Της Παρασκευής Κωστίνου,
1942: Στις 7 Ιουνίου λαμβάνει χώρα η αεροναυμαχία στην Ατόλη Μίντγουεϊ στον Ειρηνικό μεταξύ Ιαπωνίας και Αμερικής στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η μάχη θα λήξει υπέρ της Αμερικής εξαιτίας λανθασμένων χειρισμών της Ιαπωνίας και θα καθορίσει την κυριαρχία στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Αρχικά, η Ατόλη Μίντγουεϊ βρίσκεται 2.000 χλμ. βορειοδυτικά του Περλ Χάρμπορ, όπου λίγους μήνες νωρίτερα είχε διεξαχθεί η ομώνυμη μάχη, που ο αμερικανικός στόλος νικήθηκε κατά κράτος. Οι δύο προσωπικότητες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη συγκεκριμένη αεροναυμαχία είναι ο Αμερικανός διοικητής του στόλου Chester William Nimitz (1885-1966) και ο Isoroku Yamamoto (1884-1943) ως ο ναύαρχος των Ιαπώνων. Ο Nimitz μπήκε στον αμερικάνικο στρατό μετά το Περλ Χάρμπορ και εμφανίστηκε πρώτη φορά στρατιωτικά με τη ναυμαχία στη θάλασσα των Κοραλλιών εναντίον των Ιαπώνων, που έληξε όμως ισόπαλα, αφού οι δύο δυνάμεις είχαν τον ίδιο αριθμό απωλειών. Επόμενη κίνησή του ήταν στις 18 Απριλίου 1942 που διέταξε την αεροπορική επιδρομή από βομβαρδιστικά αεροπλανοφόρα στο Τόκιο, η οποία καθόρισε και το ρου του Μίντγουεϊ.
Από την άλλη, βέβαια, ο Isoroku Yamamoto αποτέλεσε μία διάνοια στρατιωτική. Είχε σπουδάσει στη ναυτική ακαδημία, προέρχονταν από οικογένεια σαμουράι και από μικρή ηλικία συμμετείχε στον Ρώσο-ιαπωνικό πόλεμο, όπου έχασε δύο δάχτυλα. Αυτό είχε ως συνέπεια στην πορεία, να μην μπορεί να ανέλθει στρατιωτικά στη θέση του αξιόμαχου. Ο Yamamoto ήταν αυτός που είχε σχεδιάσει και την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, όπως και την αεροναυμαχία του Μίντγουεϊ. Ο Yamamoto, όμως, δεν ήταν υπέρμαχος της συμμετοχής της Ιαπωνίας στον πόλεμο με τις δυνάμεις του Άξονα και θεωρούσε πως ένας πόλεμος μεταξύ Αμερικής και Ιαπωνίας έπρεπε να αποφευχθεί.
Μετά την επιτυχημένη μάχη στο Περλ Χάρμπορ, οι Ιάπωνες κατάφεραν να κυριαρχήσουν. Βύθισαν το βρετανικό θωρηκτό “Prince of Whales”, κατέλαβαν το Χογκ-Κογκ, τη Μανίλα στις Φιλιππίνες και τις νήσους Quail, ενώ κατάφεραν να κατατροπώσουν τον βρετανικό στόλο και να καταλάβουν τις Ανατολικές Ινδίες, χάριν στους ευφυέστατους σχεδιασμούς του Yamamoto. Μέσα, λοιπόν, σε αυτό το νικηφόρο κλίμα για τους Ιάπωνες, ακολούθησε τον Μάιο η ναυμαχία στη θάλασσα των Κοραλλιών, που οι Ιάπωνες κατάφεραν να βυθίσουν ένα από τα μεγαλύτερα αεροπλανοφόρα των Αμερικανών και όπως γίνεται αντιληπτό, η ζυγαριά έγερνε προς το μέρος τους. Σε αντίποινα βέβαια οι Αμερικανοί, όπως αναφέρθηκε, εισέβαλαν στο Τόκιο. Πρόκειται για μία κίνηση που εξόργισε τους Ιάπωνες και τότε ήταν που επέλεξαν την αμερικανική βάση Μίντγουεϊ για να επιτεθούν.
Το σχέδιο, λοιπόν, του Yamamoto ήταν να καταλάβει αρχικά την Ατόλη, παράλληλα να αποβιβαστεί ο στρατός στις Αλεούτιες νήσους και έτσι ο αμερικάνικος στρατός να αποπροσανατολιστεί. Ενώ θεωρούσε ο ιαπωνικός στρατός ότι είχε διασφαλίσει την ασφάλεια του στρατού του, οι Αμερικανοί είχαν αποκρυπτογραφήσει τον κώδικα και είχε πληροφορηθεί ακριβώς το σχέδιο του Yamamoto. Στις 4 Ιουνίου 1942 άρχισαν τα πρώτα ιαπωνικά αεροσκάφη να παίρνουν θέση επίθεσης σε ακτίνα βολής από το Μίντγουεϊ και σταδιακά συγκεντρώνεται όλος ο ιαπωνικός στόλος στην Ατόλη. Η αεροναυτική μάχη διήρκησε τρεις ολόκληρες μέρες έως τις 7 Ιουνίου και ενώ οι Ιάπωνες υπερείχαν στρατιωτικά και αριθμητικά, αιφνιδιάστηκαν και ως άμεσο επακόλουθο ανατράπηκαν, εξαιτίας των εξαιρετικών σχεδιασμών του αμερικάνικου συστήματος αναγνώρισης.
Ο Nimitz αποφασίζει να τοποθετηθεί ο στόλος βορειότερα από το Μίντγουεϊ, ώστε να μην εντοπίζεται από τα ιαπωνικά αναγνωστικά συστήματα, όπως και το κατάφερε. Οι Ιάπωνες δεν διέθεταν ραντάρ και απλά περίμεναν στα θωρηκτά τους, ενώ τα αεροπλανοφόρα είναι αυτά που πρώτα ηττήθηκαν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ένα από αυτά τα θωρηκτά βρισκόταν και ο ίδιος ο Yamamoto που σκοτώθηκε. Ο αιφνιδιασμός στον οποίον οι Ιάπωνες είχαν βασίσει τις ελπίδες τους, τελικά δεν έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα!
Εν κατακλείδι, οι ιαπωνικές απώλειες ήταν τεράστιες, ο στρατός δεν κατάφερε να ανακάμψει από τότε. Στο εσωτερικό της χώρας η πολεμική αυτή καταστροφή κρατήθηκε μυστική και οι επιζήσαντες που επέστρεψαν τους απαγορεύτηκε να έχουν επαφές με τις οικογένειές τους. Από την άλλη, όμως, η νίκη για τις Η.Π.Α. ήταν τεράστια και με λίγες απώλειες σε σχέση με την Ιαπωνία. Φυσικά, η νίκη αυτή έφερε καινούριες ισορροπίες στον χώρο του Ειρηνικού και έθεσε νέους όρους στην παγκόσμια ιστορία στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η αεροναυμαχία του Μίντγουεϊ, sansimera.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΟΥ MIDWAY, elinis.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Ναυμαχία του Μίντγουεϊ (4 – 7 Ιουνίου 1942) μια από τις πιο φημισμένες συγκρούσεις του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στον Ειρηνικό, timesnews.gr, Διαθέσιμο εδώ
