μαρίας Μπαλαούρα,
27 Αυγούστου σήμερα κι η χριστιανοσύνη γιορτάζει έναν μεγάλο, και πολύ αγαπημένο μάρτυρα Άγιο, ο οποίος δυναμώνει την αφοσίωση των πιστών χάρις τα θαύματα του. Σίγουρα, όλοι έχετε ακουστά τη Φανουρόπιτα, ένα είδος κέικ που φτιάχνουμε για να μας φανερωθεί κάτι που έχουμε χάσει, γιατί όμως; Σε ποιον Άγιο είναι αφιερωμένη; Πότε και πώς τη φτιάχνουμε, αλλά ποιοι είναι και οι συμβολισμοί του;
Ο Άγιος Φανούριος υπήρξε στρατιώτης κατά τη Ρωμαϊκή Εποχή, γεγονός που υποδηλώνει την αριστοκρατική καταγωγή του και τη μόρφωσή του. Πολλά στοιχεία για τη ζωή του μας είναι άγνωστα, όμως, σύμφωνα με την καλοδιατηρημένη εικόνα που βρέθηκε στη Ρόδο τον 14ο αιώνα μ.Χ., γνωρίζουμε ότι έζησε κατά τον 2ο με 3ο αι. μ.Χ., την εποχή, δηλαδή, οπόταν οι διώξεις των Χριστιανών βρίσκονταν στο αποκορύφωμά τους. Όπως συνέβαινε, λοιπόν, εκείνη την εποχή, μόλις ο ηγεμόνας έμαθε πως ο Άγιος ήταν Χριστιανός, διέταξε να τον φέρουν μπροστά του και απαίτησε από τον Φανούριο να απαρνηθεί την πίστη του. Εκείνος, όμως, θαρραλέα δεν δέχτηκε, με αποτέλεσμα ο Άγιος να υποστεί 12 φρικτά μαρτύρια, όπως απεικονίζονται και στη θαυματουργή εικόνα. Λιθοβολισμός, ράβδισμα, αναμμένα κάρβουνα και άγρια θηρία και όμως ο Άγιος έβγαινε αλώβητος, με τις πληγές του να επουλώνονται και τα ζώα να τον πλησιάζουν φιλικά. Έτσι, τα μαρτύρια έγιναν χειρότερα και τελικά ο Άγιος ξεψύχησε σε έναν πύρινο λάκκο. Ο Άγιος Φανούριος απεικονίζεται με στρατιωτική ενδυμασία, κρατώντας ένα κερί, φανάρι ή έναν σταυρό που καταλήγει σε κερί στο δεξί του χέρι και πάντα νεαρός.
Πολλά είναι τα θαύματα που έχουν ζήσει δεκάδες πιστοί στο όνομα του Αγίου και εξακολουθούν να ακούγονται παντού. Η αγάπη των Χριστιανών για τον Άγιο εκδηλώνεται από εορταστικές εκδηλώσεις και πανηγύρια την ημέρα της γιορτής του, οπόταν στις εκκλησίες συρρέει πλήθος κόσμου για να τιμήσουν τον Άγιο, αλλά και για να διαβαστούν οι Φανουρόπιτες, ένα νόστιμο γλύκισμα αφιερωμένο στον Άγιο, το οποίο παρασκευάζεται είτε με επτά είτε με εννιά υλικά, διαβάζοντας την προσευχή προς τιμήν του Αγίου. Μερικά από τα υλικά είναι αυτά που βάζουμε και σε ένα συνηθισμένο κέικ, δηλαδή αλεύρι, ζάχαρη, λάδι, χυμό και ξύσμα από δύο πορτοκάλια, ενώ προστίθεται και ένα μείγμα μπαχαρικών με κανέλα, γαρύφαλλο, μοσχοκάρυδο και προσθέτουμε γλυκό κρασί.
Σύμφωνα με την παράδοση, η Φανουρόπιτα φτιάχνεται και παραδίδεται στην εκκλησία για να σωθεί η ψυχή της αμαρτωλής μητέρας του Αγίου. Σε κάθε περίπτωση, πολλοί φτιάχνουν την φανουρόπιτα για να τους φανερώσει κάτι ο Άγιος, είτε αυτό πρόκειται για κάτι υλικό, όπως ένα πολύτιμο αντικείμενο, είτε για κάτι άυλο, όπως την υγεία και το μέλλον μας. Η Φανουρόπιτα παραδίδεται στην εκκλησία το απόγευμα της 26ης Αυγούστου ή το πρωί της επομένης και αφού τελειώνει η λειτουργία, οι νοικοκυρές έχοντας ήδη χωρίσει την «Πίτα του Αγίου», μοιράζουν κομμάτια του γλυκού στους παρευρισκόμενους!
Σημασία πάνω από όλα έχει ό,τι κάνουμε να το κάνουμε με καθαρό πνεύμα και αγάπη. Μια μέρα σαν κι αυτή είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως εκτός της παράκλησης πρέπει και να ευχαριστούμε. Η επίσκεψη στη εκκλησία μια τέτοια μέρα θα μπορούσε εκτός από αίσθημα θρησκευτικής αγάπης, να κινηθεί και από αίσθημα περιέργειας για να ζήσετε ιδίοις όμμασι μια κατανυκτική εμπειρία θρησκευτικής ευλάβειας και παράδοσης!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Φανουρόπιτα συνταγή, argiro.gr, διαθέσιμο εδώ
- Άγιος Φανούριος: Η εικόνα, τα μαρτύρια και τα θαύματά του, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
