Της Ευαγγελίας Παλληκάρη,
1789: Η Γαλλική Επανάσταση του 1789 ήταν ανάμεσα στα άλλα και μια κοινωνική επανάσταση που οργανώθηκε από την ανερχόμενη αστική τάξη, η οποία έχοντας ως σύνθημα το τρίπτυχο «Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφότητα» αγωνιζόταν κατά του φεουδαρχικού απολυταρχικού συστήματος και την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας.
Οι επαναστατικές δράσεις των Γάλλων αφού επικράτησαν στο Παρίσι άρχισαν να εξαπλώνονται και στην υπόλοιπη χώρα, με την αστική τάξη να επικρατεί όλο και περισσότερο, ενώ οι εκπρόσωποί της είχαν αυξανόμενη επιρροή στα Συμβούλια που δημιουργούνταν, τόσο στην πρωτεύουσα όσο και σε άλλες πόλεις. Λίγο καιρό, όμως, μετά από την κατάληψη της Βαστίλης, μια μέρα σαν σήμερα πριν από 235 χρόνια η συνεδρίαση της Συντακτικής Συνέλευσης προχώρησε στην ψήφιση ενός ρηξικέλευθου νόμου, τη «Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη» (La Declaration des Droits de L’ Homme et du citoyen), με πολλούς να το χαρακτηρίζουν σήμερα ως «το πιο σπουδαίο γραπτό μνημείο της Γαλλικής Επανάστασης».
Κύρια πηγή της Διακήρυξης ήταν οι ιδέες του Διαφωτισμού (με τους Μοντεσκιέ, Ζαν-Ζακ Ρουσό, Βολταίρο και άλλους να ανοίγουν τον δρόμο), οι οποίες είχαν εξαπλωθεί στη Γαλλία, αλλά αργότερα θα ξεχυθούν και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Αποτελούνταν από 17 άρθρα στα οποία συμπυκνώνονταν θεμελιώδη δικαιώματα (η ελευθερία, η ισότητα, η διασφάλιση της περιουσίας, η ανεξιθρησκεία, η τήρηση του νόμου έναντι της πολιτικής αυθαιρεσίας, η ελεύθερη διακίνηση ιδεών κ.α.), τα οποία το προηγούμενο διάστημα βάλλονταν από το καθεστώς της μοναρχίας, κάτι που θεωρείται ως ο προπομπός για τη δημιουργία του Γαλλικού Συντάγματος και της Δημοκρατίας.
Αρχικά, ένα προσχέδιο πάνω σε αυτό το κείμενο είχε γίνει από τον Ζιλμπέρ ντυ Μοτιέ ντε Λα Φαγιέτ, με τη βοήθεια του Αμερικανού Τόμας Τζέφερσον, αλλά τελικά ο Εμμανυέλ Ζοζέφ Σιεγές επιμελήθηκε σε μεγάλο βαθμό το σπουδαίο αυτό έργο. Μάλιστα, το κείμενο αυτό χρησιμοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό ως πρότυπο και για τα πρώτα γαλλικά συντάγματα που ακολούθησαν (1791, 1793, 1795).
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μια Σύντομη Ιστορία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, humanrights.com, Διαθέσιμο εδώ
- Γαλλική Επανάσταση – περίοδος μεγάλων κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών στη Γαλλία, που διήρκεσε από το 1789 έως το 1799, timesnew.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Γαλλική Επανάσταση: από το 1789 στον Ναπολέοντα, cognoscoteam.gr, Διαθέσιμο εδώ
- 1789: Η Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη, imerodromos.gr, Διαθέσιμο εδώ
