Της Κατερίνας Μπίλλια,
Ο Άδωνις ήταν ένας από τους ομορφότερους ήρωες της αρχαίας μυθολογίας. Μητέρα του ήταν η Μύρρα, κόρη του βασιλιά της Κύπρου, Κινύρα. Η Μύρρα ήταν μια όμορφη νεαρή, η οποία πίστευε ότι τα μαλλιά της ήταν ωραιότερα από της θεάς Αφροδίτης. Για να την τιμωρήσει η θεά για την ύβρη που υπέστη, έκανε τη νεαρή να ερωτευτεί παράφορα τον πατέρα της, ενώ ταυτόχρονα μάγεψε τον βασιλιά ώστε να μην αντιληφθεί την πραγματική της ταυτότητα. Η Μύρρα κοιμήθηκε με τον πατέρα της για δώδεκα συνεχόμενες νύχτες ερωτοτροπώντας μαζί του. Όταν λύθηκαν τα μάγια, ο πατέρας της συνειδητοποίησε ποια ήταν η ερωμένη που πλάγιαζε μαζί της κι επέλεξε να την καταδιώξει για να την σκοτώσει. Η κοπέλα έτρεξε να σωθεί και παρακάλεσε τους θεούς να την εξαφανίσουν. Ο Δίας, ο οποίος άκουσε τις προσευχές της, την λυπήθηκε και τη μεταμόρφωσε σε ένα δέντρο, το Μύρρα ή Σμύρνα.
Από αυτή την αιμομιξία η Μύρρα είχε ήδη μείνει έγκυος και ύστερα από δέκα μήνες το δέντρο άνοιξε και βρέθηκε ο Άδωνις, ένα πανέμορφο νεογέννητο. Η Αφροδίτη, οποία τυχαία περνούσε από εκείνο το μέρος, έγινε μάρτυρας αυτής της θαυματουργής γέννησης κι ήταν η πρώτη που αντίκρισε τον Άδωνι. Ο ήρωας ήταν τόσο όμορφος που η θεά του έρωτα γοητεύτηκε κι επέλεξε να τον κρύψει, ώστε κανένας θνητός ή θεός να μην τον ανακαλύψει. Η Αφροδίτη τον εμπιστεύτηκε στην Περσεφόνη, τη θεά του Κάτω Κόσμου, για να τον φυλάει, μέχρι να έρθει η ηλικία του πρώτου έρωτα και να επιστρέψει να τον πάρει. Η Περσεφόνη ανέθρεψε τον Άδωνι κι ίσως του έδωσε και περισσότερη στοργή από τη μητρική. Όταν μεγάλωσε ο Άδωνις έγινε ένας όμορφος νεαρός κι η Περσεφόνη δεν ήθελε να τον αποχωριστεί.
Η απόφασή της δημιούργησε μια φιλονικία ανάμεσα στις δύο θεές, οι οποίες ποθούσαν τον νεαρό θνητό. Λύση σε αυτή την διαμάχη έδωσε ο Δίας, ο οποίος αποφάσισε ότι το ένα τρίτο του χρόνου ο Άδωνις θα το περνούσε με την Περσεφόνη, το δεύτερο τρίτο του χρόνου με την Αφροδίτη και το εναπομείναν τρίτο, όπως το επιθυμούσε ο ίδιος. Η Περσεφόνη συμφώνησε, με την προϋπόθεση όμως η Αφροδίτη κατά το χρονικό διάστημα που ο Άδωνις θα βρισκόταν μαζί της δεν θα φορούσε τη μαγική της ζώνη. Όταν έφτασε η περίοδος του έτους, όπου ο ‘Άδωνις θα ήταν μαζί με την Αφροδίτη, η θεά φορούσε την ζώνη της, που την έκανε ποθητή και ακαταμάχητη, αθετώντας την υπόσχεσή της. Έτσι ο νεαρός διάλεξε την Αφροδίτη να περάσει το τελευταίο τρίτο του χρόνου.
Ο Άδωνις επίσης ήταν κυνηγός και σε ένα κυνήγι του δέχτηκε επίθεση από έναν κάπρο, στον οποίο πιθανόν να ήταν μεταμορφωμένος ο θεός Άρης, ο πρώην εραστής της Αφροδίτης. Η θανατική αυτή επίθεση οδήγησε τον Άδωνι στον Κάτω Κόσμο, δίπλα στη Περσεφόνη. Η Αφροδίτη στεναχωρήθηκε πολύ γιατί γνώριζε ότι δεν θα έχει τον αγαπημένο της κοντά της. Από τα δάκρυα της φύτρωσαν ανεμώνες, ενώ από το αίμα του ήρωα κόκκινα ρόδα.
Μια άλλη εκδοχή το μύθου αναφέρει ότι μετά τον θάνατο του Άδωνη, η Αφροδίτη παρακάλεσε την Περσεφόνη να αφήσει τον άντρα στη Γη. Οι δύο θεές συμφώνησαν να μοιραστούν τον εραστή τους για έξι μήνες η καθεμία. Έτσι ο Άδωνις ανασταινόταν, όταν ήταν να ανέβει στη Γη και πέθαινε όταν έπρεπε να επιστρέψει στον Άδη.
Ο επαναλαμβανόμενος αυτός κύκλος της ανάστασης και του θανάτου, συμβολίζει το θάνατο της φύσης κατά τη διάρκεια του χειμώνα και την ανάστασή (αναγέννησή) της κατά την άνοιξη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Carl Kerenyi (2012), Η Μυθολογία των Ελλήνων (μτφρ. Δημήτρης Λ. Σταθόπουλος), εκδ: Εστία
- Ο Άδωνις ήταν καρπός αιμομιξίας και έζησε “διπλή ζωή” στην αγκαλιά της Αφροδίτης και της Περσεφόνης. Ο τάφος του βρισκόταν στη Βηθλεέμ!, mixanitouxronou.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Βίος Σμύρνας και Αδώνιδος, greek-language.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Άρης και Αφροδίτη, greek-language.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Αφροδίτη (μυθολογία), micro-kosmos.uoa.gr, διαθέσιμο εδώ.