Της Μαρίας Κουλούρη,
Οι ανθρώπινες κοινωνίες μαστίζονται από διάφορες κρίσεις από την αρχή της ιστορίας τους. Οι κρίσεις αυτές «γεννούν» τις επαναστάσεις. Οι άνθρωποι αποφασίζουν να αντιδράσουν σε ό,τι τους καταπιέζει και να αλλάξουν τη δυσμενή πραγματικότητα, προσαρμόζοντας αυτές τις αντιδράσεις στις ανάγκες της κάθε εποχής. Τις νέες μορφές διαμαρτυρίας στις σύγχρονες κρίσεις πραγματεύεται και αναλύει η Eva von Redecker στο βιβλίο της Επανάσταση για τη ζωή: Φιλοσοφία των νέων μορφών διαμαρτυρίας, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Gutenberg.
Η συγγραφέας του βιβλίου, Eva con Redecker, γεννήθηκε το 1982 στο Κίελο της Γερμανίας και είναι φιλόσοφος και ανεξάρτητη συγγραφέας. Ολοκλήρωσε τις σπουδές της στη φιλοσοφία στο Κίελο, το Τύμπιγκεν, το Κέιμπριτζ και το Πότσνταμ, ενώ αποτέλεσε επιστημονική συνεργάτιδα στο Πανεπιστήμιο Χούμπολντ του Βερολίνου από το 2009 έως το 2019. Μεγάλωσε σε ένα αγρόκτημα βιολογικών προϊόντων και σήμερα ζει σε αγροτική περιοχή του Βρανδεμβούργου.
Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε 9 κεφάλαια. Τα πρώτα 4 περιγράφουν κλιμακωτά τα προβλήματα που επικρατούν στην ιδιοκτησία, τα αγαθά και την εργασία, που οδηγούν στην καταστροφή της ζωής (τέταρτο κεφάλαιο), την οποία ακολουθεί η επανάσταση (πέμπτο κεφάλαιο). Ύστερα από το κεφάλαιο της επανάστασης, ακολουθούν 4 κεφάλαια, τα οποία παρουσιάζουν την ιδανική μορφή των παραπάνω τομέων με αντίθετη σειρά (ζωή, εργασία, αγαθά, ιδιοκτησία). Το γενικότερο πλαίσιο του βιβλίου αποτελεί η επανάσταση για τη ζωή μέσω των νέων μορφών διαμαρτυρίας, οι οποίες αντιτίθεται στον καπιταλισμό και την καταστροφή που προκαλεί στα θεμέλια της ανθρώπινης ζωής.
Το πρώτο κεφάλαιο φέρει τίτλο «Κυριαρχούμε (Ιδιοκτησία)» και αναλύει τη μορφή της ιδιοκτησίας ιστορικά (φέουδα, αίσθημα του «ανήκειν» έναντι των γυναικών, δουλεία), φτάνοντας στη νεωτερική ιδιοκτησία, η οποία, αν αμφισβητηθεί, μπορεί να αποδειχθεί μόνο μέσω της εξάντλησης της αυθαιρεσίας. Το δεύτερο κεφάλαιο φέρει τίτλο «Αξιοποιούμε (Αγαθά)» και περιγράφει την αξιοποίηση των αγαθών, αλλά και τον μελλοντικό τους χαρακτήρα, αφού οι επενδύσεις που τα αφορούν προσφέρουν κέρδος εν καιρώ μέσω του ανταγωνισμού. Η συγγραφέας χρησιμοποιεί εδώ την άποψη του Καρλ Πολάνυι που υποστηρίζει πως «ο καπιταλισμός είναι ο “μύλος του διαβόλου” που αλέθει τους ανθρώπους και τους οδηγεί σε άμορφες μάζες». Το τρίτο κεφάλαιο φέρει τίτλο «Εξαντλούμε (Εργασία)» και αναφέρει πως η εργασία του ανθρώπου λειτουργεί ως εμπόρευμα, ο οποίος πλασματικά θεωρεί πως κατέχει την ιδιοκτησία της ατομικής εργασιακής του δύναμης. Επίσης, σημειώνει πως ο άνθρωπος αναπαράγεται, επομένως και η εργασία, όμως η φύση όχι. Το τέταρτο κεφάλαιο φέρει τίτλο «Καταστρέφουμε (Ζωή)» και παρουσιάζει διάφορα κινήματα διαμαρτυρίας και ακτιβιστές σχετικά με την καταστροφή του πλανήτη, όπως τα κινήματα die-ins, ενώ αναφέρεται η δυτική άποψη πως οι άνθρωποι ούτε χρειάζονται ούτε τον καταστρέφουν.
Το πέμπτο κεφάλαιο, που χωρίζει τα υπόλοιπα 8 και αποτελεί τον θεματικό πυρήνα του βιβλίου, φέρει τίτλο «Επανάσταση». Εδώ γίνεται λόγος για τη μορφή της επανάστασης, η οποία θα ωφελήσει περισσότερο τη ζωή αν έχει τη μορφή επανάληψης νέων προτύπων αντί για τη μορφή βίαιης ρήξης, ενώ σημειώνεται πως οι άνθρωποι επαναστατούν όταν καταλαβαίνουν πως οι δυσμενείς συνθήκες διαβίωσής τους δεν οφείλονται στη μοίρα, αλλά στην κυριαρχία του παρελθόντος και του μέλλοντος.
Το έκτο, το έβδομο, το όγδοο και το ένατο κεφάλαιο, που φέρουν αντίστοιχα τους τίτλους «Διασώζουμε (Ζωή)», «Ανα-Γεννάμε (Εργασία)», «Μοιραζόμαστε (Αγαθά)» και «Φροντίζουμε (Ιδιοκτησία)», περιγράφουν τον τρόπο που θα πρέπει να λειτουργήσει η κοινωνία ύστερα από μια επανάσταση. Στο έκτο κεφάλαιο η συγγραφέας σημειώνει πως η διάσωση της ζωής οφείλει να αποτελεί συλλογιστικό καθήκον, ενώ αναλύει και το κίνημα Black Lives Matter. Στο έβδομο κεφάλαιο αναφέρεται πως η εργασία θα πρέπει να τους τρέφει όλους και, κυρίως, τους εργαζόμενους, ενώ θα πρέπει να καταπολεμάται κάθε είδους εξάντληση. Στο όγδοο κεφάλαιο η Eva von Redecker υποστηρίζει πως τα αγαθά που δημιουργούνται από την εργασία και αποκτώνται μέσω αυτής πρέπει να μοιράζονται σε όλους, ενώ στο ένατο καταλήγει πως η ιδιοκτησία πρέπει να μεταμορφωθεί και να μη θεωρείται ως έμπρακτη κυριαρχία, αφού «όλα τα αγαθά πρέπει να είναι κοινά».
Καταληκτικά, πρόκειται για ένα φιλοσοφικό πόνημα, το οποίο αναλύει τον ακτιβισμό και τη σύγχρονη μορφή του μέσα από παραδείγματα της ιστορίας. Οι αναλύσεις του βιβλίου βρίθουν από απόψεις σημαντικών επιστημόνων, ιστορικά και καθημερινά παραδείγματα, αλλά και προβληματισμούς της συγγραφέως που αφορούν ζητήματα που ταλανίζουν την ιστορία της ανθρωπότητας.
