Της Ελένης Μουλή,
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι όργανο της Ε.Ε., στο οποίο συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη της ένωσης. Είναι σημαντικό φόρουμ για τη διεξαγωγή πολιτικών συζητήσεων και τη λήψη πολιτικών αποφάσεων σε επίπεδο Ε.Ε.. Οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλέγονται από τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης άμεσα, προκειμένου να εκπροσωπήσουν τα συμφέροντα των λαών. Το συγκεκριμένο όργανο, έχει νομοθετικές, δημοσιονομικές και εποπτικές αρμοδιότητες. Με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2023, αποφασίστηκε η αύξηση του αριθμού των εδρών στο Ε.Κ. κατά 15. Έτσι από 705 έδρες, για την περίοδο 2024-2029, το Ε.Κ. θα εκπροσωπούν 720 ευρωβουλευτές. Ο αριθμός των εδρών ή αλλιώς των ευρωβουλευτών ανά χώρα εξαρτάται από το μέγεθος του πληθυσμού της χώρας. Για παράδειγμα, η Γερμανία, η οποία είναι η μεγαλύτερη πληθυσμιακά χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κατέχει τις περισσότερες θέσεις στο Ε.Κ.. Παράλληλα, για τις μικρότερες χώρες (π.χ. Μάλτα), εξασφαλίζεται ένα ελάχιστο επίπεδο εκπροσώπησης. Πιο συγκεκριμένα, η Γερμανία καταλαμβάνει 96 έδρες στο Ε.Κ., η Γαλλία 81, η Ιταλία 76, η Ισπανία 61, η Πολωνία 53, η Ρουμανία 33, η Ολλανδία 31, το Βέλγιο 22, η Ελλάδα, η Τσεχία, η Σουηδία, η Πορτογαλία, και η Ουγγαρία καταλαμβάνουν 21 έδρες, η Αυστρία 20, η Βουλγαρία 17, η Δανία 15 μαζί με την Φινλανδία και την Σλοβακία, η Ιρλανδία 14, η Κροατία 12, η Λιθουανία 11, η Σλοβενία και η Λετονία 9, η Εσθονία 7, και η Κύπρος, το Λουξεμβούργο και η Μάλτα 6.
Στο Ε.Κ. υπάρχουν 7 πολιτικές ομάδες (κόμματα). Οι ευρωβουλευτές που εκλέγονται από κάθε χώρα, ανάλογα με την πολιτική, εκλογική τους ταυτότητα και το κόμμα με το οποίο πολιτεύτηκαν, καταλαμβάνουν και την αντίστοιχη θέση σε μία από τις 7 αυτές πολιτικές ομάδες του Ε.Κ.. Αναλυτικότερα, πρώτο σε έδρες είναι το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP) (Χριστιανοδημοκράτες). Δεύτερο, έρχεται η Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S& D). Άλλες πολιτικές ομάδες στο Ε.Κ., είναι το Renew Europe, η ομάδα των Πράσινων (Verts), η ομάδα της Αριστεράς (the Left), Ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR), Ομάδα Ταυτότητας και Δημοκρατίας (ID).
Αναφορικά με την Ελλάδα, το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας κέρδισε 7 έδρες, το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ 4, το ΠΑΣΟΚ 3, η Ελληνική Λύση 2, το ΚΚΕ 2, η Νίκη 1, η Πλεύση της Ελευθερίας 1 και η Φωνή της Λογικής 1 έδρα. Οι ευρωβουλευτές από την ΝΔ θα ενσωματωθούν στο EPP, οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ στους the Left, και οι ευρωβουλευτές από το ΚΚΕ στο S&D. Αναλυτικότερα, από τη ΝΔ οι ευρωβουλευτές που εκλέχτηκαν είναι o Γιώργος Αυτιάς, ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης, η Ελίζα Βόζεμπεργκ, ο Φρέντης Μπελέρης, η Ελεονώρα Μελέτη, ο Μανώλης Κεφαλογιάννης, και ο Δημήτρης Τσιόδρας. Από τον ΣΥΡΙΖΑ εκλέχτηκαν, ο Κώστας Αρβανίτης, ο Νίκος Φαραντούρης, ο Νίκος Παππάς, η Ελενα Κουντουρά. Από το ΠΑΣΟΚ εκλέχτηκαν, ο Νίκος Παπανδρέου, ο Γιάννης Μανιάτης, ο Σάκης Αρναούτογλου. Από το ΚΚΕ βγήκαν ο Λευτέρης Νικολάου – Αλαβάνος, και ο Κώστας Παπαδάκης. Από τη Νίκη εκλέχτηκε ο Νίκος Αναδιώτης, από την Πλεύση Ελευθερίας βγήκε η Μαρία Ζαχαρία, και από τη Φωνή Λογικής βγήκε η Αφροδίτη Λατινοπούλου.
Αξιοσημείωτο είναι να αναφερθεί σε αυτό το σημείο, η άνοδος της ακροδεξιάς που παρατηρήθηκε σε πολλά κράτη στις ευρωεκλογές, καθώς και η μεγάλη αποχή στην εκλογική διαδικασία. Αναφορικά με την αποχή, στην Ελλάδα συγκεκριμένα η ίδια άγγιξε περίπου το ποσοστό του 60%. Μόλις το 41,38% του πληθυσμού συμμετείχε στην εκλογική διαδικασία. Το φαινόμενο αποχής ωστόσο δεν παρατηρήθηκε μόνο στην Ελλάδα, αλλά στα περισσότερα κράτη της Ε.Ε. Αναλυτικότερα, στην Βουλγαρία ψήφισε μόνο το 31,8% του πληθυσμού, στην Εσθονία το 37,7%, στη Λιθουανία και τη Λετονία σχεδόν το 30%, ενώ στην Κροατία ψήφισε μόλις το 21,34% του πληθυσμού. Πιο «συνεπείς» στην ψηφοφορία, φάνηκαν να είναι η Γερμανία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο, με τις δύο τελευταίες χώρες να αγγίζουν πάνω από 80% συμμετοχή. Στο 49% ανήλθε η αποχή πανευρωπαϊκά, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κάτι που σημαίνει ότι σχεδόν ένας στους δύο ευρωπαίου πολίτες, «γύρισε την πλάτη» στις φετινές ευρωεκλογές. Όσον αφορά, την άνοδο της ακροδεξιάς, αρχικά έξι ευρωπαϊκές χώρες – Ιταλία, Φινλανδία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Κροατία και Τσεχία – έχουν ακροδεξιά κόμματα μέσα στις κυβερνήσεις τους. Στη Γαλλία, το ακροδεξιό κόμμα της Marine Le Pen συγκέντρωσε πάνω από το 30% των ψήφων, ενώ το κόμμα Αναγέννηση, του E. Macron ψηφίστηκε από το 15% περίπου του πληθυσμού. Ο πρόεδρος της Γαλλίας μάλιστα, μετά τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών, διέλυσε τη Βουλή και κάλεσε τον γαλλικό λαό σε πρόωρες εθνικές εκλογές, οι οποίες θα διεξαχθούν το καλοκαίρι. Στη Γερμανία, άνοδο παρουσίασε το ακροδεξιό κόμμα AfD (Εναλλακτική για τη Γερμανία), το οποίο εκλέχτηκε δεύτερο, μετά το CDU/CSU. Στην Αυστρία, το εθνικό-συντηρητικό πολιτικό κόμμα FPO κέρδισε τις περισσότερες έδρες, ενώ στην Ιταλία το κόμμα «Αδέλφια της Ιταλίας, FdI», της πρωθυπουργού της χώρας, G. Meloni, προηγήθηκε με 28,7%.
Συμπερασματικά, στο Ε.Κ. το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP) διατηρεί την κυριαρχία του φτάνοντας μέχρι στιγμής τις 186 έδρες. Οι Σοσιαλιστές (S&D) κατατάσσονται δεύτεροι, ενώ τη μεγαλύτερη υποχώρηση κατέγραψε το Renew Europe, στο οποίο ανήκει το Renaissance του Γάλλου προέδρου E. Macron, χάνοντας 20 έδρες σε σχέση με το 2019. Αντιστρόφως, ο μεγάλος κερδισμένος της εκλογικής αναμέτρησης στην Ευρώπη είναι η ακροδεξιά πολιτική ομάδα ID, με 58 μέχρι στιγμής έδρες. Παρομοίως, ενισχυμένοι είναι πλέον και οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR).
Ολοκληρώνοντας το παρόν άρθρο, μένει να αναρωτηθούμε για την άνοδο των εθνικό- συντηρητικών, ακροδεξιών κομμάτων και τι επιπτώσεις μπορεί να φέρει αυτή στη δημοκρατία και στις αρχές της ισότητας, της διαφορετικότητας, και της κοινωνικής αλληλεγγύης. Πρέπει να αναρωτηθούμε, επίσης, γιατί παραπάνω από τους μισούς ευρωπαίους πολίτες απείχαν από την εκλογική διαδικασία, αφήνοντας έτσι χώρο σε ακροδεξιά κόμματα να ανέλθουν στην εξουσία, αλλά και σε μη καταρτισμένους υποψηφίους να εκλεγούν και να μας εκπροσωπήσουν στην ένωση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Political groups of the European Parliament, europa.eu, διαθέσιμο εδώ
- Αποτελέσματα Ευρωπαϊκών εκλογών 2024, europa.eu, διαθέσιμο εδώ
- Ευρωεκλογές 2024 / Αποχή ρεκόρ έως 79% στην ΕΕ – Το ποσοστό συμμετοχής ανά χώρα, Η Αυγή, διαθέσιμο εδώ
- Άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη – Το Βατερλώ Μακρόν και οι πρόωρες κάλπες στη Γαλλία, CNN Greece, διαθέσιμο εδώ
-
Ο οδικός χάρτης της ακροδεξιάς στην Ευρώπη – Σε ποιες χώρες καλπάζει, Economista, διαθέσιμο εδώ
-
Ευρωεκλογές 2024: Ο χάρτης εδρών στο νέο Ευρωκοινοβούλιο – Ποιοι κέρδισαν και ποιοι έχασαν, Τα Νέα, διαθέσιμο εδώ
-
Ευρωεκλογές 2024: Τα τελικά αποτελέσματα και οι 21 που εκλέγονται, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
-
Ζωντανά αποτελέσματα – 14/06/2024, europa.eu, διαθέσιμο εδώ
