Του Γιάννη Λεωτσάκου,
Λίγο ή πολύ, η πλειοψηφία της κοινωνίας θεωρούσε ότι το φετινό καλοκαίρι ήταν σχετικά «ήσυχο», όσον αφορά το ζήτημα των πυρκαγιών. Σε αυτό το συμπέρασμα βοηθούσε ο μικρός αριθμός των μεγάλων μετώπων, η ικανοποιητική (;) διαχείρισή τους, αλλά και η μη επαρκής πληροφόρηση από τα ΜΜΕ, καθώς, για παράδειγμα, οι περισσότεροι μάθαμε ότι υπάρχει φωτιά στο όρος Όρβηλος στις Σέρρες μόλις… την 25η μέρα από την εκδήλωσή της. Η πυρκαγιά, όμως, που εκδηλώθηκε στις 11 Αυγούστου στον Βαρνάβα Αττικής δεν άφησε περιθώρια για ψευδαισθήσεις: Τα καλοκαίρια μας, δυστυχώς, δεν θα είναι ποτέ ξανά «ήσυχα».
Η πυρκαγιά ξεκίνησε από τον Βαρνάβα, εξαπλώθηκε σε όλη τη βορειανατολική Αττική, καίγοντας περίπου 100.000 στρέμματα και έχοντας σε έναν μεγάλο βαθμό την πορεία της φωτιάς του 2009, το οποίο μαρτυράει και το γεγονός ότι οι καμένες εκτάσεις του τότε και του τώρα παρουσιάζουν αλληλοεπικάλυψη κατά 60%, επιβαρύνοντας την περιοχή ακόμα περισσότερο, κατέστρεψε περιουσίες σε (ήμι)αστικό ιστό και σταμάτησε στο Πάτημα Βριλησσίων(!), όπου μια γυναίκα βρήκε τραγικό θάνατο στην τουαλέτα της βιοτεχνίας όπου εργαζόταν. Σε αυτήν την πρόταση, βρίσκονται στοιχεία και καταστάσεις που ο δικός μου εγκέφαλος δεν δύναται να αντιληφθεί: Πώς γίνεται μια πυρκαγιά επί δύο 24ωρα να διασχίζει σχεδόν όλα τα βορειοανατολικά προάστια της Αττικής; Πώς γίνεται μια πυρκαγιά να μπαίνει σε αστικό και βιομηχανικό ιστό και να φτάνει στο Χαλάνδρι; Πώς γίνεται μια γυναίκα να πεθαίνει σε μια περιοχή που υποθετικά ήταν ασφαλής και δεν κινδύνευε;
Δεν γίνεται να μην έχει καταστεί αντιληπτό ότι η χώρα μας βρίσκεται ανοχύρωτη μπροστά στην κλιματική κρίση, η οποία σε συνδυασμό με την αναποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού, οδηγεί με απόλυτη μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή. Από τη μια πλευρά, τα ακραία φαινόμενα που συνέβαιναν κάθε αιώνα παύουν να αποτελούν πια ακραία ή ασυνήθιστα και θα συμβαίνουν πολύ συχνότερα. Οι μεγάλοι χρονικά καύσωνες, η παρατεταμένη ξηρασία και η γενική επικράτηση των κατάλληλων συνθηκών για την καταστροφική επέκταση των φωτιών αποτελούν δεδομένα που δεν θα αλλάξουν. Βέβαια, η αλλαγή και η επικράτηση πιο επικίνδυνων συνθηκών δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιείται ως δικαιολογία μετά από καταστροφές, κάτι που, δυστυχώς, γίνεται επανειλημμένα από την τωρινή Κυβέρνηση. Από την άλλη πλευρά, ο πάντα προβληματικός και επικίνδυνος, πολλές φορές, κρατικός μηχανισμός δεν δείχνει καμία διάθεση για πραγματική αλλαγή και για μεταρρυθμίσεις. Στην αρχή της αντιπυρικής περιόδου, γίνονται πάντα μεγάλες εξαγγελίες για τον εκσυγχρονισμό και την ετοιμότητα της Πολιτικής Προστασίας, για την ετοιμότητα του Πυροσβεστικού Σώματος και του Κράτους, για τον εξοπλισμό που αναβαθμίστηκε και αγοράστηκε κ.τ.λ…, οι οποίες, όμως, δεν μπορούν να κρύψουν την ανικανότητα και τη μη προετοιμασία, ενώ το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας φαίνεται να έχει δημιουργηθεί κυρίως… για τις εντυπώσεις. Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να τονιστεί η παντελής απουσία της Περιφέρειας, τόσο από το μέτωπο όσο και από τη συζήτηση σχετικά με τις ευθύνες που τις αναλογούν.
Το 112, ένα πολύ σημαντικό εργαλείο, τείνει να απαξιωθεί από τον τρόπο που χρησιμοποιείται από την Κυβέρνηση, καθώς η αίσθηση που δίνεται είναι ότι πρώτη και ίσως μοναδική προτεραιότητα αποτελεί η εκκένωση των περιοχών όχι τόσο για την προστασία των ανθρώπινων ζωών, αλλά κυρίως για την αποφυγή μιας κατάστασης παρόμοιας με αυτή που συνέβη στο Μάτι το 2018. Σε αυτήν την πυρκαγιά, και όχι μόνο, οι κάτοικοι πολλές φορές αψήφησαν τις προειδοποιήσεις του 112, έμειναν στις περιοχές τους, όπου γνώριζαν καλά, κατατόπισαν τους πυροσβέστες, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις δεν γνωρίζουν το ανάγλυφο της περιοχής, και συνεισέφεραν σημαντικά στο έργο της πυρόσβεσης.
Στην Ελλάδα, δεν τα πηγαίνουμε καθόλου καλά με την πρόληψη. Και φέτος υπήρχαν πολλές καταγγελίες για οικόπεδα γεμάτα ξερά χόρτα, τα οποία εν μέσω καλοκαιριού και καύσωνα αποτελούν ωρολογιακές βόμβες, έτοιμες να καούν. Οι Δήμοι που αναλαμβάνουν, συνήθως, το έργο του καθαρισμού, αν δεν το αναλαμβάνουν προσωπικά οι ιδιοκτήτες για τις περιουσίες τους, δυστυχώς έχουν αναφέρει πολλές φορές ότι έχουν πολύ περιορισμένους πόρους, οι οποίοι είναι αδύνατον να φτάσουν για τον καθαρισμό δασικών αστικών περιοχών.
Γενικά, τα τελευταία χρόνια, δίνεται η αίσθηση ότι τίποτα δεν λειτουργεί σωστά. Σε κάθε πυρκαγιά, υπάρχουν ακριβώς οι ίδιες ελλείψεις και τα ίδια προβλήματα, τα οποία υποθετικά πάντα μπαίνουν σε προτεραιότητα να λυθούν μετά την πυρκαγιά, αλλά, δυστυχώς, παραμένουν άλυτα. Η Αττική έχει βρεθεί στο επίκεντρο πυρκαγιών και άλλων ακραίων καιρικών φαινομένων και, δυστυχώς, φαίνεται ότι η κατάσταση στη μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας, και όχι μόνο, θα γίνεται όλο και χειρότερη και η ζωή για τους κατοίκους της όλο και πιο ανυπόφορη, αν δεν καταρτιστεί ένα ειδικό σχέδιο αντιμετώπισης και προσαρμογής στη νέα κλιματική κατάσταση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πώς θα αποφύγουμε τον Aρμαγεδδώνα, tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
- Φωτιά στην Αττική: Πώς χάθηκε ο έλεγχος στο «στρατηγείο» όταν μπήκε σε Βριλήσσια, Χαλάνδρι, tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
- Τρύπιες δικαιολογίες και μεγάλες καταστροφές, lifo.gr, διαθέσιμο εδώ
