Της Παρασκευής Κωστίνου,
1882: Γεννιέται ο Ρώσος συνθέτης Ιγκόρ Στραβίνσκι, που έμελλε να αλλάξει την εξέλιξη της κλασικής μουσικής με το όραμά του και την ευφυΐα του. Γενέθλιος τόπος του ήταν το Οράνεινμπαουμ, μία πόλη κοντά στην Αγία Πετρούπολη, το σημερινό Λομονόσοφ.
Η επαφή του με τη μουσική ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία, καθώς ο πατέρας του ήταν η κύρια μπάσα φωνή της Αυτοκρατορικής Όπερας της Αγίας Πετρούπολης. Αυτό φυσικά συνέλαβε στο να ξεκινήσει πιάνο σε μικρή ηλικία. Παρόλο που σπούδασε Νομική, μάλλον γιατί ήταν επιθυμία των γονιών του, τελικά τον κέρδισε το πάθος του, η μουσική. Βέβαια, στάθηκε πολύ τυχερός, διότι είχε για δάσκαλό του τον Νικολάι Ρίμσκι-Κόρσακοφ, ο οποίος ήταν από τους πιο διάσημους και καταξιωμένους συνθέτες. Ο Στραβίνσκι κατάφερε, χάρη στα μαθήματα με τον Ρίμσκι-Κόρσακοφ, να συνθέσει κάποια ορχηστρικά κομμάτια, μια συμφωνία και μία σουίτα. Σε αυτό το σημείο θεωρώ χρήσιμο να αναφέρω ότι, ως σουίτα ορίζεται ένα οργανωμένο σύνολο οργανικών ή και ορχηστρικών μουσικών κομματιών, τα οποία εκτελούνται διαδοχικά και με συγκεκριμένη σειρά.
Tο 1908, ο Στραβίνσκι ταχυδρόμησε στον δάσκαλό του ένα νέο κομμάτι που είχε συνθέσει με τίτλο «Πυροτεχνήματα», αλλά δυστυχώς ο Νικολάι Ρίμσκι-Κόρσακοφ είχε πεθάνει. Αυτό, όμως, δεν πτόησε τον νέο συνθέτη. Λίγα χρόνια νωρίτερα, ο Στραβίνσκι είχε νυμφευτεί την πρώτη του ξαδέρφη, με την οποία απέκτησε 4 παιδιά. Ωστόσο, η σύζυγός του πεθαίνει και θα παντρευτεί για δεύτερη φορά την Ρωσοαμερικανίδα χορεύτρια Βέρα ντε Μποσέ, με την οποία βέβαια διατηρούσε παράλληλη σχέση όσο ακόμη ήταν με την πρώτη του σύζυγο.
Ο Ιγκόρ Στραβίνσκι υποστήριζε, ότι η έμπνευσή του δεν προέρχεται από κάποια θεϊκή παρέμβαση αλλά προερχόταν από τις ανάγκες των επόμενων έργων που του ανέθεταν. Στο ξεκίνημα της καριέρας του, η έμπνευσή του βασίστηκε στην πατρίδα του και τις ιδέες που αντλούσε από αυτή αλλά, επίσης, στράφηκε προς τον Γαλλικό Ιμπρεσιονισμό. Μερικά από αυτά τα έργα είναι «Ο Φαύνος και η Βοσκοπούλα» και το μπαλέτο «Πουλί της Φωτιάς». Το μπαλέτο «Πουλί της Φωτιάς», μάλιστα, ταρακούνησε τα νερά στον χώρο των ρωσικών μπαλέτων, με αποτέλεσμα να προκύψουν δύο νέες συνθέσεις με τίτλο «Πετρούσκα» και «Ιεροτελεστία της Άνοιξης» το 1913, το οποίο αποτέλεσε σταθμό για την πορεία της μουσικής και του χορού για τον 20ό αιώνα. Αυτό που χαρακτηρίζει την πρώιμη περίοδο των έργων του είναι ο έντονος διονυσιακός ρυθμός, που συνεχώς μεταβάλλεται για να εκφράσει πρωτόγονα και ακατέργαστα ένστικτα.
Η καριέρα του εκτοξεύτηκε πολύ γρήγορα αλλά, όπως και άλλοι καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, όσο λατρεύτηκε από το κοινό, που ήταν έτοιμο για το καινούριο και το πρωτοπόρο, τόσο από την άλλη μεριά δημιούργησε αντιπάλους, που σηκώνονταν να φύγουν από τις παραστάσεις του. Αποφάσισε να εγκαταλείψει την πατρίδα του και να αναζητήσει καινούρια πράγματα. Έτσι, εγκαταστάθηκε σε διάφορες Ευρωπαϊκές πόλεις αλλά και στην Αμερική.
Γνωρίστηκε με πολύ σπουδαίους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, όπως τον Πάμπλο Πικάσο, με τον οποίο είχαν πολλά κοινά στοιχεία, όσον αφορά τη σκέψη και την οπτική τους για την τέχνη. Μάλιστα, ο Πικάσο είχε φιλοτεχνήσει τον πίνακα με τίτλο «Ράγκταϊμ», που προοριζόταν για την εικονογράφηση του ομώνυμου έργου του Στραβίνσκι. Το κύριο κοινό στοιχείο των δύο καλλιτεχνών ήταν η αποδόμηση. Στη μία περίπτωση της μορφής, στην άλλη του ρυθμού, τον οποίο αφού τον αποδομούσε, παρήγαγε ρυθμικά σχήματα σε συνδυασμό με διαφορετικές τονικότητες.
Ο συνθέτης Ιγκόρ Στραβίνσκι αναγνωρίστηκε διεθνώς, ειδικά στο διάστημα μεταξύ των δύο πολέμων, γράφοντας κιόλας κάποια έργα που σχετίζονταν με τον πόλεμο. Τελικά, θα πεθάνει στη Νέα Υόρκη σε ηλικία 88 χρονών το 1971, αλλά θα μεταφερθεί στη Βενετία, που αγαπούσε πολύ. Έλαβε μεταθανάτια Grammy, το 1987, για την προσφορά και το έργο του και απέκτησε το δικό του αστέρι στη χολιγουντιανή Λεωφόρο της Δόξας. Τέλος, πάντα υποστήριζε ότι η τέχνη χρειάζεται όρια και περιορισμούς για να μπορέσει να είναι ελεύθερη, διότι οτιδήποτε που υποχωρεί είναι καταδικασμένο να μην αντέξει.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ιγκόρ Στραβίνσκι: Ένας εφευρέτης μουσικής, imerodromos.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Ιγκόρ Στραβίνσκι: Ο «επαναστάτης» της νέας μουσικής, in.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Ίγκορ Στραβίνσκι (1882 – 1971) Ρώσος συνθέτης, timesnews.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Ιγκόρ Στραβίνσκι (ο συνθέτης του μήνα), giroapotimousiki.blogspot.com, Διαθέσιμο εδώ
- Σουίτα, hellenicaworld.com, Διαθέσιμο εδώ