Της Έλενας Μουλή,
Η Αυστραλία, με πρωτεύουσα την Καμπέρα, αποτελεί την 6η μεγαλύτερη σε έκταση χώρα παγκοσμίως, και αριθμεί πάνω από 26.000.000 κατοίκους. Η χώρα είναι πλούσια σε κοιτάσματα και πρώτες ύλες, ενώ παράλληλα ο τριτογενής τομέας της είναι αρκετά ανεπτυγμένος. Αποτελεί τη 12η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Επίσης, η Αυστραλία είναι γνωστή για την πλούσια χλωρίδα και πανίδα που διαθέτει.
Αναφορικά με την οργάνωση του πολιτικού συστήματος της χώρας, αρχικά το πολίτευμα της Αυστραλίας είναι κοινοβουλευτική συνταγματική μοναρχία. Η χώρα διαθέτει Βασιλιά, τον Κάρολο Γ΄, που έχει κυρίως εθιμοτυπικό ρόλο και αποτελεί τον αρχηγό του κράτους.
Για να καταλάβουμε όμως το πολιτικό σύστημα της Αυστραλίας και το πώς λειτουργεί πολιτικά, πρέπει να αναφέρουμε το πώς είναι δομημένη. Η Αυστραλία έχει ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνησης (Federal System), και λειτουργεί σύμφωνα με το σύστημα Westminster το οποίο κληρονόμησε από το Ηνωμένο Βασίλειο, ως πρώην αποικία αυτού. Χωρίζεται σε κράτη / πολιτείες (States) και επικράτειες / εδάφη (Territories). Τα κράτη είναι 6, η Νέα Νότια Ουαλία, το Κουίνσλαντ, η Βικτόρια, η Τασμανία, η Δυτική Αυστραλία και η Νότια Αυστραλία. Οι εδαφικές επικράτειες είναι 10, με τις δύο βασικότερες να είναι η Βόρεια Επικράτεια και η Κεντρική Αυστραλιανή Επικράτεια. Τόσο οι πολιτείες, όσο και οι επικράτειες είναι αυτόνομες από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, κι έχουν αυτόνομες εξουσίες. Κάθε πολιτεία αποφασίζει αυτόνομα για την εκτελεστική, τη νομοθετική και τη δικαστική εξουσία, ενώ παράλληλα είναι επιφορτισμένη με τη ρύθμιση των εσωτερικών λειτουργιών του κράτους (εκπαίδευση, υγεία, οικονομία, μεταφορές κ.λ.π.). Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, της οποίας η εξουσία υπερβαίνει των πολιτειών, είναι υπεύθυνη κυρίως για την εξωτερική πολιτική και την άμυνα της χώρας. Συνεπώς, κάθε πολιτεία έχει τον δικό της πρωθυπουργό, υπουργούς, κοινοβούλιο, δικαστήρια και το δικό της σύστημα οργάνωσης.
Όσον αφορά το αυστραλιανό ομοσπονδιακό κοινοβούλιο, παρατηρούμε δικαμεραλισμό, αφού υπάρχουν 2 νομοθετικά σώματα, η Γερουσία (Senate) και η Βουλή των Αντιπροσώπων (House of Representatives). Παράλληλα, λόγο στο κοινοβούλιο έχουν και οι επιτροπές. Πιο συγκεκριμένα, η Γερουσία αποτελείται από 76 γερουσιαστές, 12 από κάθε πολιτεία και 1 από κάθε βασική εσωτερική επικράτεια. Εκλέγονται από τον λαό, εκπροσωπούν τις πολιτείες και τις επικράτειες, και φτιάχνουν νόμους μαζί με τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Η Βουλή των Αντιπροσώπων αποτελείται από 151 μέλη, εκλέγονται από τον λαό για 3 έτη, προτείνουν νόμους και ασκούν τη δημόσια πολιτική. Τέλος, οι επιτροπές είναι 64, ερευνούν συγκεκριμένα θέματα πολιτικής, και δίνουν τη δυνατότητα σε οργανισμούς και ιδιώτες να συμμετάσχουν στο policy making και να εκφράζουν τις απόψεις τους. Το συγκεκριμένο όργανο αποτελεί ένδειξη δημοκρατισμού, καθώς λαμβάνει άμεσα υπόψιν του τους πολίτες και τα συμφέροντα του λαού.
Συνοπτικά, αναφορικά με την εκτελεστική εξουσία, σε ομοσπονδιακό επίπεδο υπάρχει ο Βασιλιάς ο οποίος έχει εθιμοτυπικό ρόλο και είναι ο αρχηγός του κράτους, ο Γενικός Κυβερνήτης (ως αντιπρόσωπος του βασιλιά) και ο Πρωθυπουργός. Σε πολιτειακό επίπεδο, κάθε πολιτεία εκλέγει τον δικό της Πρωθυπουργό, ο οποίος είναι ο επικεφαλής της τοπικής κυβέρνησης, ενώ παράλληλα κάθε πολιτεία έχει τον δικό της Κυβερνήτη, που είναι ο αρχηγός της πολιτείας και διορίζεται από τον βασιλιά.
Έχοντας εξετάσει την πολιτική οργάνωση της Αυστραλίας, μένει να αναρωτηθούμε πόσο δημοκρατική ή μη είναι αυτή η δομή, και πόσο αποτελεσματική. Εγώ προσωπικά πιστεύω, πως το ομοσπονδιακό σύστημα της χώρας αυτής είναι αποτελεσματικό για την ίδια, καθώς η διάκριση της χώρας σε states και territories, είναι σημαντική και αναγκαία για μία τόσο μεγάλη έκταση. Παράλληλα κρίνω το πολιτικό σύστημα αρκετά δημοκρατικό, καθώς οι εκπρόσωποι τόσο των Πολιτειών, όσο και της Ομοσπονδίας, προκύπτουν μέσα από εκλογές, ενώ ταυτόχρονα κάθε εξουσία είναι αυτόνομη και σε ομοσπονδιακό και σε πολιτειακό επίπεδο. Τέλος, το γεγονός ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι επιφορτισμένη περισσότερο με τα εξωτερικά ζητήματα, και οι πολιτειακές κυβερνήσεις με τα εσωτερικά, κρίνω ότι είναι λειτουργικό και αποτελεί άλλο ένα δείγμα δημοκρατισμού.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Introduction to Australia and its system of government, Department of Foreign Affairs and Trade, διαθέσιμο εδώ
- Senators and Members, Parliament of Australia, διαθέσιμο εδώ
- Senate, Parliament of Australia, διαθέσιμο εδώ
- House of Representatives, Parliament of Australia, διαθέσιμο εδώ
- Committees, Parliament of Australia, διαθέσιμο εδώ
- History of Australia, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Cultural institutions, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Australian States and Territories, Mappr, διαθέσιμο εδώ
