Της Μαρίας Κουλούρη,
Οι εμπορικές συναλλαγές με τους άλλους αποτελούν ένα μεγάλο μέρος της ζωής μας. Βρισκόμαστε καθημερινά είτε στη θέση του πελάτη είτε στη θέση του εργαζόμενου, αντιμετωπίζοντας διαφορετικούς χαρακτήρες ανθρώπων με συμπεριφορές που ποικίλουν. Ιδιαίτερα, ως εργαζόμενοι περνάμε μεγάλο διάστημα της καθημερινότητάς μας και οι άνθρωποι που συναλλασσόμαστε μας συμπεριφέρονται με πολλούς τρόπους. Η πιο «φυσιολογική» συνθήκη που συναντάμε είναι όταν κάποιος συμπεριφέρεται τυπικά, ώστε να «γίνει η δουλειά» γρήγορα και εύκολα. Υπάρχουν, όμως, και οι περιπτώσεις ανθρώπων που επιδεικνύουν μια συμπεριφορά που δημιουργεί εντάσεις και φασαρίες, υποτιμώντας συχνά την προσωπικότητα του εργαζόμενου.
Ο πρώτος τομέας που μας έρχεται στο μυαλό είναι πιθανότατα αυτός της εστίασης. Η οικονομία της χώρας στηρίζεται κατά κύριο λόγο στον τουρισμό, σημαντικό μέρος του οποίου αποτελεί και η εστίαση. Έτσι, χιλιάδες Έλληνες απασχολούνται κατά τους θερινούς μήνες σε μαγαζιά, beach bar, ξενοδοχεία κτλ., ενώ και σε μόνιμη βάση το ποσοστό εργαζομένων σε εστιατόρια, καφετέριες και νυχτερινά κέντρα είναι υψηλό, ιδίως αυτό των νέων. Όπως είναι φυσικό, ένας σερβιτόρος, για παράδειγμα, καθημερινά έρχεται σε επαφή με πολλά άτομα, τα οποία συχνά δεν διακρίνονται από τους… ευγενικούς τους τρόπους. Πολλοί θα βιαστούν λέγοντας πως ο εκνευρισμός είναι δικαιολογημένος αν έχει γίνει λάθος στην παραγγελία, αν υπάρχει καθυστέρηση στην παράδοσή της ή στην εξόφληση του λογαριασμού κτλ., ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως οι εργαζόμενοι είναι άνθρωποι με κούραση και προβλήματα. Σαφώς και αν γίνει λάθος ή κάτι που μας δυσαρεστεί πρέπει να επικοινωνήσουμε μαζί του, όμως πάντα με ευγενικό τρόπο χωρίς προσβολές, ύβρεις και φωνές. Στην πράξη, βέβαια, η ψυχραιμία… αγνοείται.
Καλοκαίρι, λοιπόν, και εν μέσω ενός καύσωνα διαρκείας τα μπάνια στη θάλασσα φαντάζουν ως μια «ανάσα» για τους περισσότερους από εμάς. Βρισκόμενη σε beach bar παραλίας ενός τουριστικού νησιού, έγινα μάρτυρας ενός γεγονότος που αποτέλεσε την αφορμή να γράψω το παρόν άρθρο. Ένας «κύριος» ξεκίνησε να φωνάζει και να «εκτοξεύει» υβριστικούς χαρακτηρισμούς στην κοπέλα που εξυπηρετούσε τους λουόμενους, εξαιτίας μιας μικρής —και το τονίζω το «μικρής»— καθυστέρησης του φαγητού του. Αλλά, η συγκεκριμένη κοπέλα εξυπηρετούσε μόνη της όλους τους λουόμενους του beach bar εκείνες τις ώρες, επομένως η πίεση για εκείνη ήταν αυξημένη, κάνοντας, όμως, ό,τι μπορούσε. Η ευθύνη προφανώς και δεν είναι της εργαζόμενης, αλλά του εργοδότη της, καθώς το συγκεκριμένο φαινόμενο είναι σύνηθες, δηλαδή η γνωστή πρακτική πολλών εργοδοτών «λιγότερα χέρια, περισσότερο κέρδος». Η φραστική επίθεση προς τη νεαρή σερβιτόρα προκάλεσε αναστάτωση στους παρευρισκόμενους, αρκετοί εκ των οποίων σπεύσαμε να υπερασπιστούμε την εργαζόμενη και να ηρεμήσουμε τον συγκεκριμένο «κύριο», μάταια, όμως. Φυσικά, η απάντηση που λάβαμε ήταν πως «ο πελάτης έχει πάντα δίκιο».
Το παραπάνω αποτελεί μονάχα ένα από τα πολλά καθημερινά παραδείγματα υποτίμησης των εργαζομένων από τους πελάτες που καλούνται να εξυπηρετήσουν. Είναι κατανοητό όταν βρισκόμαστε κάπου για αναψυχή να επιθυμούμε να είναι όλα σωστά και στην ώρα τους, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε πως και οι εργαζόμενοι είναι άνθρωποι, οι οποίοι πολλές φορές δεν φέρουν και την ευθύνη για τις διάφορες «παραφωνίες» ενός μαγαζιού. Οφείλουμε να δείχνουμε κατανόηση σε όσους εργάζονται υπό συνθήκες πίεσης, δυσμενών καιρικών συνθηκών και άγχους, όχι μόνο στον τομέα της εστίασης, βεβαίως, αλλά σε όλους τους τομείς. Άλλωστε, καμιά διαφωνία ή δυσαρέσκεια δεν θα λυθεί στα πλαίσια μιας έντασης.
