Του Βαγγέλη Ζαμινού,
Η Νέα Δημοκρατία, ήδη από τον πρόγονό της, την ΕΡΕ, αλλά ιδιαίτερα από την εποχή της Μεταπολίτευσης, μετρά μεγάλες εκλογικές νίκες και είναι διαχρονικά ίσως το πιο πετυχημένο κόμμα της σύγχρονης ελληνικής πολιτικής ιστορίας. Από τα πρώτα ονόματα που θα αναλογιστεί κάποιος, όταν ακούει τις λέξεις «Νέα Δημοκρατία» και «Μεταπολίτευση», είναι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος παγίωσε το δημοκρατικό πολίτευμα στη χώρα μετά τη Χούντα και έβαλε την Ελλάδα σε τροχιά Δυτικού εκσυγχρονισμού. Οι πολιτικές τακτικές του ίδιου έκαναν από νωρίς το κόμμα να ριζώσει στην πολιτική συνείδηση των πολιτών, έργο που συνέχισε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, είτε ως κυβερνητικό κόμμα είτε ως Αντιπολίτευση, όταν πλέον, από τη δεκαετία του 1980 «μεγάλωσε» το ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Ο δικομματισμός της Μεταπολίτευσης, με αφετηρία το 1980, γίνεται ο τρόπος για να παγιωθεί η Δημοκρατία, αλλά και για να ενδυναμωθεί το σύνολο των παραγόμενων πολιτικών από τα κόμματα, όπως και το ενδιαφέρον για την πολιτική από του πολίτες. Η Νέα Δημοκρατία σε αυτήν τη φάση ανακαλύπτει τον τρόπο να εκσυγχρονιστεί πλέον ως ένα πολυσυλλεκτικό κόμμα μαζών με ηγέτη τον Κ. Μητσοτάκη, αφού πρέπει να αντιμετωπίζει συνεχώς το «εμπόδιο» του ΠΑ.ΣΟ.Κ. που με τον Ανδρέα Παπανδρέου γνωρίζει τεράστια απήχηση.
Το έως τώρα κυρίαρχο πολιτικό σύνολο της Νέας Δημοκρατίας κλονίζεται με την απομάγευση του πολιτικού σκηνικού και της μείωσης της εμπιστοσύνης από την κοινωνία προς το πολιτικό σύστημα, όταν ξεσπά η οικονομική κρίση του 2009. Κατά αυτήν την περίοδο και εντός της εποχής των μνημονίων, η Νέα Δημοκρατία χάνει αρκετούς ψηφοφόρους λόγω αποδοκιμασίας των πολιτών προς τα πλέον μη ικανά πολιτικά πρόσωπα του κόμματος που τα κατονομάζει πολλές φορές η κοινωνία ως «κλέφτες», «ανθέλληνες», «ψεύτες». Το ασταθές πολιτικό σκηνικό κάνει τη Νέα Δημοκρατία να χάνει χώρο, όπως και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. που βρίσκεται στην ίδια φάση κοινωνικής κριτικής και κατακραυγής, ενώ τη θέση που αφήνουν στον πολιτικό χάρτη έρχεται να καλύψει ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. που αυτο-παρουσιάζεται ως το νέο λαϊκό κόμμα που θα φέρει τη λύση, και έτσι, με αυτές τις αναγγελίες γίνεται Κυβέρνηση με ηγέτη τον Αλέξη Τσίπρα.
Η Ν.Δ. έχει πια ρόλο Αντιπολίτευσης που, όμως, δεν την καταρρακώνει (όπως συμβαίνει με το ΠΑ.ΣΟ.Κ.), καθώς βρίσκει τους τρόπους να ξαναμπεί στο παιχνίδι και να συνομιλήσει με την Κοινωνία, όπως παλιότερα έκανε. Τα εργαλεία αυτά τα ανακαλύπτει όταν ξεφεύγει από την εποχή προεδρίας των Σαμαρά και Μεϊμαράκη που κρατούν ένα βήμα πίσω το κόμμα και εκλέγει από τους κόλπους της τη μελλοντική ηγετική της φιγούρα, τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο νέος Πρόεδρος της Ν.Δ. αλλάζει το κόμμα από το εσωτερικό του και το απομακρύνει από πρόσωπα και ιδεολογίες που σηματοδοτούν «τα σφάλματα» του κόμματος, ενώ, ταυτόχρονα, γίνεται ένας ικανός αντίπαλος προς τον Α. Τσίπρα και τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και τον «στριμώχνει», καταλογίζοντάς του ευθύνες για κακή οικονομική διαχείριση (υπογραφή μνημονίου), λαϊκιστικής πολιτικής και άλλα.
Η επαναφορά της Ν.Δ. στις ευρείες εκλογικές νίκες γίνεται στις εκλογές του 2019 με ποσοστό 39%, με την υπόλοιπη τετραετία το κόμμα να επαληθεύει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων που διαβάζει την Κυβέρνηση ως μια «σταθερή και συμπαγή κυβέρνηση που δεν αναλώνεται σε ψεύδη και στήριξε όλους τους πολίτες στην πανδημία». Έτσι, με θετικό κλίμα στις εκλογές του 2023 κερδίζει με ποσοστό 41%, ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά στην ιστορία της, παρ’ όλο που πολλοί υπολόγιζαν πτώση στο ποσοστό της Ν.Δ., λόγω του δυστυχήματος των Τεμπών, της ακρίβειας και άλλων.
Ποιος είναι, όμως, ο τρόπος που η Ν.Δ. έχει φτάσει να μοιάζει ένα τόσο δυνατότερο, σοβαρότερο και πιο πολυσυλλεκτικό κόμμα απέναντι στα άλλα κόμματα, αλλά και πολλοί να την ονομάζουν ως μία μοναδική λύση μπροστά στους άλλους; Η Ν.Δ. έχει καταφέρει να πετυχαίνει επειδή έχει κερδίσει τον κεντρώο χώρο, δηλαδή έχει καταφέρει να μετατοπιστεί από τα δεξιά που για χρόνια άνηκε και τείνει πια προς το κέντρο, εκεί που ανήκουν οι περισσότεροι Έλληνες ψηφοφόροι. Η Ν.Δ. έχει καταφέρει να ανακαλύψει πως σήμερα ο μέσος ψηφοφόρος είτε ανήκει ιδεολογικά στον κεντρώο χώρο είτε είναι στην κατηγορία των αναποφάσιστων (σε αυτήν την περίπτωση ο ψηφοφόρος νιώθει κοντά στο κέντρο). Τα κόμματα ακολουθούν αυτήν τη «συνταγή» για να αυξήσουν τα ποσοστά τους, αλλά από ό,τι μαρτυρούν τα αποτελέσματα των εκλογών, η Νέα Δημοκρατία το έχει καταφέρει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Η υψηλή δυναμική και απήχηση του κόμματος έχει συνδυαστεί και με την ανεπαρκή ύπαρξη αντιπολιτευτικού λόγου από τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. που εάν συνεχίσει να πολιτεύεται με τον ίδιο τρόπο, η Ν.Δ. θα πάει σε τρίτη σερί καθολική νίκη και τότε με επιστημονικούς όρους δεν θα μιλάμε πια για ένα σύστημα δικομματισμού, όπως σήμερα, αλλά για ένα σύστημα ενός και μόνο κυρίαρχου κόμματος. Μένει να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα γεγονότα στο μέλλον και πώς θα τα πάει ο Πρωθυπουργός.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Έρευνα Prorata: Η ΝΔ κυρίαρχη στο χώρο του «Κέντρου» παρά τις απώλειες – Τα ποσοστά ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, cnn.gr, διαθέσιμο εδώ
- ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, iefimerida.gr, διαθέσιμο εδώ
