Της Δέσποινας Κερασιώτη,
Από τις αρχαίες εποχές, όταν οι μυστηριώδεις Γουάντσες (Guanches) κατοικούσαν τα ηφαιστειογενή εδάφη τους, μέχρι τις μέρες μας, τα Κανάρια Νησιά συνυφαίνουν το παρελθόν με το παρόν σε έναν μοναδικό καμβά ιστορίας και ακαταμάχητης φυσικής ομορφιάς. Κάθε νησί, μια ιστορία.
Πρόκειται για μια συστάδα επτά βασικών νησιών συμπεριλαμβανομένων και άλλων μικρότερων, περίπου 350 μίλια μακριά από τις ακτές του Μαρόκο, χώρα της ΒΔ Αφρικής. Τα βασικότερα από αυτά είναι η Τενερίφη, η Μεγάλη Κανάρια ή Γκραν Κανάρια, η Φουερτεβεντούρα, η Λανθαρότε, η Λα Πάλμα, η Λα Γκομέρα και το Ελ Ιέρρο. Τα Κανάρια Νησιά αποτελούν μία από τις αυτόνομες διοικητικές περιοχές της Ισπανίας με δύο πρωτεύουσες, την επαρχία της Σάντα Κρουθ στην Τενερίφη και αυτή της Λας Πάλμας, στη Μεγάλη Κανάρια. Εδώ, στο αρχιπέλαγος της επονομαζόμενης Εδέμ της Ευρώπης, οι αρχαίοι θρύλοι συναντούν τη σύγχρονη ζωή, δημιουργώντας έναν μοναδικό προορισμό που μαγεύει και εμπνέει τον επισκέπτη.
Η χρονολόγηση των Κανάριων Νήσων ξεκινά από την αρχαιότητα, με τα πρώτα γνωστά ίχνη ανθρώπινης παρουσίας να χρονολογούνται περίπου στο 1000 π.Χ. Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν οι Γουάντσες, οι οποίοι πιστεύεται ότι είχαν βερβερική καταγωγή από τη Βόρεια Αφρική. Μυστηριώδεις πυραμίδες, πετρογλυφικά και σπηλιές ταφής, όπου τελούνταν τελετουργίες μουμιοποίησης, παραμένουν αντικείμενα μελέτης και ζωντανών θρύλων των ιθαγενών, τους οποίους κάποιοι συνδέουν με τους αρχαίους Αιγυπτίους, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι θα μπορούσαν να είναι ακόμη και επιζώντες κάτοικοι της Ατλαντίδας. Οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι φαίνεται να γνώριζαν την ύπαρξη των νησιών και τα αναφέρουν στα έργα τους. Ειδικότερα, ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, Ρωμαίος συγγραφέας και φυσιοδίφης, αναφέρει τα Κανάρια Νησιά στο πολύτομο έργο του «Φυσική Ιστορία», περιγράφοντάς τα ως “Fortunatae Insulae”, δηλαδή «Νήσους των Μακάρων», ένας όρος που χρησιμοποιείται για τα νησιά των ευλογημένων στην ελληνική μυθολογία. Αυτό πιστοποιείται και από τον γερμανικό χάρτη του 1493, του Χρονικού της Νυρεμβέργης από τον Χάρτμαν Σέντελ (Hartmann Schedel), όπου τρία νησιά στα ΒΔ της Αφρικής αποτυπώνονται ως οι Μακάρων Νήσοι. Πλέον, το αρχιπέλαγος των Καναρίων Νήσων μαζί με αυτά των Νησιών Μαδέρα, των Αζορών και του Πράσινου Ακρωτηρίου (Κάβο Βέρδε) αποτελούν την οικοπεριοχή της Μακαρονησίας, γέννημα του ομώνυμου μύθου.
Αξιοπερίεργη, ωστόσο, είναι η προέλευση της ονομασίας τους, η οποία δεν προέρχεται από τα καναρίνια, όπως πολλοί φαντάζονται στο άκουσμά της. Αντιθέτως, τα καναρίνια πήραν την ονομασία τους από αυτά τα νησιά κατά τη μεταφορά τους από Ισπανούς κατακτητές στην Ευρώπη τον 17ο αιώνα. Επιστρέφοντας στο έργο του Πλίνιου, θα διαπιστώσει κανείς, μεταξύ άλλων, ότι το όνομα Canaria προερχόταν από τη λέξη «canis», που στα λατινικά σημαίνει σκύλος. Στο νησί, έγραφε, ζούσε ένας μεγάλος αριθμός γιγαντόσωμων σκύλων, ενώ πολύ τακτικά στις ακτές του ξεβράζονταν πτώματα «τεράτων». Η σύγχρονη έρευνα υποστηρίζει ότι στην ουσία πρόκειται για φώκιες που αποκαλούνται και αλλιώς στα λατινικά «σκύλοι της θάλασσας» (canus marinus). Παρόλο, βέβαια, που δεν έχει πιστοποιηθεί ακόμη η ύπαρξη τέτοιων γιγάντιων σκύλων από τους ερευνητές, τα σκυλιά παραμένουν έμβλημα των Κανάριων Νήσων ακόμα και σήμερα.
Η ουσιαστική εξερεύνηση και κατάκτηση των Κανάριων Νήσων από τους Ευρωπαίους ξεκίνησε τον 14ο αιώνα, με τους Ισπανούς να ολοκληρώνουν την κατάκτηση τους τον 15ο αιώνα, με την Ισπανοπορτογαλική συνθήκη του 1479. Από τότε, τα νησιά ενσωματώθηκαν στην Ισπανική Αυτοκρατορία και εξελίχθηκαν σε σημαντικό σημείο συνάντησης μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής κατά την περίοδο των Μεγάλων Ανακαλύψεων. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι το 1492, κατά τη διάρκεια του πρώτου του ταξιδιού προς τον Νέο Κόσμο, ο Κολόμβος έκανε στάση στα Κανάρια Νησιά. Συγκεκριμένα, στις 6 Σεπτεμβρίου 1492, αναχώρησε από τη Γομέρα, ένα από τα Κανάρια Νησιά, μετά από μια σύντομη παραμονή για επισκευές και προμήθειες των πλοίων του. Ακόμα, η επιρροή των Καναρίων Νήσων δεν περιοριζόταν μόνο στις προμήθειες και στις επισκευές, αλλά και στη ναυτική γνώση και τεχνικές που είχαν αναπτυχθεί εκεί. Η εμπειρία των κατοίκων των νησιών στο θαλάσσιο εμπόριο και τις εξερευνήσεις επηρέασε τις τεχνικές και τις στρατηγικές που ακολούθησε ο Κολόμβος κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του. Σήμερα, στη συνοικία Vegueta της Λας Πάλμας, θα συναντήσετε ένα κτίριο γνωστό ως το «Σπίτι του Κολόμβου» (Casa de Colón). Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα μουσείο αφιερωμένο στη ζωή και τις εξερευνήσεις του Χριστόφορου Κολόμβου, καθώς και στην ιστορία των Κανάριων Νησιών. Το μουσείο περιλαμβάνει μια πλούσια συλλογή από χάρτες, ναυτικά όργανα, έγγραφα, και άλλα αντικείμενα που σχετίζονται με τις εξερευνήσεις του Κολόμβου και την εποχή των ανακαλύψεων.
Πολλά μένουν ακόμη να μάθουμε για την ιδιαίτερη ομορφιά και την πλούσια ιστορία των Κανάριων Νήσων, ένας τόπος που αποτελεί πόλο έλξης του ανθρώπινου ενδιαφέροντος από αρχαιοτάτων χρόνων. Εν συνεχεία, θα αναφερθεί η πολιτιστική κληρονομιά, αλλά και η ξεχωριστή γεωμορφολογία του τόπου με φυσικά τοπία που δύσκολα θα πιστέψουμε πως υπάρχουν στη γη. Υπάρχουν και βρίσκονται στα εξωτικά, Κανάρια Νησιά!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κανάριες Νήσοι, el.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- 5 interesting facts you should know about Gran Canaria, blog.lasvillasdecruzmayor.com, διαθέσιμο εδώ
- Γιατί τα Κανάρια Νησιά δεν πήραν το όνομά τους από τα καναρίνια και έχουν ως έμβλημα δύο γιγαντόσωμους σκύλους, mixanitouxronou, διαθέσιμο εδώ
- 5 εκπληκτικά γεγονότα και περιέργειες για τη Γκραν Κανάρια, themintcompany.com, διαθέσιμο εδώ
- 10 Canary Islands facts you didn’t know, blog.lasvillasdecruzmayor.com, διαθέσιμο εδώ
