Του Ιωάννη Μολλά,
Φλεβίτιδα ονομάζεται η παθολογική κατάσταση κατά την οποία ένα φλεβικό αγγείο, που βρίσκεται συχνότερα στην περιοχή των κάτω άκρων, φλεγμένεται. Η φλεβίτιδα διαχωρίζεται σε δύο μεγάλες διακριτές κατηγορίες: την επιφανειακή θρομβοφλεβίτιδα και την εν τω βάθει θρομβοφλεβίτιδα. Οι δύο αυτές παθολογικές καταστάσεις, αν και δημιουργούνται με τον ίδιο τρόπο, παρουσιάζουν διαφορετική σοβαρότητα. Ας αναλύσουμε, λοιπόν, την κάθε περίπτωση ξεχωριστά.
Η επιφανειακή θρομβοφλεβίτιδα ή, αλλιώς, κιρσοί είναι μια κατάσταση η οποία εμφανίζεται κυρίως στις μεγαλύτερες ηλικίες, δίχως αυτό όμως να είναι περιοριστικό. Πρόκειται για περιπτώσεις φλεγμονής επιφανειακών αγγείων, συνήθως των κάτω άκρων, με αποτέλεσμα την πρόκληση πόνου, οιδήματος, ερυθρότητας και τοπικής αύξησης της θερμοκρασίας. Στα παραπάνω συμπτώματα μπορεί ακόμη να προστεθεί και η αλλαγή της υφής του δέρματος ή το αίσθημα της κνίδωσης. Τέλος, σε περιπτώσεις που υπάρχει μόλυνση της περιοχής από κάποιον παθογόνο παράγοντα δεν αποκλείεται και ο πυρετός. Γενικότερα, η συμπτωματολογία μπορεί να εμφανίζει διακυμάνσεις μέσα στην ημέρα, ανάλογα με την ακινησία του ποδιού και την θέση στην οποία το τοποθετεί ο ασθενής, με τη χαμηλή θέση να επιδεινώνει περισσότερο την κατάστασή του.
Αυτός ο τύπος φλεγμονής των αγγείων προκαλείται κυρίως από τον τρόπο ζωής και την καθημερινότητα του ατόμου. Η καθιστική ζωή και η έλλειψη άθλησης προκαλούν θρόμβους στην περιοχή λόγω έλλειψης αιματικής ροής. Ακόμη, οι κιρσοί μπορούν να αποδοθούν σε περιπτώσεις παχυσαρκίας και στο κάπνισμα τσιγάρων. Εκτός από τον τρόπο ζωής, στη δημιουργία κιρσών συμβάλλουν και άλλες παθολογικές καταστάσεις, όπως για παράδειγμα ο καρκίνος ή οι διαταραχές που προκαλούν αυξημένη πήξη του αίματος. Επιπροσθέτως, κιρσοί μπορούν να προκληθούν από μετεγχειρητικές θεραπείες, θεραπείες ορμονικής αποκατάστασης, αντισυλληπτικά χάπια, τραυματισμούς ή ακόμη και από εγκυμοσύνες. Συνεπώς, μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως η αιτιοπαθογένεια είναι πλούσια και μπορεί να ποικίλει από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Ωστόσο, πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση; Αρχικά, σε ασθενείς που παρουσιάζουν την συμπτωματολογία της επιφανειακής θρομβοφλεβίτιδας, προτείνεται η χρήση θερμών υγρών επιθεμάτων-κομπρεσών τοπικά. Ακόμη, σε πιο οξείες καταστάσεις, η κατανάλωση ασπιρίνης ή αντιφλεγμονωδών φαρμάκων μπορεί να κριθεί απαραίτητη. Ωστόσο, η επιφανειακή θρομβοφλεβίτιδα δεν αποτελεί σοβαρή παθολογική κατάσταση και τις περισσότερες φορές υποχωρεί από μόνη της μέσα σε μία με δύο εβδομάδες, χωρίς να είναι απαραίτητη η χρήση φαρμακευτικής αγωγής.
Περνώντας στην περίπτωση της εν τω βάθει θρομβοφλεβίτιδας, αξίζει να υπογραμμιστεί πως πρόκειται για μια πολύ πιο σοβαρή κατάσταση από αυτή της επιφανειακής, για την οποία ο ασθενής οφείλει να αναζητήσει άμεσα ιατρική βοήθεια. Αυτός ο τύπος θρομβοφλεβίτιδας μπορεί να προκαλέσει απόφραξη των κύριων φλεβικών αγγείων των κάτω άκρων ή να δημιουργήσει θρόμβους στους πνεύμονες, τα πνευμονικά έμβολα. Τα πνευμονικά έμβολα επιφέρουν μειωμένη δυνατότητα αναπνοής, υπερκόπωση στηθάγχη, σοβαρότατα συμπτώματα που χρήζουν άμεσης θεραπείας.
Γενικότερα, η συμπτωματολογία των δύο περιπτώσεων φλεβίτιδας είναι παρόμοια. Ωστόσο, η εν τω βάθει φλεβίτιδα είναι πιο ύπουλη, αφού παρά το γεγονός πως είναι πιο επικίνδυνη για την υγεία του ασθενούς, μπορεί και να μην εμφανίσει συμπτώματα ή να εμφανίσει πολύ αργά και παραπλανητικά. Υπάρχουν περιπτώσεις που υψηλά εμπύρετα επεισόδια συνοδευόμενα από οίδημα στο πόδι, πόνο στην περιοχή του πνεύμονα και δύσπνοια έχουν συσχετιστεί με θρόμβωση των φλεβικών αγγείων των κάτω άκρων.
Όσον αφορά την εξέταση και τη διάγνωση της φλεβίτιδας, ο γιατρός υποβάλλει τον ασθενή σε μια σειρά δοκιμασιών. Αυτές ποικίλουν και μπορεί να περιέχουν από μέτρηση της ποσότητας ουσιών που ρυθμίζουν την δημιουργία θρόμβων έως και υπερήχους. Σε περιπτώσεις που ένας ασθενής διαγνωστεί με εν τω βάθει θρομβοφλεβίτιδα υπάρχει η πιθανότητα, λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης, να χρειαστεί η παραμονή στο νοσοκομείο μέχρι ο θεράπων ιατρός να κρίνει πως δεν υπάρχουν επιπλοκές που θέτουν σε κίνδυνο τον ασθενή.
Συμπερασματικά, η φλεβίτιδα ενώ μπορεί να αποτελέσει μια ήπια ενόχληση στον ασθενή, εάν είναι εν τω βάθει μπορεί να προκαλέσει πολλαπλά αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα στον οργανισμό. Γι’ αυτό, κρίνεται απαραίτητη η άμεση εξέταση και η συμβουλή του θεράποντος ιατρού, έτσι ώστε να αποφευχθεί η οποιαδήποτε σοβαρή δυσλειτουργία και παθολογική κατάσταση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Phlebitis, The Texas Hurt Institute. Διαθέσιμο εδώ
- Phlebitis, WebMD. Διαθέσιμο εδώ
- Phlembitis and Superficial Thrombophlebitis, NHS. Διαθέσιμο εδώ