Της Μαρίας Αλευρομαγείρου,
1789: Η Γαλλική Επανάσταση φτάνει στο αποκορύφωμά της, ύστερα από την είσοδο των επαναστατών στη Βαστίλη και την κατάληψή της. Το κτήριο αυτό αποτελούσε για πολλούς Γάλλους ένα σύμβολο της τυραννίας των μοναρχών του βασιλείου, που εκείνο το διάστημα βρίσκονταν στο πρόσωπο του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ και της συζύγου του, Μαρίας Αντουανέτας.
Το κτήριο της Βαστίλης ξεκίνησε να χτίζεται κατά τον 14ο αιώνα ως προσπάθεια υπεράσπισης και αναχαίτισης των Άγγλων στα πλαίσια του Εκατονταετούς Πολέμου, οπότε χρησίμευε ως ένα ισχυρό φρούριο με οκτώ πύργους και μια φαρδιά τάφρο που προστάτευαν τη στρατηγική πύλη του Porte Saint-Antoine. Με το πέρασμα του χρόνου, άρχισε να λειτουργεί και ως τόπος φυλάκισης, κυρίως αντιφρονούντων και πολέμιων της μοναρχίας. Mάλιστα, τις πύλες της πέρασαν σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο φιλόσοφος Βολταίρος.
Οι ρίζες, όμως, της Γαλλικής Επανάστασης ήταν βαθύτερες και δεν πρέπει να συγκεντρώνονται σε μερικές μόνο στιγμές. Η δυσαρέσκεια του κόσμου κατά του μοναρχικού καθεστώτος είχε αρχίζει να επωάζεται μέσα στον 18ο αιώνα, καθώς η οικονομία της Γαλλίας βρισκόταν σε δεινή κατάσταση λόγω της αλόγιστης σπατάλης του βασιλικού οίκου των Βουρβόνων. Παράλληλα, η κρίση που ξέσπασε στην αγροτική παραγωγή κατά το 1788 προκάλεσε ένα εκτεταμένο επισιτιστικό πρόβλημα σε όλη τη χώρα, με χιλιάδες ανθρώπους να πεθαίνουν εξαιτίας της πείνας, μιας που ακόμα και μια φραντζόλα ψωμί είχε φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη. Ο αναβρασμός, οι εντάσεις και οι συγκρούσεις μέσα στις πόλεις και τα χωριά ήταν πλέον καθημερινό φαινόμενο.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1780, η Γαλλία ήταν σαν ένα τεράστιο καζάνι που έβραζε και ήταν έτοιμο να εκραγεί. Η ένταση γύρω από τη Βαστίλη είχε αυξηθεί για αρκετές εβδομάδες και μόνο επτά κρατούμενοι παρέμειναν στο φρούριο. Το καλοκαίρι του 1789 ο Bernard-René Jordan de Launay –διοικητής της Βαστίλης–, βλέποντας τους πολίτες να διαδηλώνουν μαζικά και φοβούμενος για την επάρκεια της άμυνας του φρουρίου, καθώς θα ήταν ένας καλός στόχος των επαναστατών, ζήτησε άμεσα την αποστολή ενισχύσεων τόσο σε πολεμικά εφόδια όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό. Έτσι, στις 12 Ιουλίου, οι βασιλικές αρχές μετέφεραν 250 βαρέλια πυρίτιδας στη Βαστίλη, αλλά και στρατιώτες προς υπεράσπιση του κάστρου.
Η Βαστίλη ήταν πλέον το μόνο εναπομείναν προπύργιο των βασιλικών δυνάμεων στο κέντρο του Παρισιού. Τις πρώτες πρωινές ώρες της 14ης Ιουλίου, ένας μεγάλος οπλισμένος όχλος άρχισε να συγκεντρώνεται έξω από το φρούριο, σηματοδοτώντας την αρχή του τέλους του. Οι άντρες του Launay μπόρεσαν να υπερασπιστούν για λίγo το οχυρό τους, αλλά όπως όλα έδειξαν ήταν μάταιο, αφού ο κόσμος που συγκεντρώνονταν όλο και μεγάλωνε. Τελικά, ο Launay ύψωσε μια λευκή σημαία παράδοσης πάνω από το φρούριο και ο ίδιος με τους άνδρες του τέθηκαν υπό κράτηση. Οι επαναστάτες είχαν πια στα χέρια τους τη Βαστίλη, αλλά και αρκετά κιλά πυρίτιδας για να συνεχίσουν τον αγώνα τους.
Τα επόμενα χρόνια η μέρα αυτή καθιερώθηκε ως εθνική εορτή για τη Γαλλία και αποκαλείται Ημέρα της Βαστίλης (στα γαλλικά Fête nationale française) και συμβολίζει το τέλος του παλαιού καθεστώτος και το πέρασμα σε μια νέα περίοδο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Bastille, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
- Bastille Day, history.com, Διαθέσιμο εδώ
- French revolutionaries storm the Bastille, history.com, Διαθέσιμο εδώ
- Storming of the Bastille, worldhistory.org, Διαθέσιμο εδώ