Ρύπανση στις παραλίες και τρόποι αντιμετώπισης

Της Σταματίνας Βόντα,

Η θαλάσσια ρύπανση αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο πλανήτης μας σήμερα. Κατά την περίοδο του καλοκαιριού, οι παραλίες γίνονται ιδιαίτερα ευάλωτες στη ρύπανση από τους λουόμενους. Ας εξετάσουμε τους βασικούς παράγοντες:

1. Πλαστικά και σκουπίδια: Τα πλαστικά αντικείμενα, όπως οι πλαστικές σακούλες, αποτελούν σοβαρή απειλή για τη θαλάσσια ζωή. Συχνά καταναλώνονται ακούσια από θαλάσσια ζώα, που τα μπερδεύουν με τη φυσική τους τροφή.
2. Μικροπλαστικά: Λόγω της ηλιακής ακτινοβολίας, του ανέμου και του κυματισμού, τα πλαστικά διασπώνται σε μικροπλαστικά και νανοπλαστικά σωματίδια. Αυτά περιέχουν χημικές ουσίες που εισχωρούν στους ιστούς των θαλάσσιων οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που ανήκουν στην τροφική αλυσίδα του ανθρώπου.

Συγκεκριμένα, οι γόπες των τσιγάρων αποτελούν μία από τις κυριότερες πηγές θαλάσσιας ρύπανσης κατά τους θερινούς μήνες. Ορισμένοι λουόμενοι πετούν κατευθείαν τα αποτσίγαρά τους στην παραλία ή τα θάβουν μέσα στην άμμο. Οι χημικές ουσίες που εκχύνονται από τα αποτσίγαρα είναι τοξικές για τη θαλάσσια πανίδα, ενώ το εύρος ρύπανσης που προκαλεί ένα αποτσίγαρο εκτιμάται σε αναλογία 1 (αποτσίγαρο) ανά 40 λίτρα νερό.

Οι παραλίες μπορούν να ρυπαίνονται από τους ανθρώπους και με πολλούς άλλους τρόπους. Για παράδειγμα, τα παραλιακά καταστήματα, τα οποία συνήθως διαθέτουν και ξαπλώστρες επί της ακτής, μπορεί να οξύνουν το πρόβλημα. Ορισμένοι τρόποι με τους οποίους τα παραλιακά μαγαζιά δύνανται να προκαλέσουν ρύπανση περιλαμβάνουν:

1. Απορρίμματα: Τα μαγαζιά μπορεί να αφήνουν πίσω τους απορρίμματα, όπως πλαστικά μπουκάλια, συσκευασίες τροφίμων και άλλα αντικείμενα.
2. Χημικά και λάδια: Οι επιχειρήσεις μπορεί να χρησιμοποιούν χημικά και λάδια που μπορούν να διαρρεύσουν στο έδαφος και να φθείρουν την παραλία.
3. Ανεύθυνη διαχείριση αποβλήτων: Εάν τα μαγαζιά δε διαχειρίζονται σωστά τα απόβλητά τους, μπορεί να προκύψει ρύπανση.

Τέλος, η ρύπανση των παραλιών και της θάλασσας από τις αντηλιακές κρέμες αποτελεί ένα σημαντικό περιβαλλοντικό ζήτημα. Οι χημικές ουσίες που περιέχονται στα αντηλιακά μπορούν να βλάψουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα, ειδικά τους κοραλλιογενείς υφάλους. Ερευνες δείχνουν ότι ορισμένα συστατικά των αντηλιακών, όπως οι ουσίες oxybenzone και octinoxate, μπορούν να προκαλέσουν ζημιά στα κοράλλια και να επηρεάσουν την αναπαραγωγή και ανάπτυξή τους. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να επιλέγουμε προϊόντα που είναι φιλικά προς το περιβάλλον και να ενημερωνόμαστε για τις επιπτώσεις των προϊόντων που χρησιμοποιούμε.

Πώς, όμως, μπορούμε να περιορίσουμε αυτήν την αρνητική επενέργεια του ανθρώπου στο υδάτινο περιβάλλον;

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι:

1. Καθαρισμός από αλιευτές σκουπιδιών: Σε περιοχές όπως η Μαγιόρκα, βάρκες εξασφαλίζουν καθαρές παραλίες με την αλιεία σκουπιδιών από τη θάλασσα. Αυτοί οι αλιευτές συλλέγουν πλαστικά, ξύλινα και άλλα απορρίμματα
2. Εθελοντικές πρωτοβουλίες: Οι οργανώσεις και ιδιώτες συχνά προγραμματίζουν καθαρισμούς παραλιών. Συμμετέχοντας σε αυτές τις δράσεις, μπορούμε να βοηθήσουμε στην απομάκρυνση των σκουπιδιών.
3. Μείωση της χρήσης πλαστικού: Επιλέγοντας εναλλακτικές λύσεις, όπως πετσέτες αντί για χαρτοπετσέτες και επαναχρησιμοποιούμενα σκεύη, μπορούμε να μειώσουμε τα απορρίμματα που καταλήγουν στις παραλίες.

Ας φροντίσουμε να διατηρούμε τις παραλίες μας καθαρές και όμορφες! Για να βοηθήσετε στην προστασία των παραλιών, μπορείτε να συμμετάσχετε στο πρόγραμμα “Υιοθέτησε μια παραλία” του WWF. Αυτό το πρόγραμμα επιτρέπει σε ομάδες πολιτών, σχολεία και άλλους να αγκαλιάσουν μια παραλία, να την καθαρίσουν και να συλλέξουν δεδομένα για την παράκτια ρύπανση.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Archipelagos Institute of Marine Conservation, διαθέσιμο εδώ
• World Wide Fund for Nature (WWF), διαθέσιμο εδώ
• Deutsche Welle Environment, διαθέσιμο εδώ