Του Θανάση Μάριζα,
Έφτασε, πλέον, η ώρα για τις πολυσυζητημένες Ευρωεκλογές. Σήμερα προσέρχεται στις κάλπες η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (21 από τα 27), με τη λίστα να περιλαμβάνει τόσο τις παραδοσιακά θεμελιώδεις ενωσιακές δυνάμεις (Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία) όσο και την Ελλάδα. Ωστόσο, η ευρύτερη διαδικασία έχει ξεκινήσει ήδη από την περασμένη Πέμπτη (6 Ιουνίου). Προτού κι εμείς οι ίδιοι μεταβούμε στα εκλογικά κέντρα, ώστε να ασκήσουμε το αντίστοιχο δικαίωμά μας, ας ρίξουμε μια ματιά στην έως τώρα κατεύθυνση των αποτελεσμάτων.
Η «σημαντικότερη» (τουλάχιστον από άποψη μαγνητισμού των βλεμμάτων) χώρα, στην οποία έχει ολοκληρωθεί η ψηφοφορία, είναι η Ολλανδία. Έπειτα από εθνικές εκλογές, οι οποίες μονοπώλησαν το ενδιαφέρον λόγω της επικράτησης του ακροδεξιού κόμματος PVV (υπό την ηγεσία του Geert Wilders), το «φλέγον» ερώτημα είναι κατά πόσο η εν λόγω εγχώρια τροπή θα επεκταθεί και στην ευρωπαϊκή διάσταση. Προς το παρόν, φαίνεται πως ο θρίαμβος του Wilders πιθανώς να αποτελέσει μεμονωμένο περιστατικό. Τα exit polls (τα τελικά αποτελέσματα πρόκειται να επικυρωθούν συλλογικά απόψε) επιδεικνύουν πρωτιά για τον συνασπισμό Πρασίνων – Εργατικών (GL-PvdA), περιορίζοντας την απήχηση του PVV. Αυτό, ωστόσο, δε σημαίνει πως οι υποστηρικτές του τελευταίου δεν έχουν λόγο να πανηγυρίζουν, καθώς, στη χειρότερη των περιπτώσεων, θα έχουν μόλις μια λιγότερη έδρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Με τα περιθώρια λάθους των polls να τοποθετούνται ακριβώς στη μια έδρα, η ανάδειξη του νικητή θα μπορούσε κάλλιστα να πραγματοποιηθεί με… κορώνα-γράμματα.
Τις εκλογικές τους υποχρεώσεις ολοκλήρωσαν νωρίτερα και οι πολίτες της Τσεχικής Δημοκρατίας, τα κόμματα της οποίας έχουν επιδείξει μια ασυνήθιστη έλλειψη διφορούμενων στάσεων, όσον αφορά τη δυσαρέσκεια προς τα πλάνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με τη μετανάστευση να αποτελεί ζήτημα μείζονος ενδιαφέροντος, η λαϊκιστική ρητορική του πρώην Πρωθυπουργού Andrej Babiš φαίνεται ικανή να εξασφαλίσει στο κόμμα του, ANO (μετάφραση: «NAI»), την πλειοψηφία των διαθέσιμων ευρωπαϊκών θέσεων. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ενδεχόμενο συνεργασίας με άλλα κινήματα παρόμοιου χαρακτήρα, όπως εκείνο του Viktor Orbán στην Ουγγαρία, της οποίας οι πολίτες ψηφίζουν σήμερα.
Η βαρύτητα του μεταναστευτικού ζητήματος επεκτάθηκε και στην Ιρλανδία, της οποίας το κυβερνών (μέσω ενός εύθραυστου, πολυκομματικού συνασπισμού) κόμμα, Fine Gael, βρίσκεται σε σκληρό αγώνα με το αντιπολιτευτικό Sinn Fein. Παράλληλα με τις Ευρωεκλογές, στη χώρα διεξάγεται και αντίστοιχη αναμέτρηση τοπικού επιπέδου. Έτσι, το ιρλανδικό πολιτικό μέλλον βρίσκεται σε μια κρίσιμη συγκυρία (εφόσον ληφθούν υπόψην και οι ανάλογες εξελίξεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, τόσο αναφορικά με τη μεταναστευτική συμφωνία της Ρουάντα, όσο και τις επικείμενες εγχώριες εκλογές της 4ης Ιουλίου).
Άλλα κράτη που έχουν ήδη «επισκεφθεί» τις κάλπες είναι η Μάλτα, η Σλοβακία (στον απόηχο της απόπειρας δολοφονίας έναντι του Πρωθυπουργού της, Robert Fico), η Λετονία και η Εσθονία (της οποίας η Πρωθυπουργός, Kaja Kallas, έχει συνδεθεί με πιθανές αναλήψεις των αξιωμάτων του Ύπατου Αρμοστή Εξωτερικών Σχέσεων και της Προεδρίας της Κομισιόν). Έμφαση αξίζει να δοθεί και στο «πολυπαθές» (και, δυστυχώς, συνεχώς επίκαιρο) ζήτημα της αποχής: υπολογίζεται πως, σε ορισμένες χώρες, η προσέλευση στις κάλπες δεν ξεπέρασε το 30% (!).
Ας ελπίσουμε πως η ανωτέρω απογοητευτική εξέλιξη θα πάρει αντίθετη τροπή, τώρα που ήρθε η σειρά των εναπομενουσών χωρών. Κρίνεται, έτσι, σκόπιμο το να κλείσουμε με τα λόγια του κατ’ εξοχήν υποψηφίου του ολλανδικού GL-PvdA, Bas Eickhout, ο οποίος δήλωσε πως «Το αφήγημα της ανόδου της Ακροδεξιάς έχει νικηθεί. Αυτό είναι ένα μήνυμα για την υπόλοιπη Ευρώπη: βγείτε και ψηφίστε!».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- European elections: Dutch exit polls show progressive alliance just ahead of far right, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- EU elections start with tight Dutch race – exit poll, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Czech voters go to the polls on day 2 of EU elections, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- L’Irlande et la République tchèque continuent le bal des européennes, Euronews France, διαθέσιμο εδώ
- Élections européennes: en République tchèque, un scrutin aux enjeux multiples, Radio France Internationale, διαθέσιμο εδώ