Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
1997: Μέσα σε μια μεγάλη και συγκινητική τελετή, η περιοχή του Χονγκ Κονγκ επιστρέφει στη δικαιοδοσία της Κίνας φεύγοντας από τα χέρια της Βρετανίας όπου ανήκε τις τελευταίες δεκαετίες.
Η ιστορία έχει τις ρίζες της αρκετά χρόνια πίσω, στον 19ο αιώνα και πιο συγκεκριμένα το 1839, όταν ξεσπάει ο Α΄ Πόλεμος του Οπίου (γνωστός και ως Αγγλο-Κινεζικός Πόλεμος) με τους Βρετανούς να εισβάλουν στην Κίνα με αρχικό σκοπό την επιβολή της απαγόρευσης πώλησης οπίου, αλλά και γενικότερα την κυριαρχία τους στις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές υποθέσεις της χώρας. Μετά από μήνες εντάσεων μεταξύ των δύο κρατών, οι Βρετανοί κατάφεραν να επικρατήσουν και επέβαλαν μέσα από τη Συνθήκη του Νανκίνγκ (1842) την υποχρέωση της Κίνας να αυξήσει το εξωτερικό εμπόριο και να δώσει αποζημίωση, ενώ είχε προηγηθεί η Σύμβαση του Τσουένπι κατά την οποία παραχωρήθηκε το νησί του Χονγκ Κονγκ στους Βρετανούς. Αξίζει να σημειωθεί πως την εποχή αυτή το νησί —με έκταση περίπου 78 τετραγωνικά χιλιόμετρα— κατοικούνταν μόνο από μερικές χιλιάδες ψυχές.
Γρήγορα, όμως, ο νέος αυτός τόπος αποτέλεσε τη βάση της Βρετανίας στην ανατολή, καθιστώντας το ως ανθηρό εμπορικό κέντρο. Τα επόμενα χρόνια θα συνεχίσει η δυτική κυριαρχία επί της νήσου, ενώ κατά τον Ιούνιο του 1898 υπογράφηκε η Δεύτερη Σύμβαση του Πεκίνου βάσει της οποίας θα επεκτείνονταν για ακόμα 99 έτη η Βρετανική παρουσία στο Χονγκ Κονγκ (που έμεινε επίσης γνωστή ως Σύμβαση για την Επέκταση της Επικράτειας του Χονγκ Κονγκ). Επιπλέον, προβλέπονταν μεταξύ άλλων και η συμπερίληψη στη δικαιοδοσία της Βρετανίας κι άλλων 235 νησιών. Η νέα αυτή Σύμβαση, λοιπόν, θα έληγε τα μεσάνυχτα της 30ής Ιουνίου 1997.
Οι δύο πλευρές προέβησαν τον Σεπτέμβριο του 1984 σε μια ιδιότυπη συμφωνία —καθώς πλησίαζε η παράδοση της περιοχής— με την Κίνα να δεσμεύεται ότι το Χονγκ Κονγκ θα διατηρούσε τον καπιταλιστικό του χαρακτήρα ακόμα και μετά από την αλλαγή της διακυβέρνησης. Η πολυπόθητη παράδοση στην Κίνα, λοιπόν, έγινε μια μέρα σαν σήμερα με την παρουσία πλήθος επισήμων όπως ο Βρετανός Πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, ο —τότε— Πρίγκιπας Κάρολος της Ουαλίας, ο Κινέζος Πρόεδρος Τζιανγκ Ζεμίν και η Υπουργός Εξωτερικών των Η.Π.Α. Μαντλίν Ολμπράιτ. Μετά από την ολοκλήρωσή της σχηματίστηκε μια νέα κυβέρνηση υπό τον Tung Chee Hwa διατηρώντας την δέσμευση για την καπιταλιστική πορεία της νήσου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- handover of Hong Kong, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
- Hong Kong returned to China, history.com, Διαθέσιμο εδώ
- Hong Kong’s handover: How the UK returned it to China, bbc.com, Διαθέσιμο εδώ