Της Μαργαρίτας Οικονόμου,
Στη σύγχρονη τέχνη, παρατηρείται μια αυξανόμενη τάση για τη χρήση υλικών που προέρχονται από τη φύση, ενσωματώνοντας στοιχεία του φυσικού κόσμου σε δημιουργικές εκφράσεις. Αυτές οι φυσικές ύλες, όπως ξύλο, πέτρα, φύλλα και πευκοβελόνες, προσφέρουν απεριόριστες δυνατότητες στους καλλιτέχνες, επιτρέποντάς τους να πειραματιστούν με υφές, χρώματα και μορφές που αντλούν την έμπνευσή τους από το περιβάλλον. Η χρήση φυσικών υλικών στη σύγχρονη τέχνη δεν είναι απλώς μια αισθητική επιλογή, αλλά και μια δήλωση για τη σημασία της φύσης και της βιωσιμότητας. Οι καλλιτέχνες, μέσα από αυτήν την πρακτική, προσπαθούν να αναδείξουν την αρμονία και την ομορφιά του φυσικού κόσμου, ενώ ταυτόχρονα προσφέρουν μια κριτική ματιά στην ανθρώπινη σχέση με το περιβάλλον. Η τέχνη, μέσα από τη χρήση φυσικών υλών, γίνεται έτσι ένας δίαυλος επανασύνδεσης μας με τη φύση.
Η Μάρθα Δημητροπούλου είναι εκείνη η καλλιτέχνης που έχει αφιερώσει το έργο της στη σύνδεση της τέχνης με τη φύση, δημιουργώντας έργα στα οποία βρίσκει ενδιαφέρον το πάντρεμα ενός ταπεινού υλικού με σύμβολα πλούτου, δύναμης και εξουσίας. Στο επίκεντρο της δημιουργίας της βρίσκονται οι πευκοβελόνες, ένα υλικό που αντλεί από τη φύση μετατρέποντας το φυσικό τοπίο σε καλλιτεχνικό πεδίο, αναδεικνύοντας τη σχέση ανθρώπου και περιβάλλοντος. Για την ίδια, η φύση δεν είναι απλώς μια πηγή υλικών, αλλά η βασική της πηγή έμπνευσης. Η δουλειά της δεν μεταφέρει απλώς τη δυναμική και την αέναη κίνηση της φύσης, αλλά προσφέρει μία εξερεύνηση του πώς τα φυσικά υλικά μπορούν να αποκτήσουν νέα ζωή και νόημα μέσα από την τέχνη.
«Θαύμαζα και θαυμάζω τη φύση από το πιο μικρό μέχρι το πιο μεγάλο δημιούργημά της γι’ αυτό τον λόγο ήταν και είναι πρωταγωνιστής των έργων μου»
Παρ’ όλο που η γένεση της μοντέρνας γλυπτικής έστρεψε το ενδιαφέρον των καλλιτεχνών στα βιομηχανικά και σύνθετα υλικά, που έμμεσα εκφράζουν ταύτιση με την αστική και βιομηχανική κοινωνία μας, η Μάρθα Δημητροπούλου επικεντρώνεται στις οργανικές ύλες που βρίσκονται στις προαστιακές ζώνες, δοκιμάζοντας την αντοχή ενός εύθραυστου και αδύναμου θα έλεγε κανείς υλικού, μετατρέποντάς το σε ένα ισχυρό της γνώρισμα. Η εικαστικός χρησιμοποιεί την πευκοβελόνα ως μια μονάδα, που επαναλαμβάνεται με την ίδια σταθερότητα που κάποιος θα επέλεγε να πλάσει ένα γλυπτό από πηλό ή γύψο. Δημιουργεί έργα με πυκνότητα παίζοντας με την αλλαγή της κλίμακας και του όγκου όπως ακόμη και από επίτοιχο σε τρισδιάστατο γλυπτικό αντικείμενο.
Το έργο της μας προτρέπει στις τυπολογικές θεωρήσεις του σουρεαλισμού για το αντικείμενο. Αν επιδιώκαμε να βρούμε συσχετίσεις με την ελληνική εικαστική πρακτική και πάντα μέσα από την ιστορία του υλικού, θα καταλήγαμε σε διαφορετικές διαδρομές, που φέρουν ενδιαφέρουσες συγγένειες σε σχέση με την άμεση στόχευση στην πρώτη ύλη ή έστω του πρωτογενούς υλικού των «καπνών» του Χαραλάμπους και τις «φυτικές ίνες» της Βούλας Μασούρα, όπως σχολιάζει ο Κωστής Βελόνης μέσα από ένα άρθρο του για την καλλιτέχνη. Η ιστορία πίσω από το ιδιαίτερο υλικό με το οποίο έχει καταπιαστεί ξεκινά πριν καιρό καθώς προσπαθούσε αρχικά να απαλλαγεί από αυτό σκουπίζοντάς το μιας και βρισκόταν σε κάθε γωνιά του τότε νεόδμητου σπιτιού της μέσα στο δάσος. Αργότερα με την αφορμή της έκθεσης «Το Νησί» που είχε ως σημείο εκκίνησης το έργο του William Dafoe και του Robinson Crusoe, έφτιαξε μία κορώνα με αναφορές στην αποικιοκρατική στάση του μυθικού ναυαγού.
Λιμάνι, λοιπόν, και έμπνευση για την κατασκευή γλυπτών αποτελεί το πάντρεμα της ταπεινής ύλης με σύμβολα που φημίζονται για την τεχνική τους αρτιότητα, καθώς και από υψηλής ποιότητας υλικά. Ο συμβολισμός που φέρνει η καλλιτέχνης στην επιφάνεια και μας κάνει να αναρωτηθούμε είναι η σαθρότητα της κοινωνίας μας για τα αγαθά υλικά αντικείμενα στα οποία δίνουμε αξία και τα οποία διαχωρίζει τους ανθρώπους «ανεβάζοντάς» τους σε μία κοινωνική τάξη μεγαλώνοντας το χάσμα ανάμεσα της. «Η λεπτεπίλεπτη και αέρινη φόρμα της πευκοβελόνας, μέσω της συσσώρευσης, δημιουργεί μια συνεκτική μάζα με δυνατή δομή και πολύ ενδιαφέρουσες πλαστικές ιδιότητες. Έτσι προτιμά τα περισσότερα γλυπτά της να είναι σε φυσικό μέγεθος ανάλογο του κάθε συμβόλου που θα επιλέξει να αναπαραστήσει, ώστε να είναι άρτια και ίση η επικοινωνία της με το κοινό και τους προβληματισμούς του».
«Όσο περισσότερους και καλύτερους καλλιτέχνες διαθέτει ένας τόπος τόσο πιο περίοπτος και αξιοσέβαστος γίνεται. Αυτό μας έχει δείξει η Ιστορία της Τέχνης κι όχι μόνο. Γι’αυτό χρειάζεται να απαιτούν τον σεβασμό και την τιμή που τους πρέπει»
Πάντα ένας καλλιτέχνης στην κατασκευή ενός έργου δεν επιδιώκει την προσωπική του «ευχαρίστηση», αντίθετα το έργο του θέλει και επιδιώκει να αλληλεπιδρά με το κοινό. Να περνά μηνύματα και προβληματισμούς τόσο προσωπικούς (του καλλιτέχνη) όσο και κοινωνικούς. Ο καθένας μπορεί συλλάβει ένα έργο με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Αυτό είναι το μοναδικό που προσφέρει η τέχνη. Αυτή η αλληλεπίδραση παράγει τον ουσιαστικό διάλογο μεταξύ του καλλιτέχνη και του έργου του.
Η Μάρθα Δημητροπούλου αποτελεί έναν φωτεινό φάρο δημιουργικότητας και καινοτομίας, προσφέροντας στο κοινό έργα που αντλούν την έμπνευσή τους από τη φύση. Μέσα από τη βαθιά κατανόηση και εκτίμηση του φυσικού κόσμου, η τέχνη της δεν περιορίζεται απλώς στην απεικόνιση της ομορφιάς του, αλλά αποκαλύπτει την πολυπλοκότητα και την ευθραυστότητά του. Η ευαισθησία της απέναντι στο περιβάλλον, σε συνδυασμό με την καινοτόμο προσέγγισή της, καθιστούν τα έργα της όχι μόνο αισθητικά αξιοθαύμαστα, αλλά και ουσιαστικά στη μετάδοση μηνυμάτων που αφορούν την ανάγκη προστασίας και διατήρησης της φύσης.
Η καινοτομία της δεν περιορίζεται μόνο στις τεχνικές που χρησιμοποιεί, αλλά και στην ικανότητά της να ενσωματώνει σύγχρονες ιδέες και τεχνολογίες στο έργο της, δημιουργώντας έργα που είναι τόσο πρωτότυπα όσο και διαχρονικά. Μέσα από την τέχνη της, αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα προς μίμηση για τη νέα γενιά καλλιτεχνών, εμπνέοντας τους να ανακαλύψουν και να εξερευνήσουν τις δικές τους δημιουργικές δυνατότητες. Η αφοσίωσή της στη φύση και η ικανότητά της να συνδυάζει υλικά και καινοτομία, την καθιστούν έναν πραγματικό φάρο ελπίδας της σύγχρονης κοινωνίας. Ως ένα πρότυπο για τη νέα γενιά καλλιτεχνών, η δουλειά της διδάσκει ότι η τέχνη μπορεί να είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την αφύπνιση και την ευαισθητοποίηση, προσφέροντας ταυτόχρονα την ευκαιρία για πειραματισμό και καινοτομία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η εικαστικός Μάρθα Δημητροπούλου στην «Ε»: «Η φύση είναι η κύρια πηγή έμπνευσής μου», eleftheriaonline.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Μάρθα Δημητροπούλου «TεFRα: Μια σύγχρονη προσωπική Πομπηία» στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, athensvoice.gr, διαθέσιμο εδώ.
