Του Γιάννη Μπότσα,
Στη Γαλλία ο Πρόεδρος Emmanuel Macron προκηρύσσει εκλογές, στη Γερμανία τίθεται από το κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών το ζήτημα νομιμοποίησης της Kυβέρνησης. Στο Βέλγιο, ο φιλελεύθερος Πρωθυπουργός Alexander De Croo παραιτείται μετά από ήττα στις διπλές εκλογές που διεξήχθησαν. Βρισκόμαστε λίγες μόλις ημέρες μετά από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων. Τι έχει συμβεί;
Το Αποτέλεσμα
Οι χαμένοι των φετινών Ευρωεκλογών είναι τα κόμματα που ανήκουν στην ομάδα των φιλελευθέρων (απώλεσαν 22 έδρες σε σχέση με το 2019), οι πράσινοι που είδαν τις δυνάμεις τους να συρρικνώνονται κατά 18 έδρες, αλλά και οι σοσιαλδημοκράτες που έχασαν 4 έδρες σε σχέση με την προηγούμενη ευρωπαϊκή εκλογική αναμέτρηση. Από την άλλη πλευρά, ενισχυμένα είναι τα κόμματα που τοποθετούνται δεξιότερα. Πιο συγκεκριμένα, στη Γερμανία ο κυβερνητικός συνασπισμός αποδοκιμάστηκε με βάση το αποτέλεσμα. Το κόμμα του Καγκελάριου Olaf Scholz, βρέθηκε στην τρίτη θέση, πίσω από το ακροδεξιό AfD, το οποίο φαίνεται να έχει μεγάλη διείσδυση στα νεανικά κοινά. Στη Γαλλία, το κόμμα της Marine Le Pen σημείωσε “double score” απέναντι στο κόμμα του Προέδρου Emmanuel Macron, με τους σοσιαλδημοκράτες να ακολουθούν στην τρίτη θέση με απόσταση μικρότερη της μίας μονάδας. Στην Ιταλία, η νυν Πρωθυπουργός Giorgia Meloni, αναδείχθηκε πρώτη δύναμη ολοκληρώνοντας το κάδρο της εγκαθίδρυσης συντηρητικών και συχνά αντισυμβατικών δυνάμεων στις τρεις ισχυρότερες χώρες της Ευρώπης.
Η Κοινωνία
Όπως είχαμε γράψει και πριν τις ευρωεκλογές, το διακύβευμα του 21ου αιώνα θα είναι η ασφάλεια. Αποτελεί αίτημα των πολιτών και το παραδοσιακό πολιτικό σύστημα όφειλε να το διαβάσει και να ανταποκριθεί, κάτι που δεν έκανε.
Οι ευρωπαίοι πολίτες βρίσκονται αντιμέτωποι με την οικονομική ανασφάλεια, η Ευρώπη είναι ένας τεράστιος εισαγωγέας ενέργειας, αλλά και ειδών διατροφής, με την εφοδιαστική της αλυσίδα να παρουσιάζει πολλά τρωτά σημεία που οφείλονται κυρίως στην πολιτική αστάθεια και τις περιφερειακές συγκρούσεις. Επίσης, αδυνατεί να ανταγωνιστεί την Κίνα βιομηχανικά, αφού οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες ακόμα προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τις δυσμενείς επιπτώσεις των αυξημένων τιμών ενέργειας. Παράλληλα, υπάρχει ανησυχία για τις μεταναστευτικές ροές που λόγω των περιφερειακών συγκρούσεων, αλλά και της κλιματικής αλλαγής θα αυξάνονται. Οι φωνές που προειδοποιούν για ισλαμοποίηση της Ευρώπης, φαίνεται να πληθαίνουν και να γίνονται αρκετά δημοφιλείς. Αλλά δεν είναι μόνο το κοινωνικό πεδίο, με την οικονομική αβεβαιότητα να καλπάζει, η ανάγκη για δημιουργία «αποδιοπομπαίων τράγων» αυξάνεται και αποτελεί φυσικό επακόλουθο των αποτυχημένων πολιτικών διαχρονικά. Οι νεότεροι βλέπουν πως δεν τους δίνεται η δυνατότητα να χτίσουν τις ζωές τους και να εξασφαλίσουν πράγματα που ήταν αυτονόητα για τους γονείς τους. Παράλληλα, λίγο πριν τις εκλογές είδαμε τον Πρόεδρο, Emmanuel Macron, να επιδιώκει με βάση τις δηλώσεις του την αποστολή Γάλλων, αλλά και άλλων Ευρωπαίων στρατιωτών στην Ουκρανία, με τον Καγκελάριο Scholz να κινείται σε παρόμοιο μήκος κύματος λέγοντας πως η Ουκρανία θα πρέπει να χρησιμοποιεί την δυτική βοήθεια, προκειμένου να πετύχει πλήγματα εντός της ρωσικής επικράτειας. Με βάση –τουλάχιστον– το αποτέλεσμα των εκλογών, αυτού του είδους οι πολιτικές φαίνεται να αποδοκιμάζονται από την πλειοψηφία των ευρωπαίων. Όλη αυτή η κατάσταση συνηγορεί στην αύξηση των ποσοστών των συντηρητικών δυνάμεων, μιας και είναι αυτές που ικανοποιούν (έστω και ως απλή ρητορική) τα αιτήματα των ευρωπαίων.
Η επόμενη ημέρα
Υπάρχει αναντιστοιχία με αυτά που λέει και πράττει η ελίτ των Βρυξελλών, αλλά και των φιλελεύθερων πολιτικών, με τα καθημερινά βιώματα και τις επιθυμίες του κάθε ευρωπαίου. Δεν υπάρχει αμφιβολία, πως η Ευρώπη πρέπει να κινηθεί προς την κατεύθυνση της απόκτησης στρατηγικής αυτονομίας. Ενώ αποτελεί οικονομική υπερδύναμη, μοιάζει με γίγαντα που «στέκεται σε ξύλινα πόδια», μιας και λόγω της έλλειψης ενιαίου στρατηγικού αμυντικού δόγματος, αλλά και κοινής εξωτερικής πολιτικής, σε συνδυασμό με την αδυναμία της να συγκροτήσει στρατό, δείχνει ανήμπορη να αποκτήσει καίριο ρόλο στις συγκρούσεις που πλέον, τοποθετούνται δίπλα της. Αυτό, όμως, δε θα συμβεί με σπασμωδικές κινήσεις και μεγαλοστομίες, αλλά με τη διαμόρφωση στρατηγικών. Οι καιροί απαιτούν μια συνολική επαναδιαπραγμάτευση του συστήματος ασφάλειας, που διέπει την Ευρασία. Η ασφάλεια που προσφέρει το Ν.Α.Τ.Ο., προϋποθέτει συνεχή ταύτιση συμφερόντων με τις Η.Π.Α.. Είναι εφικτό αυτό σε κάθε περίπτωση; Όσον αφορά το οικονομικό και κοινωνικό πεδίο οι ευρωπαίοι χρειάζονται πραγματικές λύσεις και όχι ημίμετρα. Οι ανασφάλεια και στα δύο αυτά πεδία θα ωθεί τη σιωπηρή πλειοψηφία προς όλο και πιο ακραίες λύσεις, προκειμένου να ακουστεί η φωνή της. Ακούμε συνέχεια για άνοδο της ακροδεξιάς, δεν επρόκειτο, όμως, για άνοδο, αλλά για σταδιακή εγκαθίδρυση της στο πολιτικό σύστημα. Τα κόμματα που τοποθετούνται σε αυτό το χώρο έχουν πάρει κυβερνητικά χαρακτηριστικά και έχουν μεταβάλλει τη ρητορική τους, προκειμένου να καθιερωθούν ως κυβερνητικές εναλλακτικές. Μια περίοδος ανακατατάξεων και αναθεωρητισμού ξεκινάει για την Ευρώπη, αν στις Βρυξέλλες δεν ακούσουν τα μηνύματα της κάλπης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- European Parliament Election 2024, EUROPE ELECTS, διαθέσιμο εδώ
-
EU elections 2024: Who won and lost – and what happens next?, WORLD ECONOMIC FORUM, διαθέσιμο εδώ
