Της Μαρίας Αλμασίδου,
1911: Εκλάπη από το Λούβρο ο πίνακας της Μόνα Λίζα. Το συγκεκριμένο έργο είναι αναμφισβήτητα ένα από τα δημοφιλέστερα παγκοσμίως και προσελκύει χιλιάδες κόσμο στο μουσείο. Φιλοτεχνήθηκε από τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι από το 1503 μέχρι το 1507 στη Φλωρεντία, αλλά σύντομα πέρασε στη γαλλική κατοχή και από το 1804 εκτίθεται στο Λούβρο.
Στις 22 Αυγούστου αποκαλύφθηκε η κλοπή του πίνακα, αφήνοντας σοκαρισμένους τους Γάλλους. Σύντομα το θέμα έγινε πρωτοσέλιδο παγκοσμίως. Την κλοπή ανακάλυψε ο ζωγράφος Λουί Μπερού, ο οποίος ζωγράφιζε αντίγραφα του πίνακα και τα πουλούσε στους επισκέπτες του μουσείου. Ανέφερε το περιστατικό στον φύλακα, ο οποίος, ωστόσο, του απάντησε ότι πιθανώς ο πίνακας ήταν για συντήρηση, δεδομένου ότι την προηγούμενη μέρα το μουσείο ήταν κλειστό.
Σύντομα, όμως, διαπιστώθηκε ότι ο πίνακας δεν ήταν για συντήρηση. Τότε σήμανε συναγερμός και οι πόρτες του μουσείου σφραγίστηκαν, τα σύνορα της Γαλλίας έκλεισαν και την υπόθεση ανέλαβε η αστυνομία. Αμέσως εντοπίστηκε η κορνίζα του πίνακα πολύ κοντά στο σημείο που εκτίθεται το έργο και οι έρευνες στράφηκαν στους υπάλληλους του μουσείου, στους έμπορους έργων τέχνης της Γαλλίας, καθώς και στους καλλιτέχνες της αβάν γκραντ, που αψηφούσαν την παραδοσιακή τέχνη.
Οι Παριζιάνοι, βέβαια, είχαν άλλη άποψη για τον δράστη του εγκλήματος. Πίστευαν ότι πίσω από την κλοπή κρυβόταν κάποιος Αμερικανός μεγιστάνας ή ήταν έργο της Γερμανίας που ήθελε να πλήξει τη μεγάλη της αντίπαλο. Το σοκ των Γάλλων για την κλοπή ήταν τόσο μεγάλο που όταν ξανά άνοιξαν οι πόρτες του Λούβρου, περνούσαν μπροστά από τη θέση του πίνακα και έκλαιγαν γοερά.
Μεγαλύτερο σοκ περίμενε του Παριζιάνους όταν ανακοινώθηκε η σύλληψη του Πάμπλο Πικάσο και του διάσημου ποιητή Γκιγιόμ Απολινέρ, ως ύποπτων για την κλοπή. Ο Πικάσο αφέθηκε ελεύθερος την ίδια κιόλας ημέρα, καθώς δεν προέκυψε κανένα στοιχείο εναντίον του, ενώ ο ποιητής αφέθηκε πέντε μέρες αργότερα. Πρόλαβε να γράψει μερικούς στίχους στο κελί του πριν πέσει σε βαθιά μελαγχολία, αφού η φήμη του αμαυρώθηκε.
Για τα επόμενα δύο χρόνια οι έρευνες ήταν άκαρπες. Για πολλούς, ο πίνακας είχε καταστραφεί και δε θα επέστρεφε ποτέ στο Λούβρο, παρά το γεγονός ότι οι κλέφτες επικηρύχθηκαν με μεγάλα ποσά τόσο από το κράτος όσο κι από ιδιώτες. Στις 29 Νοεμβρίου του 1913, όμως, η κατάσταση έμελλε να αλλάξει. Ο Ιταλός γκαλερίστας Αλφρέντο Τζέρι έλαβε ένα γράμμα από το Παρίσι και ο αποστολέας του Λεονάρντο Βιντσέντσο τού έγραφε ότι είχε στην κατοχή του τον πίνακα και σκόπευε να τον χαρίσει στην Ιταλία, αφού λάμβανε μία εύλογη αμοιβή. Ο Τζέρι έκλεισε ραντεβού στον Βιντσέντσο στις 10 Δεκεμβρίου στην γκαλερί του στη Φλωρεντία. Στη συνάντηση αυτή ήταν παρών και ο διευθυντής της πινακοθήκης της πόλης Ουφίτσι, Τζιοβάνι Πότζι, ο οποίος εξαρχής δεν είχε πιστέψει την ιστορία.
Ο Βιντσέντσο, την επόμενη ημέρα, τους οδήγησε στο δωμάτιό του, όπου τους αποκάλυψε τον πίνακα. Οι δύο άντρες τον παρακολουθούσαν με συγκρατημένη έκπληξη, καθώς γνώριζαν την ύπαρξη πολλών αντιγράφων της Τζοκόντα. Ούτως ή άλλως είχαν ειδοποιήσει την αστυνομία, η οποία συνέλαβε τον άντρα.
Στην πορεία αποκαλύφθηκε ότι το πραγματικό του όνομα ήταν Βιτσέντζο Περούτζια, ήταν 30 ετών με καταγωγή από το Κόμο και είχε δουλέψει, μάλιστα, στο Λούβρο ως ξυλουργός. Όταν πλέον έγινε γνωστό ότι όντως ο πίνακας ήταν αυθεντικός, πολλοί έδειξαν συμπάθεια, γιατί θεώρησαν ότι η κλοπή έγινε για πατριωτικούς σκοπούς. Οι δικαστές φαίνεται να είχαν την ίδια άποψη, καθώς τον καταδίκασαν απλώς σε ολιγόμηνη φυλάκιση. Στην πορεία ο δράστης αποκάλυψε ότι έκλεψε τον πίνακα μεταμφιεσμένος ως συντηρητής του μουσείου, αφαίρεσε την κορνίζα και έκρυψε τον πίνακα πίσω από τη φόρμα του. Το κρησφύγετό του ήταν μόλις ένα χιλιόμετρο από το μουσείο.
Προτού επιστρέψει στη Γαλλία η Μόνα Λίζα, εκτέθηκε στο «Ουφίτσι» και πέρασε από τα μεγαλύτερα μουσεία της Ιταλίας, δίνοντας την ευκαιρία σε εκατομμύρια Ιταλούς να θαυμάσουν το έργο τέχνης. Στις 31 Δεκεμβρίου του 1913, 60.000 άνθρωποι συνόδευσαν τον πίνακα στον σιδηροδρομικό σταθμό του Μιλάνου, όπου ταξίδεψε σε ειδικά φυλασσόμενο βαγόνι. Τέσσερις μέρες αργότερα, επέστρεψε και πάλι στο Λούβρο, όπου βρίσκεται μέχρι και σήμερα και φυλάσσεται κάτω από πρωτοφανή μέτρα ασφαλείας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η κλοπή της «Μόνα Λίζα» που την έκανε διάσημη στα πέρατα του κόσμου – Είχε κατηγορηθεί ο Πικάσο, in.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Η κλοπή της «Μόνα Λίζα», sansimera.gr, Διαθέσιμο εδώ
