Του Κώστα Πασχάλη,
Στο προσκήνιο έχει έρθει η Giorgia Meloni και η κυβέρνηση της μετά την πρόσφατη έκθεση της επιτροπής για το κράτος δικαίου στην Ιταλία. Ωστόσο, είναι η μόνη φορά όπου έρχεται σε αντιπαράθεση η κυβέρνηση της Ιταλίας με την ευρωπαϊκή επιτροπή; Ας κάνουμε μια σύντομη ιστορική αναδρομή
1. Πριν από την ανάληψη της πρωθυπουργίας (μέχρι το 2022):
– Η Giorgia Meloni, ως ηγέτιδα του «Fratelli d’Italia», ήταν γνωστή για τις ευρωσκεπτικιστικές της απόψεις. Το κόμμα της εκφράζει συχνά κριτική προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδίως σε θέματα που αφορούν την κυριαρχία των κρατών-μελών και τη μετανάστευση.
– Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Meloni και το κόμμα της έκαναν εκστρατείες για την ενίσχυση της εθνικής κυριαρχίας και την αλλαγή της κατεύθυνσης της Ε.Ε. προς μια πιο συντηρητική και παραδοσιακή κατεύθυνση.
2. Ανάληψη της πρωθυπουργίας (Οκτώβριος 2022):
– Τον Οκτώβριο του 2022, η Giorgia Meloni έγινε Πρωθυπουργός της Ιταλίας, η πρώτη γυναίκα που ανέλαβε αυτή τη θέση στην ιστορία της χώρας.
– Με την ανάληψη της πρωθυπουργίας, η σχέση της με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έγινε πιο περίπλοκη. Ως ηγέτιδα μιας από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ε.Ε., η Meloni έπρεπε να βρει την ισορροπία μεταξύ των εθνικών συμφερόντων της Ιταλίας και των δεσμεύσεων της χώρας ως μέλος της Ε.Ε.. Αυτό εμπεριείχε αντιπαραθέσεις ως προς τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. και την μεταναστευτική πολιτική.
3. Πρώτοι μήνες στην εξουσία (τέλη 2022 – αρχές 2023):
– Στους πρώτους μήνες της στην εξουσία, η Giorgia Meloni προσπάθησε να αμβλύνει τις εντάσεις με την Ε.Ε. και να παρουσιάσει μια πιο συνεργατική εικόνα.
– Παρά τις ευρωσκεπτικιστικές της απόψεις, η Meloni δήλωσε ότι η Ιταλία θα παραμείνει πιστή στις δεσμεύσεις της ως μέλος της Ε.Ε. και ότι θα συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων, όπως η ενεργειακή κρίση και η οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία.
4. Σχέσεις με την Επιτροπή (αρχές 2023 – τέλη 2023):
– Καθώς περνούσαν οι μήνες, οι σχέσεις μεταξύ της Ιταλίας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπό την Meloni συνέχισαν να εξελίσσονται. Υπήρχαν περιπτώσεις συνεργασίας, αλλά και εντάσεις, ιδίως σε θέματα όπως η μετανάστευση, η οικονομική πολιτική και η κλιματική αλλαγή.
– Η Giorgia Meloni συνέχισε να προωθεί την ιδέα μιας Ευρώπης που σέβεται περισσότερο την εθνική κυριαρχία και τις παραδόσεις των κρατών-μελών, κάτι που συχνά την έφερνε σε αντιπαράθεση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλους ηγέτες της Ε.Ε. που υποστηρίζουν μια πιο ομοσπονδιακή προσέγγιση για την Ευρώπη.
Φτάνοντας λοιπόν στο σήμερα νέα σύγκρουση πυροδοτήθηκε, μετά την πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου στην Ιταλία. Η οποία ανέδειξε ζητήματα στη διαχείριση της RAI και της Ιταλικής Κυβέρνησης φέρνοντας στο προσκήνιο την ασταθή κυβερνητική συμμαχία της χώρας. Παράλληλα, η Ιταλία προετοιμάζεται για την παρουσίαση του υποψηφίου της για το σημαντικό χαρτοφυλάκιο Συνοχής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με το όνομα του Raffaelo Fitto να προτείνεται ως πιθανός υποψήφιος. Ωστόσο, οι φιλοδοξίες της Ιταλίας προσκρούουν στις τριβές με τις Βρυξέλλες, και ειδικότερα με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Utsula von der Leyen, με την Giorgia Meloni να αμφισβητεί τις συστάσεις της Επιτροπής για την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ιταλία.
Η Giorgia Meloni αντέδρασε έντονα στις επικρίσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την ελευθερία του Τύπου στην Ιταλία, όπως αναφέρονται στην πρόσφατη έκθεση. Η πρωθυπουργός αντιπαρατέθηκε λέγοντας ότι οι συστάσεις δεν είναι νέες, αλλά χρησιμοποιήθηκαν πολιτικά κατά της κυβέρνησής της. Ειδικότερα, αμφισβήτησε τις παρατηρήσεις για τη RAI και την παρέμβαση των πολιτικών στη δημόσια τηλεόραση.
Ωστόσο, η δημοσίευση της έκθεσης δεν γινόταν να μην φέρει και αντιδράσεις στο εσωτερικό όπου πια η RAI ονομάζεται “TeleMeloni” από την αντιπολίτευση. Μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος, του Κινήματος 5 Αστέρων και της Πράσινης Αριστερής Συμμαχίας έχουν επικρίνει την επιστολή της Giorgia Meloni προς την Ursula von der Leyen και ζητούν από την πρωθυπουργό να δώσει εξηγήσεις στην εποπτική επιτροπή της RAI. Παράλληλα, διερωτώνται αν οι διορισμοί του νέου διοικητικού συμβουλίου σχετίζονται με την υπόθεση και εκμεταλλεύονται την ευκαιρία για να ζητήσουν μεταρρύθμιση της RAI. Κάποιοι θεωρούν ότι η Meloni επιδιώκει να επισπεύσει τους διορισμούς για να διαψεύσει πιο εύκολα τις κατηγορίες περί παρεμβάσεων στην RAI.
Πιο συγκεκριμένα, η διαδικασία για την ανανέωση του διοικητικού συμβουλίου της RAI περιλαμβάνει την επιλογή δύο μελών από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία, δύο από το Υπουργικό Συμβούλιο με πρόταση του Υπουργού Οικονομίας, και έναν από τους υπαλλήλους της RAI. Το νέο συμβούλιο θα εκλέξει τον διευθύνοντα σύμβουλο και θα προτείνει τον πρόεδρο, ο οποίος θα πρέπει να περάσει από ψηφοφορία στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εποπτείας.
Συνολικά, η πρωθυπουργία της Meloni δείχνει ότι η Ιταλία βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή στην ισορροπία μεταξύ εθνικών συμφερόντων και ευρωπαϊκών υποχρεώσεων, με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εντείνει ακόμη περισσότερο τη συζήτηση γύρω από την κυβερνητική διαχείριση και τις ευρωπαϊκές σχέσεις.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η εκλογή Μελόνι αλλάζει τις σχέσεις της Ιταλίας με την ΕΕ, EuroNews, διαθέσιμο εδώ
- Ιταλία: Πώς η νέα διοίκηση στη Rai και η επιλογή Επιτρόπου απειλούν τη συνοχή της κυβέρνησης Μελόνι, EuroNews, διαθέσιμο εδώ