Της Μαριάνθης Τσιάρα,
Οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά το επόμενο διάστημα, προκαλώντας καύσωνες και εκτεταμένες πυρκαγιές σε διάφορες περιοχές της ηπείρου. Υφίσταται αυξημένη απειλή για ξέσπασμα δασικών πυρκαγιών λόγω της κλιματικής αλλαγής, αλλά και των υψηλών θερμοκρασιών. Παρόλο που αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν λάβει προληπτικά μέτρα και έχουν ενισχύσει τις ικανότητες πυρόσβεσής τους, η προετοιμασία ενάντια στις πυρκαγιές ποικίλει από χώρα σε χώρα. Και το ερώτημα είναι ένα: Είναι η Ευρώπη έτοιμη να ανταπεξέλθει στις επικείμενες πυρκαγιές που ενδέχεται να ξεσπάσουν και να κατακλίσουν την Γηραιά Ήπειρο;
Στο πλαίσιο της Ευρώπης, όπως και σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο, οι δασικές πυρκαγιές κάνουν την εμφάνιση τους ολοένα και συχνότερα, εμφανίζονται με μεγαλύτερη ισχύ και είναι πολύ πιο εκτεταμένες. Σύμφωνα με δεδομένα πρόσφατης έρευνας, την περσινή χρονιά, 2023, καταστράφηκε στον ευρωπαϊκό χώρο μια έκταση διπλάσια από το μέγεθος του Λουξεμβούργου, προκαλώντας μεγάλες καταστροφές, τόσο φυσικές, όσο και υλικές, άνω των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ και απελευθερώνοντας στην ατμόσφαιρα 20 μεγατόνους εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, που αντιστοιχούν σχεδόν στο ένα τρίτο των συνολικών ετήσιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σύμφωνα με τις διεθνείς αερομεταφορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η προετοιμασία και η ετοιμότητα της Ευρώπης αναφορικά με την αντιμετώπιση των πυρκαγιών είναι μια πολυδιάστατη διαδικασία που απαιτεί τον συντονισμό και την συνεργασία διαφόρων πεδίων, όπως οικονομική επάρκεια, προκειμένου να υπάρχει δυνατότητα ελευθερίας κινήσεων, και να μην παρεμποδίζονται οι διαδικασίες λόγω οικονομικών δυσχερειών, όπως επίσης καθίσταται αναγκαία και η εφαρμογή διεθνούς συνεργασίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επενδύει διαρκώς και ακατάπαυστα στην βελτιστοποίηση των ικανοτήτων και δυνατοτήτων της σχετικά με τους μηχανισμούς πυρόσβεσης, υιοθετώντας στο δυναμικό της εξειδικευμένα πυροσβεστικά οχήματα, ελικόπτερα και αεροσκάφη. Με αυτόν τον τρόπο, επανδρώνει τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., και επιδιώκει να δημιουργήσει μια συμπαγή σφαίρα προστασίας της Ένωσης, προφυλάσσοντας την εδαφική ακεραιότητα των κρατών-μελών που την αποτελούν.
Η Ε.Ε, προωθεί επιπλέον, μια σειρά από προληπτικά μέτρα, όπως είναι η διαχείριση και ο έλεγχος των δασών και των φυσικών τοπίων για τη άμβλυνση της συχνότητας και της έκτασης των πυρκαγιών, στο πλαίσιο της νέας δασικής στρατηγικής, για τη διασφάλιση της βιοποικιλότητας έως το 2030. Επίσης, προτάσσει και προωθεί την δράση: “Δια Πυρός 2024”, κατά την οποία εξετάζεται ενδελεχώς η ετοιμότητα των φορέων πολιτικής προστασίας και των πυροσβεστικών δυνάμεων για την αντιμετώπιση μεγάλων πυρκαγιών που ενδέχεται να ξεσπάσουν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα, η Ένωση έχει μεριμνήσει να ενημερώσει και να αφυπνίσει τις Ένοπλες Δυνάμεις, οι οποίες έπειτα από παρέμβαση και σύσταση της Ένωσης συνδράμουν πλέον, με προσωπικό αλλά και με εξοπλισμό. Ωστόσο, η αντιμετώπιση των πυρκαγιών παραμένει δύσκολη λόγω των αυξανόμενων ακραίων καιρικών φαινομένων και της επέκτασης του κινδύνου εμφάνισης πυρκαγιών σε περιοχές που μέχρι πρότινος δεν επηρεάζονταν από αυτές. Η Ευρώπη εξακολουθεί να αναβαθμίζει τις δυνατότητές της και να ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτής της κρίσιμης πρόκλησης.
Είναι επομένως προφανές, πως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για να ενισχύσει την ετοιμότητα της και να βελτιώσει την ικανότητα αντιμετώπισης των ενδεχόμενων πυρκαγιών. Παρόλα αυτά, υπάρχει ακόμα ανάγκη για περαιτέρω βελτίωση στον τομέα της πρόληψης. Οι προκλήσεις που επιφέρει ωστόσο, η κλιματική αλλαγή, απαιτούν συνεχή αναπροσαρμογή και αναθεώρηση των στρατηγικών αντιμετώπισης. Η διαρκής εγρήγορση, η επένδυση σε καινοτόμες λύσεις και η ενίσχυση της συνεργασίας του εκάστοτε κράτος-μέλους με την Ένωση, είναι καίριες για να διασφαλιστεί πως η Ε.Ε. είναι έτοιμη να ανταποκριθεί στις μελλοντικές προκλήσεις των επικείμενων καταστροφικών πυρκαγιών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κλιματική αλλαγή: Ο πλανήτης εκπέμπει SOS από τον Νότο μέχρι τον Βορρά – Καύσωνες στην Ευρώπη, πυρκαγιές στον Αρκτικό Κύκλο, in.gr, διαθέσιμο εδώ
- Καύσωνες στην Ευρώπη, πυρκαγιές στον Αρκτικό Κύκλο, edromos.gr, διαθέσιμο εδώ
- Προετοιμασμένη η Ευρώπη για την αντιμετώπιση πυρκαγιών;, dw.com, διαθέσιμο εδώ
