Της Ευαγγελίας Παλληκάρη,
1521: Οι Αζτέκοι ήταν ένας λαός που αποτελούνταν από διάφορες φυλετικές ομάδες που εδράζονταν σε μεγάλο μέρος της κεντρικής Αμερικής και κυρίως το Μεξικό κατά τον 14ο αιώνα έως και τον 16ο. Αυτό που τους ενέτασσε στην ίδια φυλή ήταν η γλώσσα τους, η νάουατλ. Τους αιώνες της δράσης τους ανέπτυξαν έναν από τους βασικότερους πολιτισμούς της αμερικανικής ηπείρου πριν από την έλευση των Ευρωπαίων με σημαντικά και ξεχωριστά στοιχεία. Η βασικότερη πόλη τους, κάτι σαν πρωτεύουσα θα λέγαμε με σημερινούς όρους, ήταν η Τενοτχτιτλάν, χτισμένη στη λίμνη Τεξκόκο και με πληθυσμό που έφτανε τις 250.000 κατοίκους.
Η έλευση των Ισπανών στη νέα για αυτούς ήπειρο αποτέλεσε την αρχή του τέλους του λαού αυτού που αποτελούσε εμπόδιο στην εξάπλωση και κυριαρχία τους. Ο νέος τόπος είχε αυτό που ποθούσαν περισσότερο, το χρυσάφι. Επικεφαλής της αποστολής είχε οριστεί ο Ισπανός κατακτητής Ερνάν Κορτές, ενώ το διάστημα που έφτασαν στην περιοχή αυτοκράτορας των Αζτέκων ήταν ο Μοντεζούμα Β’.
Η έλευση του Κορτές στα εδάφη των Αζτέκων πραγματοποιήθηκε το 1519 ή το έτος της μιας Καλαμιάς όπως το αποκαλούσαν οι ίδιοι και συνέπεσε με μια από τις προφητείες τους που ήθελε τον θεό Κετζάλ Κοάτλ να φτάνει στην πόλη τους και να τους τιμωρεί για τις πράξεις τους. Η σύμπτωση της εμφάνισης του Κορτές με το έτος που θα κατέφθανε ο Κοάτλ έκανε τους Αζτέκους να πιστέψουν πως ο Ισπανός κατακτητής ήταν ο θεός που περίμεναν. Για τον λόγο αυτό ο Μοντεζούμα διέταξε να πάνε απεσταλμένοι και να προσφέρουν πλούσια δώρα στον «θεό», μεταξύ των οποίων ήταν και ένας χρυσός ηλιακός δίσκος, πιστεύοντας πως θα τον εξευμενίσουν.
Το σχέδιο του Κορτές ήταν να παγιδεύσει και να πολιορκήσει τους Αζτέκους στην πρωτεύουσά τους και σκόπευε να το κάνει αυτό πρωτίστως αυξάνοντας τη δύναμη και την κινητικότητά του στη λίμνη. Ακολούθησαν διάφορες συγκρούσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές. Στο μεταξύ ο Μοντεζούμα πέθανε (με πηγές να αναφέρουν ότι σκοτώθηκε από τον λαό του) και την εξουσία ανέλαβε ο Κουατεμόκ. Στις 30 Ιουνίου του 1520 ο ισπανικός στρατός γνώρισε μια μεγάλη ήττα που έμεινε γνωστή ως «Η Νύχτα των Στεναγμών», δεχόμενοι μια επίθεση από χιλιάδες Αζτέκους, με πολλούς να αιχμαλωτίζονται ή να θυσιάζονται, ενώ ακόμα και ο ίδιος ο Κορτές διέφυγε με μεγάλη δυσκολία.
Ωστόσο, δεν παράτησε την προσπάθεια και επέστρεψε στην Τενοχτιτλάν με ενισχύσεις και ένα στολίσκο. Τον Απρίλιο του 1521, με 86 ιππείς, 118 τοξότες και αρκεβουζιοφόρους, 700 πεζούς και 18 πυροβόλα, ενώ κατάφερε να συγκεντρώσει και 75.000 συμμάχους από την Τλάξκαλα. Έτσι ετοιμάστηκε να καταλάβει την πόλη. Οι Αζτέκοι, όμως, είχαν συγκεντρώσει 250.000 άνδρες, καθιστώντας το έργο του Κορτές ακόμα πιο δύσκολο.
Αρχικά, οι Ισπανοί κατέστρεψαν το υδραγωγείο, που τροφοδοτούσε την πόλη με καθαρό νερό, προσβλέποντας στην εξάντλησή τους. Οι αμυνόμενοι επιτέθηκαν με μια δύναμη 500 κανό, αλλά οι Ισπανοί μπόρεσαν να αποκρούσουν τα ευάλωτα κανό των Αζτέκων, και μετά από σκληρές μάχες, οι Αζτέκοι τελικά ηττήθηκαν, με λίγους να επιλέγουν να διαφύγουν. Ακολούθησαν σκληρές μάχες καθ’ όλη την περίοδο του θέρους, με την αγριότητα να ξεπερνάει κάθε προηγούμενο και από τις δύο πλευρές. Από τη μια ο Κορτές κατέστρεφε κάθε κατοικία που βρισκόταν στον δρόμο του ενώ κρεμούσαν τους αιχμαλώτους που έπεφταν στα χέρια τους και από την άλλη οι Αζτέκοι θυσίαζαν με ευχαρίστηση όσους Ισπανούς έπεφταν στα χέρια τους. Ο θάνατος ήταν αισθητός παντού στη γύρω περιοχή είτε λόγω των μαχών είτε λόγω της έλλειψης της τροφής και του νερού.
Σταδιακά οι Ισπανοί άρχισαν να κερδίζουν έδαφος και ο Κορτές έστειλε εκπροσώπους για να διαπραγματευτούν την ειρήνη, δίχως όμως αποτέλεσμα. Ο Κουατεμόκ ήταν ανένδοτος σε ένα τέτοιο γεγονός και όταν είδε πως το τέλος ήταν κοντά αποφάσισε να διαφύγει, αλλά τελικά πιάστηκε αιχμάλωτος. Μια μέρα σαν σήμερα, ωστόσο, πριν από 503 χρόνια η πρωτεύουσα των Αζτέκων πέφτει στα χέρια του Κορτές και των Ισπανών, αποτελώντας την αρχή του τέλους του μεγάλου αυτού πολιτισμού.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η πτώση της Τενοχτιτλάν – Ο Κορτέζ αφανίζει στους Αζτέκους, historicalquest.com, Διαθέσιμο εδώ
- Aztec capital falls to Cortés, history.com, Διαθέσιμο εδώ
- Ιστορία του Μεξικού, historymaps.com, Διαθέσιμο εδώ
