Της Καλλιόπης Μπεκίρη,
Το 2024 και ειδικότερα οι τελευταίες ημέρες σηματοδοτούν την έναρξη της 75ης επετείου ίδρυσης της πιο επιτυχημένης και ανθεκτικής Αμυντικής Συμμαχίας παγκοσμίως. Πρόκειται για μια διακρατική συμμαχία-συσπείρωση, η οποία θεμελιώθηκε στις 4 Απριλίου 1949, μέσω του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, γνωστό και ως Συνθήκη της Ουάσιγκτον. Πρωταρχικός σκοπός αυτού του διακυβερνητικού στρατιωτικού δημιουργήματος ήταν η διασφάλιση της αυθυπαρξίας και ελευθερίας των κρατών-μελών που το αποτελούσαν, μέσω μιας συλλογικής πολιτικής άμυνας αφενός, και αφετέρου μιας εξίσου συλλογικής στρατιωτικής δράσης. Στα 75 αυτά χρόνια πολιτικής δραστηριότητας επομένως, το ΝΑΤΟ έχει αναδειχθεί ως ο πιο ισχυρός και τελεσφόρος οργανισμός αμυντικής προστασίας, καθότι έχει ανταποκριθεί σε πλήθος κρίσιμων ζητημάτων, που ανέκυπταν ανά τα χρόνια στο διεθνές πολιτικό σκηνικό.
Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ είναι μια επίσημη συγκέντρωση των ηγετών-αρχηγών των κρατών-μελών που συναρθρώνουν τον εν λόγω θεσμό και πραγματοποιείται τακτικά. Στοχεύει στην επικράτηση του διαλόγου, στην ειρηνική διαπραγμάτευση και στη λήψη αμοιβαίων πολιτικών αποφάσεων που άπτονται του τομέα της διεθνούς άμυνας και ασφαλείας. Η φετινή Σύνοδος, λοιπόν, η οποία πραγματοποιείται αυτές τις ημέρες στην Ουάσιγκτον, με την παρουσία των 32 ηγετών των κρατών-μελών του θεσμού, επικεντρώνεται μεταξύ άλλων στο φλέγον ζήτημα του Ρωσο-Ουκρανικού πολέμου. Το φαινόμενο αυτό ταλανίζει τη διεθνή πολιτική αρκετό καιρό τώρα και υπονομεύει την ελευθερία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς λαμβάνει χώρα στα σύνορα της. Επίσης, πολύ σημαντικό ζήτημα για την φετινή Σύνοδο είναι και η χαρτογράφηση των κινήσεων των μελών του ΝΑΤΟ σχετικά με την παροχή στήριξης και προστασίας απέναντι στην Ουκρανία.
Η νατοϊκή επετειακή Σύνοδος Κορυφής, η οποία πραγματοποιείται με την παρουσία του ηγέτη του αμερικανικού λαού Joe Biden, εμβαθύνει, όπως προαναφέρθηκε, σε μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων, που σχετίζονται κατά βάση με την μετεξέλιξη των αμυντικών δυνατοτήτων του ΝΑΤΟ ως θεσμού, αλλά και με την αναβάθμιση των ίδιων των κρατών-μελών. Ένα από τα κράτη-μέλη το οποίο φαίνεται να είναι ικανοποιημένο τόσο από την παρουσία του στην εν λόγω Σύνοδο Κορυφής, όσο και από τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων και αλληλεπιδράσεων με κάποιους αρχηγούς άλλων κρατών, είναι η Τουρκία. Ειδικότερα, ο πρόεδρος της Τουρκίας Recep Tayyip Erdoğan, ήρθε σε επαφή με τρεις σημαντικούς για την προώθηση των κρατικών συμφερόντων της τουρκικής επικράτειας ηγέτες, όπου η συνδιαλλαγή μαζί τους συνδράμει αδιαμφισβήτητα στην βελτιστοποίηση των διμερών σχέσεων τους.
Πρωτίστως, μίλησε με τον πρωθυπουργό της ελληνικής επικράτειας Κυριάκο Μητσοτάκη, διασφαλίζοντας τις αγαθές προθέσεις της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα, με απώτερο σκοπό να δημιουργηθεί και να διατηρηθεί ένα ευοίωνο και προσοδοφόρο κλίμα συναναστροφής ανάμεσα στις δύο χώρες. Έπειτα, ήρθε σε επαφή με την πρωθυπουργό της Ιταλίας Giorgia Meloni, συζητώντας για την ανάπτυξη των σχέσεων των δύο χωρών και για την αμοιβαία πρόθεση των δύο ηγετών να δημιουργηθούν περαιτέρω σχέσεις εξάρτησης-ανάπτυξης ανάμεσα τους, καθώς και το κλίμα μεταξύ Erdoğan και Meloni είναι ιδιαίτερα καλό. Εν κατακλείδι, ο Τούρκος Πρόεδρος συναναστράφηκε και με τον Γερμανό Καγκελάριο Olaf Scholz, συζητώντας για τις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών, για τον Ρωσο-Ουκρανικό πόλεμο για πολλά ακόμα ζητήματα που πρωταγωνιστούν στη διεθνή πολιτική σκηνή.
Ο ρόλος της Τουρκίας, λοιπόν, στην 75η Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ είναι ομολογουμένως πολύ ενεργός, και η ίδια η Τουρκία παρουσιάζεται ιδιαίτερα ευχαριστημένη από την συνολική συμμετοχή της στον εν λόγω θεσμό, καθώς τα αιτήματά της δείχνουν να ικανοποιούνται. Σε αυτό το πλαίσιο, της αγαστής δηλαδή συνεργασίας των κρατών-μελών με την Τουρκία, που επικρατεί εντός του ΝΑΤΟ, αποφασίστηκε πως η Σύνοδος Κορυφής του 2026 θα πραγματοποιηθεί στην Τουρκία. Καθίσταται, επομένως, αντιληπτό πως η Τουρκία έκδηλα επωφελείται από τη συγκεκριμένη πολιτική συνθήκη, και διαφαίνεται πως θα εξακολουθήσει να παρουσιάζει συμπεριφορά που να αντιστοιχεί και να εκπροσωπεί τις προϋποθέσεις ενός κράτος-μέλους του ΝΑΤΟ.
Η 75η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ διαδραμάτισε φέτος διττό ρόλο. Γιορτάζοντας από τη μια τα 75 συναπτά έτη δυναμικής παρουσίας του εν λόγω θεσμού στη διεθνή πολιτική σκηνή, ως την ισχυρότερη Αμυντική Συμμαχία παγκοσμίως, και από την άλλη διατηρώντας τον κεντρικό ρόλο του ειρηνικού διαμεσολαβητή απόψεων ανάμεσα στα κράτη-μέλη. Η Σύνοδος πραγματοποίησε για ακόμη μια χρονιά τον ρόλο της, επιτυγχάνοντας την διεκπεραίωση πλήθος πολιτικών ζητημάτων, και εξασφαλίζοντας πως τα κράτη-μέλη στο σύνολο τους εισακούστηκαν, και προασπίστηκαν οι εθνικές τους προτεραιότητες και τα κρατικά τους αιτήματα. Στο πλαίσιο αυτό, η 75η Σύνοδος Κορυφής, αντικατοπτρίζει την ικανότητα του ΝATO να παραμένει ανθεκτικό και ιδεολογικά συσπειρωμένο μέσα στο χρόνο και υπογραμμίζει πως είναι έτοιμο να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που επιφυλάσσει το μέλλον, παλεύοντας διαρκώς και με κάθε κόστος για την διατήρηση της αυθυπαρξίας του εν λόγω θεσμού.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Πρεμιέρα» για τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ σε κλίμα πολιτικής αβεβαιότητας, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ικανοποιημένη η Τουρκία με τη σύνοδο του ΝΑΤΟ, dw.com, διαθέσιμο εδώ
-
ΝΑΤΟ (Οργανισμός Βορειοατλαντικού Συμφώνου), europa.eu, διαθέσιμο εδώ
-
Σύνοδος Κορυφής ΝΑΤΟ: Οι προκλήσεις, τα αγκάθια και οι πρωταγωνιστές, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ