Της Αλεξάνδρας Τορνικίδου,
Ανέκαθεν, οι άνθρωποι αισθάνονταν την ανάγκη έκφρασης των συναισθημάτων τους μέσω της τέχνης. Ένα σπουδαίο μέσο έκφρασης και επικοινωνίας δια του σώματος αποτέλεσε μεταξύ άλλων και ο χορός. Ο χορός συνιστά μια μορφή τέχνης, η οποία συγχρόνως ασκεί και το σώμα, καθώς απαιτούνται ρυθμικές και συντονισμένες κινήσεις, που βασίζονται στο ρυθμό της μουσικής. Δεν διαθέτει τυποποιημένο χαρακτήρα, στείρα αφομοίωση κινήσεων, αλλά απώτερος σκοπός του είναι μέσω εξάσκησης συγκεκριμένων για το είδος χορού κινήσεων να αναπτυχθεί από τον κάθε χορευτή συγκεκριμένη ακολουθία κινήσεων, συνιστώντας τον αυτοσχεδιασμό. Από την παραπάνω διαδικασία προάγονται οι αισθήσεις και διεγείρεται η σκέψη του χορευτή με αποτέλεσμα την έκφραση των ανωτέρω σε κίνηση.
Η καλλιτεχνική αυτή έκφραση του σώματος επιδρά αφενός στη σωματική υγεία, ενισχύοντας τη σωματική δύναμη, συμβάλλοντας στην ισορροπία και ευλυγισία, καθώς επίσης ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα (προστασία από μικρόβια) και προλαμβάνει ασθένειες (π.χ. καρκίνο και οστεοπόρωση). Αφετέρου, επιδρά θετικά στην ψυχική υγεία.
Σημαντική επίδραση στη διάθεση του ατόμου κατά τη διάρκεια του χορού έχουν οι νευροδιαβιβαστές ενδορφίνη (έκκριση κυρίως από τον υποθάλαμο και την υπόφυση) και η σεροτονίνη, κατ’ άλλους η ορμόνη της καλής διάθεσης (ανευρίσκεται στο εγκεφαλικό στέλεχος, κυρίως στη γέφυρα και τον προμήκη μυελό). Κατά αυτό τον τρόπο, μειώνεται το άγχος και τονώνεται η ψυχική διάθεση.
Καθώς ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον, αισθάνεται την ανάγκη να εισέλθει σε διαδικασία κοινωνικοποίησης, διαδικασία η οποία διευκολύνεται μέσω της ένταξης σε κάποιο τμήμα οποιουδήποτε είδους χορού, τονώνοντας το ηθικό του ατόμου. Η έναρξη της αλληλεπίδρασης μεταξύ των ατόμων διευκολύνεται, καθώς κοινό μέσο επικοινωνίας αποτελεί ο χορός, και έπειτα δίνεται η ευκαιρία ανάπτυξης φιλίας μεταξύ αυτών.
Επιπροσθέτως, δίνεται η ευκαιρία στους χορευτές να μετατρέψουν την ένταση των συναισθημάτων τους σε κίνηση, εκφράζοντάς τα. Μια έντονη εμπειρία αποτελούν οι επιδείξεις χορού, καθώς τα συναισθήματα των χορευτών μεταβιβάζονται στο κοινό. Γενικώς, τυχόν αρνητικά συναισθήματα που προέρχονται από δυσμενείς καταστάσεις «καταπραΰνονται» με την έντασή τους να μετατρέπεται σε ενέργεια και να αποβάλλονται. Σαφώς, ένα ορισμένο τραγούδι-χορογραφία εκφράζεται διαφορετικά από κάθε άτομο, αναλόγως τη συναισθηματική του κατάσταση.
Απαραίτητη προϋπόθεση σε μια χορογραφία είναι η ύπαρξη μουσικής. Επομένως, ο συνδυασμός μιας χορογραφίας με ένα ευχάριστο τραγούδι, το οποίο θα αποτελεί αναγκαίο ερέθισμα για την έκφραση συναισθημάτων συγκεκριμένης ψυχολογικής διάθεσης, θα αποδίδει στον χορευτή μια ευχάριστη εμπειρία.
Θέτοντας σταθερό πρόγραμμα μαθημάτων χορού και εφαρμόζοντάς το επέρχεται βελτίωση της εξωτερικής εμφάνισης, μέσω της σταθερής άσκησης, και προσδίδεται αυτοπεποίθηση στον ασκούμενο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο αναπτύσσεται η αυτοπεποίθηση.
Ο χορός δίνει την ευκαιρία στον καθένα να ανακαλύψει τα όριά του, έτσι ώστε να θέτει ως στόχο να τα φτάσει, κι έπειτα να του δοθεί το κίνητρο να τα ξεπεράσει και να εξελιχθεί. Ως εκ τούτου, το άτομο ανακαλύπτει πως έχει τη δυνατότητα να φέρει εις πέρας πράγματα που δεν αντιλαμβανόταν ότι μπορεί.
Ο χορός προάγει την ευελιξία. Σε μια χορογραφία είναι σημαντική η συγκέντρωση του χορευτή, ώστε να τοποθετήσει σε συγκεκριμένη σειρά τις κινήσεις που έχει διδαχθεί. Σαφώς, η διαρκής εκμάθηση κινητικών τεχνικών διευκολύνει τη ταχεία μάθηση νέων δεξιοτήτων στην καθημερινότητα.
Ο χορός ισοδυναμεί ή και ξεπερνάει τις κλασικές γνωστικές δραστηριότητες, μειώνοντας το ενδεχόμενο εμφάνισης Alzheimer στη μετέπειτα ζωή. Καθώς βελτιώνεται η αιματική κυκλοφορία, υποστηρίζονται καλύτερα εγκεφαλικές δομές (καλύτερη αιματική παροχή), οι οποίες είναι υπεύθυνες για γνωστικές λειτουργίες. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι δεν είναι εύκολη η υπόθεση του συντονισμού μιας ακολουθίας κινήσεων σε συγκεκριμένο ρυθμό και ο συντονισμός μιας ολόκληρης ομάδας χορευτών, οι οποίοι πρέπει να διαθέτουν ακόμη χωρική επίγνωση για να μην προκαλέσουν κάποιο ατύχημα στους συγχορευτές τους ή στους ίδιους.
Η εκμάθηση χορευτικών κινήσεων, καθώς και η ορθή εκτέλεσή τους ενεργοποιούν πολλές περιοχές του εγκεφάλου. Τα βασικά γάγγλια συνεργάζονται με διάφορες περιοχές του εγκεφάλου έτσι ώστε να συντονιστεί η κίνηση. Η παρεγκεφαλίδα είναι υπεύθυνη για τον προγραμματισμό λεπτών κινήσεων. Ο σωματοαισθητικός φλοιός, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την κιναισθησία, αναλαμβάνει τον κινητικό έλεγχο, καθώς επίσης και τον συντονισμό μεταξύ ματιού και χεριού. Στη διάρκεια μαθημάτων χορού ο εγκέφαλος καλείται να διατηρήσει ενεργοποιημένες τις παραπάνω περιοχές.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Dancing Brain – the cognitive effects of dance, The Lewis Foundation. Διαθέσιμο εδώ
- THE PHYSIOLOGY OF DANCE, The Dance Club. Διαθέσιμο εδώ
- Χορός, Βικιπαίδεια. Διαθέσιμο εδώ
- Σεροτονίνη, Βικιπαίδεια. Διαθέσιμο εδώ
- Ενδορφίνες, Βικιπαίδεια. Διαθέσιμο εδώ