Της Μαριάνθης Τσιάρα,
Διπλωμάτες της Ε.Ε. συμφώνησαν την Τετάρτη, 8/5/2024, να χρησιμοποιήσουν τα έσοδα από «παγωμένα» ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία, για να βοηθήσουν την Ουκρανία. Ανοίγουν, έτσι, τον δρόμο για την κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα, με σκοπό να λάβει περίπου € 3 δις για αγορές όπλων και ανοικοδόμηση, πριν από το καλοκαίρι.
Η Ομάδα των Επτά Χωρών (G7) είχε μπλοκάρει ρωσικά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, αξίας περίπου $ 300 δις, αμέσως μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία, το 2022. Έκτοτε, η Ε.Ε. και άλλες χώρες της G7 έχουν συζητήσει πώς και αν θα χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαια για να βοηθήσουν την Ουκρανία. «Τα χρήματα θα χρησιμεύσουν για τη στήριξη… της ανάκαμψης και της στρατιωτικής άμυνας της Ουκρανίας, στο πλαίσιο της ρωσικής επιθετικότητας», ανακοίνωσε στην εφαρμογή Χ (πρώην Twitter) το Βέλγιο, που ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. έως τα τέλη Ιουνίου.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρότειναν την κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων στο σύνολό τους, αλλά η Ευρώπη απέφυγε το ανωτέρω ενδεχόμενο, επικαλούμενη κινδύνους για το ευρώ, καθώς και τεράστιες νομικές επιπτώσεις. Πιο πρόσφατα, η Ουάσιγκτον πίεσε τη χρήση περιουσιακών στοιχείων, ως εγγύηση για την παροχή δανείων στην Ουκρανία. Στα τέλη Απριλίου, Ρώσοι αξιωματούχοι απείλησαν τη Δύση με «σκληρή» απάντηση και «ατελείωτες» νομικές προκλήσεις, εάν η τελευταία άγγιζε τα περιουσιακά τους στοιχεία. «Δεν θα μπορούσε να υπάρξει ισχυρότερο σύμβολο και μεγαλύτερη χρήση αυτών των χρημάτων από το να γίνει η Ουκρανία και ολόκληρη η Ευρώπη ένα ασφαλέστερο μέρος για να ζεις», ανέφερε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, στο X (πρώην Twitter).
Ως μέρος της προαναφερθείσας συμφωνίας, οι χώρες της Ε.Ε. που δεν δίνουν όπλα στην Ουκρανία –όπως π.χ. η ουδέτερη Αυστρία– θα απόσχουν από την ψηφοφορία για τη διάθεση του 90% των κεφαλαίων για στρατιωτική βοήθεια, δήλωσαν διπλωμάτες. «Είμαστε χαρούμενοι που ακούστηκαν οι ανησυχίες της Αυστρίας και καταλήξαμε σε μια πολιτική συμφωνία που μας επιτρέπει να απέχουμε εποικοδομητικά», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το αυστριακό Υπουργείο Εξωτερικών. «Η Αυστρία, ως ουδέτερη στρατιωτικά χώρα, δεν μπορεί και δεν πρόκειται να χρηματοδοτήσει ή να προμηθεύσει θανατηφόρο υλικό στην Ουκρανία», συνέχισε η ίδια πηγή.
Οι συνομιλίες ανακόπηκαν, επίσης, από ανησυχίες σχετικά με το πόσα από τα περιουσιακά στοιχεία που θα παρακρατούνταν από τη Euroclear ως διοικητική αμοιβή, ένα ποσοστό που έφτανε αρχικά το 13%, καθώς και το δικαίωμα του Βελγίου να φορολογεί τα κέρδη που αποκτήθηκαν από τους τίτλους που εδρεύουν στις αποθήκες των Βρυξελλών. Ο Βέλγος Πρωθυπουργός, Alexander De Croo, έχει ήδη υποσχεθεί να στείλει περίπου € 1,5 δις απευθείας στην Ουκρανία, αν και αυτό φαίνεται να είναι αποτέλεσμα της εφαρμογής της υπάρχουσας νομοθεσίας για τη φορολογία των εταιρειών στα απροσδόκητα κέρδη της Euroclear.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ursula von der Leyen, είχε προηγουμένως προτείνει η Ουκρανία να λάβει τα πρώτα κεφάλαια, στο πλαίσιο του μηχανισμού, έως τον Ιούλιο. Ωστόσο, ο υπολογισμός θα αναδρομολογηθεί στον Φεβρουάριο, όταν η Euroclear διαχώρισε κι επισήμως τα περιουσιακά της στοιχεία. Οι πρεσβευτές συμφώνησαν, τέλος, επίσημα για τις μεταρρυθμίσεις που θα πρέπει να κάνει η Ουκρανία, ώστε να λάβει κεφάλαια από μια χωριστή διευκόλυνση € 50 δις, μέσω ενωσιακών επιχορηγήσεων και δανείων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Brussels agrees to send €3bn from frozen Russian assets to aid Ukraine, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- EU agrees €3B raid on Russian assets to buy weapons for Ukraine, Politico, διαθέσιμο εδώ
- EU agrees to arm Ukraine using profits from Russian state assets, Financial Times, διαθέσιμο εδώ
