Της Άντζελας Μανώλακα,
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναπτύξει μια πολιτική, η οποία αποσκοπεί στην ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στον χώρο της. Το 2013 η Κροατία επιτυγχάνει την ένταξή της, ενώ η Βόρεια Μακεδονία, το Μαυροβούνιο, η Αλβανία, η Σερβία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη έχουν καθεστώς υποψήφιων προς ένταξη χωρών.
Όσες χώρες είναι υποψήφιες για ένταξη θα πρέπει να πληρούν τα κριτήρια τα οποία αποφασίστηκαν στη Σύνοδο της Κοπεγχάγης, τα οποία καθορίστηκαν το 1993. Είναι τρία πολιτικά κριτήρια που επικεντρώνονται στην τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και της Δημοκρατίας. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρονται στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και στη νομοθετική συμμόρφωση. Εφόσον μια χώρα αναγνωριστεί ως υποψήφια, περνά από τα διάφορα στάδια της διαδικασίας, με ρυθμό ο οποίος καθορίζεται από το πόσο γρήγορα μπορεί να προσαρμοστεί. Για να προσχωρήσει μια νέα χώρα στην Ένωση, σημαίνει ότι η απόφαση αυτή έχει παρθεί με ομοφωνία από το συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει ψηφιστεί θετικά από το Κοινοβούλιο.
Το επόμενο βήμα για την Ένωση είναι να προσχωρήσουν σε αυτήν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, οι οποίες ακόμη βρίσκονται υπό ένταξη. Διάφορα μέτρα και προγράμματα έχουν λάβει χώρα, ώστε αυτά να μπορέσουν να εκπληρώσουν τα κριτήρια της Κοπεγχάγης και να εισέλθουν. Κονδύλια της Ένωσης διατίθενται, κυρίως, μέσω του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (IPA), ο οποίος στοχεύει στη στήριξη των χωρών κατά την προενταξιακή τους περίοδο. Ο ΟΟΣΑ, επίσης, παίζει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη αυτού του στόχου, και μάλιστα, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας των Δυτικών Βαλκανίων, το δεύτερο δηλαδή κριτήριο της Κοπεγχάγης, ήταν το βασικό του θέμα στην τελευταία σύνοδο.
Στις 27 Ιουνίου, στην έδρα του, στο Παρίσι, ολοκληρώθηκε η υψηλού επιπέδου σύνοδος του ΟΟΣΑ. Ο Οργανισμός έχει αναπτύξει διάφορες πρωτοβουλίες, ώστε να μπορέσει να υποστηρίξει και να βελτιώσει τα Δυτικά Βαλκάνια από οικονομική άποψη, προκειμένου να μπορέσουν, όταν εισαχθούν, να ανταποκριθούν στο πολύπλοκο περιβάλλον της Ένωσης. Ο ΟΟΣΑ, μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαδραματίζει βασικό οργανισμό παρακολούθησης και υποστήριξης της οικονομικής ανταγωνιστικότητας των βαλκανικών χωρών. Η χώρα μας έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο κατά τη διάρκεια εκπλήρωσης αυτού του στόχου, στο πρόγραμμα, δηλαδή, νοτιοανατολικής Ευρώπης του ΟΟΣΑ, κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, λόγω των προβλημάτων στις σχέσεις της με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία, καθώς και της γενικότερης επιδείνωσης του πολιτικού κλίματος στις χώρες των Βαλκανίων.
Στη φετινή σύνοδο του οργανισμού, η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από τον Γενικό Γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής και Στρατηγικής, κ. Γιώργο Χριστόπουλο, και από τον πρέσβη της χώρας στον ΟΟΣΑ, τον καθηγητή κ. Γιώργο Παγουλάτο. Ο κύριος Παγουλάτος, ως πρόεδρος της ομάδας φίλων νοτιοανατολικής Ευρώπης και συντονιστής του προγράμματος στον ΟΟΣΑ, άνοιξε και έκλεισε τις εργασίες της συνόδου και συντόνισε το πρώτο πάνελ, το οποίο είχε θέμα τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Στη σύνοδο πήραν μέρος πάνω από 150 διακεκριμένοι προσκεκλημένοι, ενώ παρευρέθηκαν και σημαντικά πολιτικά πρόσωπα, τα οποία δεν ανήκαν στην ηγεσία του οργανισμού. Συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο Ούγγρος Υπουργός Εξωτερικών, Péter Szijjártó, με τη χώρα του να αναλαμβάνει την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ τον Ιούλιο, ο Aντιπρόεδρος της Kυβέρνησης του Μαυροβουνίου, καθώς και άλλοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι από τα Βαλκάνια. Πολλοί παρευρισκόμενοι ήταν, επίσης, μέλη διεθνών και περιφερειακών οργανισμών, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Eπενδύσεων, το Συμβούλιο της Ευρώπης και το Συμβούλιο Περιφερειακής Συνεργασίας.
Ο κ. Γιώργος Χριστόπουλος ανέπτυξε τη στρατηγική της ψηφιακής μετάβασης στην Ελλάδα, την οποία ο ΟΟΣΑ έκρινε ως παράδειγμα προς μίμηση για τις πολιτικές ψηφιοποίησης. Αναφέρθηκε, επίσης, στις πολιτικές του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που ενισχύουν την προσέλκυση επενδύσεων στο οικοσύστημα καινοτομίας της χώρας. Επιπλέον, παρουσιάστηκε η νέα έκδοση των Προοπτικών Ανταγωνιστικότητας των Δυτικών Βαλκανίων για το 2024, καθώς και ο “data hub”, ένας καινοτόμος ψηφιακός κόμβος, που αποτελεί εργαλείο αναπτυξιακής πολιτικής.
Η λήψη πρωτοβουλιών από τον ΟΟΣΑ για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας των Δυτικών Βαλκανίων είναι εξαιρετικά σημαντική για πολλούς λόγους. Πρώτον, ενισχύει τη διαδικασία οικονομικής ανάπτυξης και σταθερότητας στις υποψήφιες προς ένταξη χώρες, καθιστώντας ‘τες πιο ανθεκτικές στις διεθνείς προκλήσεις και έτοιμες να ανταγωνιστούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δεύτερον, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας προσελκύει επενδύσεις και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, συμβάλλοντας στην κοινωνική και οικονομική ευημερία της περιοχής. Επιπλέον, η στενότερη συνεργασία με τον ΟΟΣΑ και η υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών προετοιμάζουν καλύτερα τις χώρες για την πλήρη ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, διασφαλίζοντας ότι πληρούν τα Κριτήρια της Κοπεγχάγης. Τέλος, η ενίσχυση των οικονομιών των Δυτικών Βαλκανίων συμβάλλει στη συνολική σταθερότητα και ασφάλεια της Ευρώπης, ενδυναμώνοντας την ΕΕ ως σύνολο και ενισχύοντας τη συνοχή και τη συνεργασία μεταξύ των μελών της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ολοκληρώθηκε η Υψηλού Επιπέδου Σύνοδος του ΟΟΣΑ για την Νοτιοανατολική Ευρώπη, Ελληνική Δημοκρατία, διαθέσιμο εδώ
- Σύνοδος ΟΟΣΑ με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των Δυτικών Βαλκανίων, imerida.gr, διαθέσιμο εδώ
