Της Αναστασίας Δρόσου,
Οργή έχει κατακλύσει την Ινδία, μετά το βιασμό και τη δολοφονία μίας 31χρονης ασκούμενης ιατρού στην Κολκάτα (πρώην Καλκούτα) την προηγούμενη εβδομάδα. Η νεαρή γυναίκα έπεσε θύμα απάνθρωπης μεταχείρισης κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας της σε νοσοκομείο της πόλης, όταν ένας άνδρας που εργαζόταν στο ίδιο νοσοκομείο της επιτέθηκε, βιάζοντάς και ύστερα σκοτώνοντάς την. Η είδηση έχει προκαλέσει μούδιασμα παγκοσμίως, ενώ επανέφερε στην επιφάνεια το περιστατικό ομαδικού βιασμού μίας 23χρονης κοπέλας μέσα σε λεωφορείο στο Νέο Δελχί το 2012.
Ανήμερα της Ημέρας Ανεξαρτησίας στις 15 Αυγούστου, χιλιάδες γυναίκες κατέκλυσαν τους δρόμους της Ανατολικής Βεγγάλης, κρατώντας κεριά και πυρσούς, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τους κινδύνους που διατρέχουν οι γυναίκες καθημερινά στην Ινδία, βιώνοντας συνθήκες ανισότητας και αδικίας. Αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έχει γνωρίσει η πολιτεία, που υποκινήθηκε και οργανώθηκε χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι αντιδράσεις φουντώνουν ολοένα και περισσότερο, καθώς προκηρύχθηκε εθνική 24ωρη απεργία των επαγγελματιών υγείας, με αποτέλεσμα περίπου ένα εκατομμύριο από αυτούς να δέχονται μόνο επείγοντα περιστατικά.
Φυσικά, στο προσκήνιο έρχεται για ακόμη μία φορά το ζήτημα της ισότητας των φύλων και της βίας κατά των γυναικών στην Ινδία. Παρόλο που σύμφωνα με τη Statista η συμμετοχή των Ινδών γυναικών στην εργασία ανέρχεται σε 28%, ο Πρόεδρος του Ινδικού Ιατρικού Συλλόγου, Ρ. Β. Ασοκάν, τόνισε πως οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία των γιατρών της χώρας. Χαρακτηριστικό είναι το σύνθημα των απεργών «Όχι ασφάλεια, όχι υπηρεσία», που εκφράζει την ανάγκη για αποτροπή της βίας κατά των γυναικών ως μία ανάγκη ζωτική . Δεν πρόκειται για πολυτέλεια, αλλά για ζήτημα επιβίωσης. Οι απεργοί ζητούν στην πράξη αυστηρότερους ελέγχους στις εισόδους των νοσοκομείων, χρήση καμερών και περισσότερους υπαλλήλους ασφαλείας.
Άλλωστε, πρόκειται για περιστατικά που έχουν λάβει καθημερινό χαρακτήρα. Εθνικές έρευνες αποκαλύπτουν πως η σεξουαλική βία κατά των γυναικών στην Ινδία απογειώνεται, αντί να περιορίζεται. Το 2022 σημειώθηκε 20% αύξηση των περιστατικών βιασμού (άγγιξαν τους 31.516) σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Η οργή μαίνεται, καθώς ήρθε στο φως της δημοσιότητας ένα ακόμη περιστατικό βιασμού στις 8 Αυγούστου, όταν μία νοσοκόμα βιάστηκε και δολοφονήθηκε καθώς επέστρεφε από τη δουλειά στο σπίτι της.
Τα αιτήματα για την πραγμάτωση των γυναικείων δικαιωμάτων είναι ρητά και ηχηρά. Πέρα, όμως, από αυτές τις βαθιές αλλαγές που απαιτούνται σε θέματα άσκησης πολιτικής και κοινωνικών αντιλήψεων (και δεν τα λες και λίγα), τίθενται σε αμφισβήτηση τα ίδια τα θεμέλια του κράτους. Οι διαδηλωτές δεν εκφράζουν μόνο οργή αλλά ταυτόχρονα δυσπιστία προς τις αστυνομικές αρχές. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι γονείς της δολοφονημένης γιατρού έλαβαν ως πρώτη ενημέρωση την πληροφορία πως επρόκειτο για αυτοκτονία!
Η διαφθορά εντός του συστήματος υγείας είναι το κερασάκι στην τούρτα. Επιστρέφοντας στην εν λόγω υπόθεση, ο Διευθυντής του νοσοκομείου όπου έλαβαν χώρα οι εγκληματικές πράξεις, παραιτήθηκε μόλις έσκασαν οι πρώτες δημόσιες αντιδράσεις. Εντός, όμως, 24 ωρών είχε τοποθετηθεί ως διευθυντή σε άλλο νοσοκομείο!
Οι δικαιολογίες έχουν αρχίσει να εξαντλούνται στην ινδική κοινωνία, με ολοένα και περισσότερες γυναίκες (και άντρες) να αφυπνίζονται. Πλέον δεν στέκει η πρόφαση «γυρνούσε σπίτι μόνη στη νύχτα», «ήταν ντυμένη προκλητικά», «ήταν άτυχη». Το θύμα δέχθηκε επίθεση ενώ κοιμόταν. Δέχθηκε επίθεση από άτομο που δούλευε στον ίδιο χώρο με εκείνη. Το σώμα της κατακρεουργήθηκε εν ώρα εργασίας, μέσα στο κατεξοχήν μέρος όπου υποτίθεται πως ο πόνος θεραπεύεται…
Η ιστορία, πάντως, έχει δείξει πως και οι προκαταλήψεις και η βία θεραπεύονται επίσης. Οι μαζικές διαδηλώσεις φανερώνουν πως τα θεμέλια του ινδικού κατεστημένου τρίζουν. Δεν μιλάμε μόνο για λύτρωση των Ινδών γυναικών από την καταπίεση, αλλά και για το μέλλον μίας από τις μεγαλύτερες οικονομίες παγκοσμίως. Αν η πολιτική ηγεσία δεν παράσχει την (αυτονόητη) ασφάλεια για την ανάπτυξη της γυναικείας προσωπικότητας, τότε δεν θα μπορέσει ούτε να αξιοποιήσει πλήρως το δυναμικό της χώρας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Indian women march to ‘reclaim the night’ after doctor’s rape and murder, The Guardian, διαθέσιμο εδώ.
- Women in India, statistics and facts, Statista, διαθέσιμο εδώ.
- Ινδία: σε 24ωρη απεργία οι επαγγελματίες υγείας σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τον βιασμό και τη δολοφονία νεαρής γιατρού, ΑΠΕ-ΜΠΕ, διαθέσιμο εδώ.