Της Ευαγγελίας Παλληκάρη,
1934: Το Σάββατο της 30ης Ιουνίου του 1934 στη Γερμανία ξεκίνησε το αιματηρό τριήμερο εκκαθαρίσεων στο Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα της Γερμανίας. Με εντολή του Χίτλερ, θα αφανιστεί ολόκληρη η ηγεσία της παραστρατιωτικής οργάνωσης του κόμματος, Sturmabteilung (SA). Θα μείνει στην ιστορία ως η Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών.
«Εξερράγη επαναστατικόν κίνημα εν Γερμανία. Εφονεύθησαν ο πρώην καγκελλάριος Φον Σλάιχερ, η σύζυγός του και ο αρχηγός του επιτελείου των ταγμάτων εφόδου Ερνστ Ρεμ. Επίσης, ετυφεκίσθησαν έτεροι επτά ηγέται των ταγμάτων εφόδου», γράφει στο πρωτοσέλιδό της Καθημερινής την 1η Ιουλίου 1934.
Το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα διέθετε στις αρχές της δεκαετίας του 1930 δύο ένοπλα σώματα, τα οποία δρούσαν ως παραστρατιωτικές οργανώσεις: τα SA (Sturmabteilung, τμήμα εφόδου) και τα SS (Schutzstaffel, τάγμα προστασίας). Τα SA, εκείνη την περίοδο, είχαν περίπου τέσσερα εκατομμύρια μέλη και αρχηγός τους ήταν ένα από τα παλαιότερα μέλη του κόμματος, ο Ερνστ Ρεμ. Ο Χίτλερ, ενώ είχε επωφεληθεί από τη δράση των SA, πλέον δεν τα χρειάζονταν. Ο Ρεμ, από την άλλη, είχε έντονες διαφωνίες με τα πιο συντηρητικά μέλη του κόμματος, κυρίως σε ό,τι αφορούσε τον τρόπο διαχείρισης της οικονομίας και την οργάνωση του στρατού, γεγονός που, για πολλούς, θα μπορούσε να αποτελέσει απειλή.
Ο Χίτλερ τον περιέλαβε στην Κυβέρνησή του ως Υπουργό άνευ χαρτοφυλακίου. Παράλληλα, όμως, έδωσε εντολή στην Γκεστάπο να συγκεντρώσει στοιχεία που θα τον καθιστούσαν ένοχο και τον Φεβρουάριο ανήγγειλε τον περιορισμό των δραστηριοτήτων των SA. Ο Ρεμ, από τη μεριά του, αύξησε τον αριθμό των ενόπλων των SA, κάτι που από πολλούς θεωρήθηκε ως προετοιμασία ανταρσίας ή και πραξικοπήματος εναντίον του Χίτλερ. Υπό αυτές τις συνθήκες, η προπαγάνδα κατά του Ρεμ ανατέθηκε στους Χίμλερ, Γκέρινγκ και Γκέμπελς. Οι ηγέτες των SS διέδωσαν φήμες ότι τα SA σχεδίαζαν να πάρουν με βίαιο τρόπο την εξουσία της χώρας. Ο Χίμλερ, επιπλέον, πέτυχε κρυφή συμφωνία με τους στρατηγούς των ενόπλων δυνάμεων για τη παροχή όπλων στα SS, τα οποία και θα αναλάμβαναν να «λύσουν» το πρόβλημα.
Στις 30 Ιουνίου, ο Χίτλερ έδωσε διαταγή για τη σύλληψη και την εκτέλεση του Ρεμ, μαζί με άλλα ηγετικά μέλη των SA. Όπως διαβάζουμε στην Καθημερινή της 1ης Ιουλίου, το πρακτορείο Reuters μετέδιδε ότι «τα γεγονότα εξελίχθησαν αιφνιδιαστικώς». Αυτό ήταν το ξεκίνημα της «εκκαθάρισης», που πραγματοποιήθηκε με μαζικές συλλήψεις και δεκάδες εκτελέσεις. Ο Χίτλερ εκμεταλλεύτηκε την αναταραχή, με σκοπό να προχωρήσει στην εξόντωση και πολιτικών αντιπάλων του, οι οποίοι δεν είχαν σχέση με τα SA, όπως ο Γκρέγκορ Στράσερ, ο στρατηγός Φέρντιναντ φον Μπρέντοβ, ο πρώην καγκελάριος, Κουρτ φον Σλάιχερ και ο πρώην Πρωθυπουργός της Βαυαρίας, Γκούσταβ Ρίτερ φον Καρ.
Όπως τονίζεται στο σχετικό άρθρο, «ο Χίτλερ, ως εμφαίνεται ήδη, εκ των ραγδαιοτάτων αποφάσεών του δεν αμφεταλαντεύθη εις την αντιμετώπισιν μιας καταστάσεως η οποία ενείχε πλέον όλας τας ενδείξεις σοβαρωτάτης συνομωσίας κατά του ιδίου και των συντηρητικωτέρων ομάδων του κόμματός του, οι οποίοι τον ακολουθούν. Πράγματι, ως γίνεται ολονέν σαφέστερον εκ των τηλεγραφημάτων, τα οποία καταφθάνουν, ο αρχηγός του Επιτελείου των εθνικοσοσιαλιστικών ταγμάτων εφόσον είχε συνδυασθή μετά του στρατηγού φον Σλάιχερ, έχοντος μεγάλην επιρροήν εις την Ράιχσβερ», η οποία κατά την Καθημερινή της 30ης Ιουνίου, «μένει πιστή εις τον “Φύρερ” και αποκρούει πάσαν πολιτικήν μεταβολήν».
Η Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών αποδεικνύει ότι ο Χίτλερ ήταν το «πιστό σκυλί» της άρχουσας τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου και άκουγε τις εντολές τους προκειμένου να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους, διασφαλίζοντας τα συμφέροντά τους, έτσι ώστε αυτοί με τη σειρά τους να υποστηρίζουν τα σχέδιά του. Ο δρόμος για την απόλυτη εξουσία είχε πλέον ανοίξει στον Αδόλφο Χίτλερ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών, sansimera.gr, Διαθέσιμο εδώ
- 10 γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα 30 Ιουνίου, mixanitouxronou.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Σαν σήμερα 30 Ιουνίου στο cretanmagazine.gr, cretanmagazine.gr, Διαθέσιμο εδώ