Της Μαρίας Αλμασίδου,
1870: Ιδρύθηκε η ζυθοποιία της Άμστελ, της οποίας η επωνυμία προήλθε από τον ποταμό Άμστελ στην Ολλανδία. Ιδρυτές της ήταν οι Charles Antoine de Pesters, Johannes Hendrikus van Marwijk Kooy και Willem Eduard Uhlenbroek. Οι δύο πρώτοι ήταν κουνιάδοι, προερχόμενοι από επιφανείς οικογένειες της Ολλανδίας. Ο πατέρας του Uhlenbroek από την άλλη, ήταν ιδιοκτήτης ενός μικρού διυλιστηρίου ζάχαρης. Οι εργασίες ξεκίνησαν στις 11 Ιουνίου του 1870 και η πρώτη ζυθοποιία ολοκληρώθηκε στις 25 Οκτωβρίου του 1871. Τον επόμενο χρόνο ξεκίνησε κυκλοφορία της μπύρας.
Τα επίσημα εγκαίνια της πρώτης ζυθοποιίας, ωστόσο, πραγματοποιήθηκαν στις 15 Ιανουαρίου του 1872. Εκείνη την περίοδο η παραγωγή έφτανε τα 10.000 εκατόλιτρα, ενώ για την αποθήκευση της μπύρας χρησιμοποιούνταν πάγος από τα κανάλια. Αν και αρχικά η μπύρα ήταν διαθέσιμη αποκλειστικά στην Ολλανδία, στην πορεία ξεκίνησε να εξάγεται και στη Μεγάλη Βρετανία. Το 1915 η παραγωγή είχε αυξηθεί κατά είκοσι φορές και το 1926 η Άμστελ αποτελούσε το ένα τρίτο των ολλανδικών εξαγωγών μπύρας.
Το 1954 χτίστηκε ζυθοποιείο στην Ολλανδική Γουιάνα και λίγα χρόνια αργότερα αποτέλεσε την πρώτη μπύρα που εξαγόταν σε μεταλλικά κουτιά. Ως το 1960 συνέχισε να εξαπλώνεται σε όλον τον κόσμο, ενώ την περίοδο αυτή η παραγωγή της έφτανε τα 101.000 εκατόλιτρα. Το 1958, παράρτημα της Άμστελ άνοιξε στην Ιορδανία. Στην Ελλάδα άνοιξε ζυθοποιία το 1963 και λανσαρίστηκε από την Αθηναϊκή Ζυθοποιία Α.Ε., το 1965. Μετράει σήμερα 61 χρόνια ποιοτικής παρουσίας και παράγεται σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα.
Με το σήμα της Άμστελ παράγονται συνολικά 8 προϊόντα εκ των οποίων Amstel Lager, Amstel Pils, Amstel Radler lemon, Amstel Free κ.α. Στην Ελλάδα έγινε από την αρχή ανάρπαστη και το 2012 η Amstel Premium Pilsener βραβεύτηκε ως το προϊόν της χρονιάς. Η συνταγή της συστάθηκε ήδη από το 1870, ωστόσο το λανσάρισμά της πραγματοποιήθηκε το 2011 και μόλις σε έναν χρόνο κατάφερε να κερδίσει την καρδιά των καταναλωτών της, δεδομένου ότι στον συγκεκριμένο θεσμό οι ίδιοι οι καταναλωτές ψηφίζουν τα αγαπημένα τους προϊόντα.
Στο παρελθόν η προτίμηση αυτή που επέδειξαν οι Έλληνες καταναλωτές προς την Ολλανδική μπύρα ήδη από την πρώτη στιγμή της κυκλοφορίας της, προκάλεσε έντονη διαμάχη μεταξύ των εταιρειών. Για πολλά χρόνια πριν την εισαγωγή της Άμστελ, η Φιξ κατείχε στη χώρα μας το μονοπώλιο στον χώρο της μπύρας. Αυτό ξεκίνησε όταν ο βασιλιάς Όθωνας, παραχώρησε στον Ιωάννη Φιξ την άδεια παραγωγής μπύρας στην Ελλάδα. Το αποκλειστικό αυτό προνόμιο το διατήρησε η εταιρεία μέχρι το 1963.
Στις 12 Ιουνίου του 1963, ανακοινώνεται στην εφημερίδα «Ελευθερία» η ίδρυση της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας για την παραγωγή της Άμστελ. Παρόλα αυτά ήδη από το 1961, είχε εμφανιστεί στο προσκήνιο και η μπύρα Άλφα. Η παραγωγή της Άμστελ ξεκίνησε τελικά το 1965, κάτι που πυροδότησε τη διαμάχη μεταξύ της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας και της Φιξ.
Σύμφωνα με την «Κάρολος Φιξ Α.Ε.», στις 2 Μαΐου 1965, απαγορεύτηκε η κυκλοφορία της Άμστελ για την προστασία του κοινού, αιτία ήταν η φιάλη των 500 γραμμ. Από την άλλη, η Άμστελ κατηγόρησε δημοσίως τη Φιξ για την άσκηση εξοντωτικού ανταγωνισμού. Η νέα μπύρα κυκλοφορεί μόνο σε φιάλη 330 γραμμ., αφού η άδεια για τη φιάλη των 500 γραμμ. που είχε δοθεί από το Υπουργείο Εμπορίου, αναιρέθηκε έπειτα από λίγες ημέρες.
Το όλο φιάσκο ξεκίνησε επειδή το καθαρό περιεχόμενο ήταν 490 γραμμ., κάτι που όμως ήταν νόμιμο. Σύντομα, όμως, η διαμάχη επεκτάθηκε στο περιεχόμενο και την φιάλη καθαυτή, καθώς η Αμστελ κατηγόρησε τη Φιξ ότι κυκλοφόρησε φιάλη ίδιου χρώματος και σχήματος με τις δικές της. Η αντιδικία αυτή διήρκησε μήνες.
Παρά την επίθεση της ΦΙΞ προς την Άμστελ, η τελευταία κυριάρχησε για πολλές δεκαετίες. Μετά το ξεκίνημά της στην Αθήνα, η «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» άνοιξε εργοστάσια στην Πάτρα και στη Θεσσαλονίκη. Το 1981 λάνσαρε τη Heineken. Το 1982 η άλλοτε πανίσχυρη Φιξ κατέρρευσε και εξαφανίστηκε από την αγορά μέχρι την επανασύστασή της πριν μερικά χρόνια.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
Η Amstel και ο πόλεμος της μπύρας, vintage-files.blogspot.com, Διαθέσιμο εδώ
Η AMSTEL PREMIUM PILSENER ΒΡΑΒΕΥΤΗΚΕ ΩΣ ΤΟ «ΠΡΟΪΟΝ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2012» ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΟΝΤΑΣ ΟΤΙ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ… ΟΝΤΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ PILSENER ΠΟΥ ΑΞΙΖΕ ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΝΗ!, athenianbrewery.gr, Διαθέσιμο εδώ
