Της Μαρίας Ραβάνη,
Ελληνικό καλοκαιράκι για ακόμη μία χρονιά και η παράνοια «καλά κρατεί». Ο καύσωνας δε λέει να υποχωρήσει, τα 40αρια έρχονται το ένα μετά το άλλο, με τους ανθρώπους στις μεγαλουπόλεις —και όχι μόνο— να τσακώνονται για λίγα εκατοστά σκιάς, η χώρα συνεχώς καίγεται από άκρη σε άκρη και καθημερινά, νιώθουμε λες και καλούμαστε να βιώσουμε ένα νέο κύκλο από την κόλαση του Δάντη. Λίγο οι θερμοκρασίες, λίγο οι υπόλοιπες συνθήκες διαβίωσης, παράδεισο πάντως δεν το λες αυτό που ζούμε.
Και μέσα σε αυτό το χάος, οι διαιρετικές γραμμές που έχει μία κοινωνία σαν την ελληνική γίνονται πιο έκδηλες από ποτέ. Διότι όχι, το καλοκαίρι δε σημαίνει παραλία, μπύρες και διακοπές. Τουλάχιστον όχι για όλους. Ή μάλλον, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση σήμερα, όχι για τους περισσότερους. Αρκετοί είναι εκείνοι που παλεύουν μέσα στη ζέστη να συναντήσουν τα deadlines που τους έχουν αναθέσει στο γραφείο, να παραδώσουν εγκαίρως την παραγγελία που έχουν αναλάβει να μεταφέρουν μέσα στη «γλυκιά» ζέστη του μεσημεριού, να τρέξουν απευθείας μετά τη δουλεία στο σπίτι, όπου περιμένουν οι υπόλοιπες οικογενειακές υποχρεώσεις (σπίτι, παιδιά, σκυλιά, γατιά κλπ.) ή να τρέξουν να εξυπηρετήσουν τις ορδές τουριστών που κατέφθασαν στο παραθαλάσσιο μαγαζί που δουλεύουν, ελπίζοντας πως τα φιλοδωρήματα της ημέρας —γιατί αν περιμένουν από τον μισθό τους, δεν υπάρχει ελπίδα— θα επιβραβεύσουν κάπως τα χιλιόμετρα που διένυσαν και σήμερα, με τα αμέτρητα πέρα-δώθε στην άμμο, από ξαπλώστρα σε ξαπλώστρα.
Για αυτή την καθόλου μικρή κοινωνική κατηγορία, το καλοκαίρι δεν είναι ξεγνοιασιά και διασκέδαση. Δεν είναι χαλάρωση, ούτε τρόπος για να «γεμίσουν οι μπαταρίες». Είναι μία περίοδος που χαρακτηρίζεται από επίπονο εργασιακό φορτίο υπό δύσκολες καιρικές συνθήκες. Από τους πυροσβέστες που σχεδόν καθημερινά καλούνται να επέμβουν σε κάποιο μέτωπο πυρκαγιάς, μέχρι το προσωπικό των πολυτελέστατων μαγαζιών στα διάφορα κοσμοπολίτικα νησιά της χώρας που εξυπηρετούν τον τουριστικό πληθυσμό. Για πολλούς, το καλοκαίρι είναι επίσης η περίοδος που θα καθορίσει πώς θα εξελιχθούν τα οικονομικά προβλήματα του χειμώνα. Από τα άτομα που δουλεύουν σεζόν έως τους μικροεπιχειρηματίες που καλούνται μέσα σε λίγους μήνες να καλύψουν τις οικονομικές ανάγκες του ερχόμενου χειμώνα. Και όλα αυτά συμβαίνουν σε μία ιδιαίτερα περιρρέουσα οικονομική κατάσταση που μόνο ανασφάλεια εμπνέει.
Υπάρχουν, βέβαια, και οι άλλοι. Αυτοί, που θα πάνε τις διακοπές τους σε ένα, δύο ή και τρία νησιά, με το «γιοτ» τους ή πρώτη θέση στο αεροπλάνο. Που το καλοκαίρι είναι η περίοδος που «πέφτουν οι ρυθμοί» και μπορούν να εργάζονται εξ αποστάσεως ή 2-3 φορές την εβδομάδα ή και καθόλου. Και το φθινόπωρο, όντως, θα τους βρει με γεμισμένες μπαταρίες, 2-3 powerbank για back-up και όλες τις γεννήτριες γενικά προετοιμασμένες. Που δεν τους ενδιαφέρει αν ανέβηκαν οι τιμές των ακτοπλοϊκών ή εάν τα καταλύματα είναι απλησίαστα. Γιατί δεν έχουν τις ανησυχίες και τα προβλήματα των υπολοίπων….
Ίσως το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα των δύο αυτών «Ελλάδων», της Ελλάδας της οικονομικής ευρωστίας και ξεγνοιασιάς και της Ελλάδας «των υπολοίπων» —γιατί αυτός εν τέλει είναι ο μόνος διαχωρισμός που έχει πραγματικά ουσία— να είναι οι εικόνες από την πρόσφατη πυρκαγιά στο νησί της Ζακύνθου, με το πανηγύρι να μαίνεται, ενώ στο background τα πάντα φλέγονται. Και μάλλον αυτές οι εικόνες έρχονται να ντύσουν την παραπάνω ανάγνωση του ρομαντικού, ελληνικού καλοκαιριού. Κάποιοι θα κάνουν διακοπές και οι υπόλοιποι κυριολεκτικά θα παλεύουν να επιβιώσουν. Κάποιοι θα ενδιαφέρονται, ενώ οι υπόλοιποι θα συνεχίζουν τα μπάνια τους. Κάποιοι θα λάβουν τα μέτρα τους, ώστε το καλοκαίρι να είναι ασφαλές και ευχάριστο για όλους τους υπόλοιπους και άλλοι απλά θα αδιαφορούν.
Είναι, λοιπόν, αναπόφευκτο να μιλάμε για δύο διαφορετικούς κόσμους, για τις δύο όψεις του ελληνικού καλοκαιριού. Γιατί γι’ αυτό ακριβώς πρόκειται. Για τους μεν, που απολαμβάνουν το μπάνιο τους σε μία από τις πολυσύχναστες παραλίες κάποιου γραφικού ελληνικού νησιού, που χρησιμοποιούν το αμάξι τους για να μετακινηθούν και δε χρειάζεται να αξιοποιήσουν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, που χάνουν την πτήση τους και αισθάνονται πως έχουν το δικαίωμα να τραμπουκίσουν και να προπηλακίσουν όποιον κακόμοιρο βρεθεί στο διάβα τους*. Που θα κάνουν τις διακοπές τους δίχως άγχος για το αν τα έξοδα τους αυτά θα έχουν καταστροφικές συνέπειες στο προσεχές μέλλον. Γι’ αυτό και δε θα διστάσουν να πληρώσουν ακόμη και πάνω από 20 ευρώ για μία ξαπλώστρα στην παραλία (συν ελάχιστη κατανάλωση σε προϊόντα και άλλες υπηρεσίες), και θα αγοράσουν την πανάκριβη αστακομακαρονάδα δίχως δεύτερη σκέψη. Και από την άλλη, έχουμε όλους τους υπόλοιπους. Αυτούς που θα παραμείνουν Αύγουστο μήνα στις τσιμεντουπόλεις και θα μετακινούνται με λεωφορεία και μετρό δίχως κλιματισμό στους 40 βαθμούς για να κατορθώσουν να φτάσουν στη δουλειά τους (η οποία παρεμπιπτόντως θα είναι και εξαήμερη, αντί για πενθήμερη). Αυτούς που θα τρέχουν από το πρωί ως το βράδυ ακόμη και σε δύο δουλειές (μιας και πλέον μπορούμε και με τον νόμο), εν αναμονή ενός ρεπό.
Ελληνικό καλοκαιράκι, λοιπόν, και ειδικά τέτοιες δύσκολες μέρες θυμόμαστε να δείχνουμε λίγο παραπάνω υπομονή και κατανόηση στους γύρω μας. Και μια συμβουλή προς τους τουρίστες: Ελάτε άφοβα να ζήσετε το μύθο σας στην Ελλάδα, γιατί εμείς θα ξεμυτίσουμε από Σεπτέμβρη —αν μας το επιτρέψουν…
*Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα, ονόματα και καταστάσεις είναι απολύτως συμπτωματική, όπως λένε και στην τηλεόραση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τελικά, πόσο κοστίζει το ελληνικό καλοκαίρι;, Kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Το τέλος του ελληνικού καλοκαιριού, Capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ένας στους δύο Έλληνες δεν πάει διακοπές – «Καίνε» οι τιμές για διαμονή και μετακίνηση, CNN, διαθέσιμο εδώ
- Απαγορευμένες οι διακοπές για τους Έλληνες στην… Ελλάδα, Οικονομικός Ταχυδρόμος, διαθέσιμο εδώ
