Της Ευαγγελίας Παλληκάρη,
1986: Μια σημαντική ημέρα ξημέρωσε για την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ), καθώς υιοθετήθηκε επίσημα η ευρωπαϊκή σημαία. Για αυτόν τον λόγο, υπήρξε η σημαντικότερη και γνωστότερη από τους δύο προγενέστερους θεσμούς (που ήταν η ΕΚΑΧ και η ΕΥΡΑΤΟΜ).
Αυτή η σημαία με τα δώδεκα κίτρινα αστέρια σε μπλε φόντο συμβολίζει την ενότητα, την αλληλεγγύη και την αρμονία των ευρωπαϊκών εθνών. Ο αριθμός των αστεριών δεν έχει καμία σχέση με τον αριθμό των κρατών-μελών που αποτελούν σήμερα την κοινότητα, αλλά παραπέμπει στους απόστολους, στους γιους του Ιακώβ, στους άθλους του Ηρακλή και στους μήνες του έτους. Ο κύκλος αντιπροσωπεύει την ενότητα, ενώ παραπέμπει και στην τελειότητα και την ολότητα. Το σχέδιο υλοποιήθηκε από τον Βέλγο σχεδιαστή Arsène Heitz. Η επιλογή αυτή έχει ως στόχο να ενώσει τα ευρωπαϊκά έθνη πέρα από τις εθνικές τους διαφορές και να ενισχύσει το αίσθημα κοινής ταυτότητας και πολιτισμικής κληρονομιάς, επιφέροντας την ειρήνη σε μια πολύπαθη ήπειρο.
Αναλυτικότερα, η ιστορία της σημαίας άρχισε από την ίδρυση του Συμβούλιου της Ευρώπης, το 1949, το οποίο γνώριζε την ανάγκη που υπήρχε να δοθεί στην Ευρώπη ένα σύμβολο με το οποίο θα μπορούσαν να ταυτιστούν οι κάτοικοί της. Συγκεκριμένα, το 1955 το Συμβούλιο της Ευρώπης, που υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και προάγει τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, διάλεξε το σημερινό σχέδιο για δική του χρήση. Στα επόμενα χρόνια, ενθάρρυνε τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να κάνουν τη σημαία έμβλημά τους. Έτσι, στις 9 Δεκεμβρίου 1955, η Επιτροπή Υπουργών του οργανισμού υιοθέτησε τη στολισμένη με αστέρια σημαία, η οποία έκανε την επίσημη εμφάνισή της στις 13 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους στο Παρίσι.
Το 1983, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξε στο ότι η σημαία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας θα έπρεπε να είναι η ίδια με τη σημαία του Συμβουλίου της Ευρώπης. Τελικά, το 1985 η σημαία αυτή αναγνωρίστηκε από όλους τους ηγέτες της ένωσης ως το επίσημο έμβλημα της ΕΟΚ (που στη συνέχεια μετονομάστηκε σε «Ευρωπαϊκή Ένωση») και οι θεσμοί της ξεκίνησαν να τη χρησιμοποιούν το 1986. Έκτοτε, η ευρωπαϊκή σημαία έχει γίνει ένα με το κοινό πολιτικό έργο που ενώνει όλους τους Ευρωπαίους, ξεπερνώντας τις διαφορές τους. Επιπροσθέτως, σήμερα, κάθε ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο έχει το δικό του έμβλημα.
Η υιοθέτηση της ευρωπαϊκής σημαίας ήταν σημαντική για πολλούς λόγους:
- Σύμβολο Ενότητας: Αντιπροσωπεύει την ενότητα και την αλληλεγγύη των ευρωπαϊκών εθνών, προάγοντας το αίσθημα κοινής ταυτότητας.
- Ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Συναισθήματος: Με την εμφάνιση ενός κοινού συμβόλου, οι πολίτες αισθάνονται πιο συνδεδεμένοι με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Αναγνώριση της Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας: Η ευρωπαϊκή σημαία επιβεβαιώνει την ύπαρξη μιας κοινής ευρωπαϊκής ταυτότητας πέρα από τις εθνικές ταυτότητες.
- Ενθάρρυνση της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης: Η σημαία αναπαριστά την προσπάθεια για ενοποίηση των εθνών της Ευρώπης σε μια κοινή πολιτική οντότητα. Με την ύπαρξή της έχει συμβάλλει στην ενίσχυση του ευρωπαϊκού συναισθήματος και στη διαμόρφωση μιας κοινής ευρωπαϊκής ταυτότητας, που αποτελεί τη βάση για την περαιτέρω ενοποίηση και ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι με αφορμή τη συμπλήρωση 30 χρόνων από την απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών να ορίσουν τη σημαία ως έμβλημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι χώρες της Ευρωζώνης έκδοσαν ειδικό αναμνηστικό κέρμα. Το σχέδιό του απεικόνιζε τα 12 αστέρια που μετατρέπονται σε ανθρώπινες φιγούρες και χαιρετίζουν τη γέννηση μιας νέας Ευρώπης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ