Του Μάριου Δεστούνη,
Η Γάζα είναι δεδομένο πλέον ότι αποτελεί ένας τόπος μαρτυρίου και τέλεσης εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Η καταστροφή και οι θάνατοι που έχουν προξενηθεί από τις ισραηλινές δυνάμεις είναι παντελώς δυσανάλογες με το τρομοκρατικό χτύπημα της Hamas, στο Ισραήλ. Η αναλογικότητα της απάντησης από την πλευρά του αμυνόμενου είναι θεμελιώδης προϋπόθεση του δικαιώματος στην άμυνα με βάση το Διεθνές Δίκαιο, δηλαδή τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Η διεθνής γνώμη, φυσικά, είναι εύλογο, όσο πιο πολλές πληροφορίες έρχονται στο φως, να στρέφεται όλο και περισσότερο κατά του Ισραήλ. Είναι εμφανές και από το γεγονός ότι στις Η.Π.Α. επικρατεί χάος με τις διαδηλώσεις υπέρ των Παλαιστίνιων, διότι όταν η κοινή γνώμη της χώρας που αποτελεί τον ιδρυτή του ισραηλινού κράτους είναι κατά του, σημαίνει ότι το Ισραήλ, πλέον, έχει ξεπεράσει κάθε όριο.
Είναι επόμενο, όπως και στην περίπτωση του Ρωσο-ουκρανικού Πολέμου, τα διεθνή όργανα Δικαιοσύνης να διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη διαλεύκανση και άμβλυνση των καταστάσεων. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί το ένταλμα σύλληψης του Ρώσου Προέδρου. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο μπροστά σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να εκδώσει εντάλματα και να γίνουν έρευνες ώστε να εξακριβωθούν τα ακριβή περιστατικά και αναλόγως να προχωρήσει η δικαστική διαδικασία.
Ήταν αναμενόμενο κάποια στιγμή το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, όπως έπραξε στην περίπτωση της Ρωσίας, να κινηθεί και κατά του Ισραήλ. Αυτό διότι ο ρόλος του, όπως και του Δικαστηρίου της Χάγης, είναι να αποδώσει Δικαιοσύνη και όχι να εμπλακεί σε πολιτικά παιχνίδια και συμφέροντα. Και αυτό ακριβώς εξετάζει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, έχοντας συλλέξει αρκετά στοιχεία για να εκδώσει εντάλματα σύλληψης για τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ, Netanyahu, και άλλους υπεύθυνους Ισραηλινούς ηγέτες. Είναι υποχρέωσή του να εμπλακεί μπροστά στην κτηνωδία που εκτυλίσσεται στη Γάζα, αλλιώς ο θεσμός του δεν έχει καμία αξία. Αν εμπλεκόταν στη Ρωσία και έκανε τα στραβά μάτια στη Γάζα, μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας αυτομάτως θα έχανε την όποια εμπιστοσύνη στον θεσμό του.
Είναι θεμελιώδης αρχή, επίσης, ότι η πολιτική δεν πρέπει να εμπλέκεται στη Δικαιοσύνη. Βέβαια, στην πράξη δεν είναι έτσι. Γι’ αυτό και μόλις το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο ανακοίνωσε την πρόθεσή του να εκδώσει εντάλματα σύλληψης προς τον Netanyahu και τους εμπλεκόμενους υπεύθυνους, οι Η.Π.Α. αντέδρασαν άμεσα. Η αντίδραση, όμως, δεν έμεινε σε μια απλή αντίθετη στάση σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Απειλούν το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο με κυρώσεις σε περίπτωση που προβεί στην εν λόγω πράξη.
Αρχικά, είναι αδιανόητο μια χώρα λόγω της θέσης της να απειλεί ένα κορυφαίο δικαιοδοτικό όργανο με κυρώσεις, επειδή επιχειρεί να συντελέσει το έργο για το οποίο συστάθηκε. Δεύτερον, οι Η.Π.Α. στην περίπτωση της Ρωσίας φυσικά και δεν είχαν κανένα πρόβλημα. Το επιχείρημα ότι στη μια περίπτωση μιλάμε για επίθεση και στην άλλη για άμυνα δεν στέκει, διότι η άμυνα δεν δικαιολογεί σε καμία περίπτωση την τέλεση γενοκτονιών. Μπροστά σε αυτή την εξέλιξη, φυσικά, το Δικαστήριο δεν έχει προχωρήσει σε κάποια πράξη. Ακόμα ένα παράδοξο είναι ότι οι Η.Π.Α. μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν η χώρα που πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και στη δημιουργία της διεθνούς Δικαιοσύνης. Παρ’όλα αυτά, δεν αναγνωρίζει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και υποστηρίζει ότι δεν έχει αρμοδιότητα να προβεί στην έκδοση ενταλμάτων.
Επομένως, ξεκάθαρα βλέπουμε ότι και σε διεθνές επίπεδο, η Δικαιοσύνη για κάποιες δυνατές χώρες αντιμετωπίζεται απόλυτα με βάση το συμφέρον. Είναι απαράδεκτο μια χώρα να χρησιμοποιεί τη θέση της για να εμποδίσει ένα διεθνές δικαιοδοτικό όργανο. Είναι μια πράξη που πρέπει να καταδικαστεί ομόφωνα από τις υπόλοιπες χώρες. Οι Η.Π.Α., ουσιαστικά, ζητούν από τις άλλες χώρες να δείχνουν εμπιστοσύνη στους δικαιοδοτικούς θεσμούς, ενώ, ταυτόχρονα, προβαίνουν σε τέτοιες πράξεις.
Είναι άγνωστο το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση μετά την παρέμβασή τους, πάντως το σίγουρο είναι ότι το μέγεθος της κτηνωδίας είναι τόσο μεγάλο που αργά η γρήγορα θα υπάρξουν πράξεις ουσίας, όπως η προσφυγή της Νοτίου Αφρικής κατά του Ισραήλ στη Χάγη. Θα είναι έκπληξη εάν η Κυβέρνηση Netanyahu περάσει στο απυρόβλητο και με δεδομένο ότι ακόμη, εφόσον η κατάσταση στη Γάζα είναι σε εξέλιξη, δεν γνωρίζουμε την πλήρη έκταση της καταστροφής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ‘You have been warned’: GOP senators caution ICC over Israeli arrest warrants, politico.com, διαθέσιμο εδώ
- GOP Senators Vow to Ruin ICC If It Seeks Netanyahu’s Arrest: ‘We’ll Target You’, thedailybeast.com, διαθέσιμο εδώ
- US lawmakers said threatening ICC over Israel arrest warrants; speaker: Move would be ‘lawless’, timesofisrael.com, διαθέσιμο εδώ
