Της Ειρήνης Κρίκη,
Η Βερδικούσια είναι ένα ορεινό χωριό της Θεσσαλίας, στον νομό Λάρισας και απέχει από την Ελασσόνα μόλις 30 χιλιόμετρα. Πρόκειται για έναν όμορφο και σύγχρονο οικισμό, ο οποίος περιλαμβάνει πλακόστρωτα δρομάκια και πέτρινα σπίτια, τα οποία δίνουν μια διαφορετική εικόνα στην περιοχή. Με μία φανταστική θέα από ψηλά διά μέσου του Τιταρήσιου ποταμού, καθώς και με πλούσια δείγματα πολιτισμού, η Βερδικούσια καθίσταται ένας ωραίος προορισμός.
Η ονομασία της προήλθε από τις λατινικές λέξεις “verde” (πράσινος) και “gussa” (λαιμός). Μάλιστα, στη Βερδικούσια έχουν σημειωθεί οι περισσότερες πολύτεκνες οικογένειες, με το ρεκόρ της να είναι 16 παιδιά. Αυτό το φαινόμενο δίνει ζωντάνια στο χωριό, ωστόσο βοηθάει και στην καταπολέμηση της υπογεννητικότητας, η οποία μαστίζει εδώ και πολλά χρόνια την Ελλάδα.
Η Βερδικούσια δημιουργήθηκε κατά τα βυζαντινά χρόνια από τη συνένωση πολλών μικρότερων οικισμών, οι οποίοι ήταν αποτέλεσμα της απόστασης των χώρων εργασίας από τον μητρικό οικισμό. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, ήταν σχετικά αυτόνομη, καταβάλλοντας φόρο στα αγροτικά προϊόντα. Οι κάτοικοι των οικισμών αυτών ήταν ιδιαίτερα προοδευτικοί και φιλόξενοι με τους επισκέπτες. Μάλιστα, έτρεφαν ιδιαίτερη αγάπη για τον τόπο τους και συμμετείχαν ενεργά σε διάφορες δράσεις και δραστηριότητες πολιτιστικών συλλόγων. Με αυτό τον τρόπο, κρατούσαν ζωντανά τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις τους.
Ωστόσο, οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης και η ανάγκη αναζήτησης ενός καλύτερου τρόπου ζωής τους οδήγησε να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να εγκατασταθούν σε άλλα μέρη στην Ελλάδα, καθώς και στο εξωτερικό. Έχοντας ως όπλα την εξυπνάδα και την εργατικότητά τους, κατάφεραν να διαπρέψουν στη ζωή τους και να πετύχουν σπουδαία πράγματα. Έγιναν λαμπροί επιστήμονες, συγγραφείς, σημαντικοί επαγγελματίες, βουλευτές, τοπικοί άρχοντες, σύμβουλοι κλπ., οι οποίοι άφησαν τη σφραγίδα τους σε όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς τομείς στη χώρα μας.
Όσον αφορά τους κατοίκους σήμερα, οι τελευταίοι ασχολούνται με το εμπόριο, την κτηνοτροφία και τη γεωργία. Μάλιστα, το χωριό τα τελευταία χρόνια έχει ανακαινιστεί καθολικά, με το παραδοσιακό ψηφιδωτό, πέτρινο δάπεδο. Επίσης, στη Βερδικούσια υπάρχουν τρία φράγματα, κάτι το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του τόπου, καθώς και στην οικονομική κατάσταση των κατοίκων.
Φτάνοντας κανείς στη Βερδικούσια, η θέα που αντικρίζει κανείς κυριολεκτικά «κόβει την ανάσα». Στο χωριό «καμαρώνουν» οι κορυφές του Ολύμπου, οι οποίες παρουσιάζονται ολόλευκες μέσα στις λιθόστρωτες στέγες, τις καμινάδες και τα κλαδιά των αιωνόβιων πλατάνων. Επίσης, 60 χιλιόμετρα βορειότερα από τη Βερδικούσια διακρίνεται το ιστορικό χωριό Λιβάδι, μία βλάχικη κοινότητα με σημαντική ιστορική παρουσία και μία «πολιτιστική προίκα» ανεκτίμητης αξίας. Το συγκεκριμένο χωριό αποτελεί γενέτειρα του Γιωργάκη Ολύμπιου, ηρωικού αγωνιστή του 1821 και συναγωνιστή του Δημητρίου Υψηλάντη. Μάλιστα, το πατρικό του σπίτι λειτουργεί σήμερα ως μουσείο.
Μια από τις πιο όμορφες εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στη Βερδικούσια είναι η γιορτή του Προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου. Πρόκειται για μία μεγάλη θρησκευτική γιορτή, η οποία προσελκύει κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες. Αυτή η επίσκεψη τους δίνει τη δυνατότητα να ανέβουν στη ψηλή κορυφή Μαμαλή και από εκεί να θαυμάσουν τα βουνά της Κεντρικής Ελλάδας. Κατά την ανάβαση και κατάβαση από τη Μαμαλή, οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να χαζέψουν το πανέμορφο δάσος οξιάς, το οποίο βρίσκεται γύρω από τη Μαμαλή και αποτελεί «σπίτι» αμέτρητων άγριων ζώων. Μάλιστα, το συγκεκριμένο δάσος είναι από τα μεγαλύτερα του είδους του στην Ελλάδα και χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη φυσική ομορφιά, ενώ έχει ενταχθεί στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα NATURA 2000.
Εκτός από το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία, στη Βερδικούσια συναντώνται και άλλα ξωκλήσια, τα οποία έχουν ιδιαίτερη αξία για την περιοχή. Για παράδειγμα, υπάρχει το εξωκλήσι του Αγίου Νεκταρίου στην περιοχή Κληματάρι. Επίσης, συναντάμε το Παλιό Μοναστήρι στο Μετόχι και η περιοχή του Σταυρού, όπου έχει χτιστεί ο σταυρός από τον Κοσμά τον Αιτωλό. Επιπλέον, στην περιοχή «Πύργος», διακρίνεται το Σπήλαιο, όπου υπάρχει η αγιογραφία του Προφήτη Ηλία και εξωτερικά του σπηλαίου εντοπίζεται το δάσος της οξιάς, το οποίο αναφέρθηκε παραπάνω.
H προαναφερθείσα κορυφή Μαμαλή είναι ο τόπος όπου συγκεντρώνονται οι Βερδικουσιώτες τις περισσότερες φορές και οργανώνουν το “Mountain Enduro Camp Verdikousia’’. Συγκεκριμένα, σε αυτόν τον αγώνα παίρνουν μέρος μοτοσικλετιστές από όλη την Ελλάδα. Εκεί, βρίσκεται το συνοριοφυλάκιο «Καζάρμα». Αξίζει να σημειωθεί ότι, η περιοχή διαθέτει μία εντυπωσιακή ποικιλία σε πανίδα και χλωρίδα, κάτι το οποίο ενισχύει τη βιοποικιλότητά της. Ωστόσο, κάτι ιδιαίτερα ενδιαφέρον που αξίζει να γνωρίζουμε είναι ένα έθιμο που υπήρχε τότε, σύμφωνα με το οποίο οι κάτοικοι ενός οικισμού δεν μπορούσαν να μετακομίσουν σε άλλο οικισμό, προκειμένου να αναπτυχθούν μόνο στον δικό τους οικισμό. Με αυτό τον τρόπο, επικρατούσε μια ισορροπία στη ζωή του κάθε ανθρώπου.
Τέλος, η Βερδικούσια διαθέτει αρκετά τοπικά προϊόντα, τα οποία αξίζει να γευτούν οι επισκέπτες, ταβερνάκια και αρχαιολογικούς χώρους, οι οποίοι δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για την ιστορία της Βερδικούσιας και τη ζωή των κατοίκων της!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Βερδικούσια, Λιβάδι, τέτοια θέα δεν ξανάδες!, viewsofgreece.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ιστορία Βερδικούσας, elassona-city.gr, διαθέσιμο εδώ
