Της Στέλλας Πετρακάκη,
Την στιγμή που η Ευρώπη πασχίζει να αποτινάξει από τα εδάφη της τα υπολείμματα του ολοκληρωτισμού που έχει αφήσει ο περασμένος αιώνας, τόσο μέσω του εθνικοσοσιαλισμού όσο και μέσω του κομμουνισμού, εκφρασμένου από την οπτική γωνία ιδίων συμφερόντων, το πολιτικό σκηνικό σε χώρες εκτός Ε.Ε., όπως για παράδειγμα στη Βόρεια Μακεδονία, αλλάζει δραματικά. Όσο η Ουκρανία παλεύει να διώξει μέχρι και τον τελευταίο Ρώσο στρατιώτη από το δικαιωματικά δικό της έδαφος, το δεξιό αντιπολιτευόμενο κόμμα VMRO – DPMNE, την Τετάρτη 8/5/2024, ξεκίνησε να βαδίζει προς μια διπλή εκλογική νίκη, καθώς η Βόρεια Μακεδονία κάλυπτε τόσο τις βουλευτικές όσο και τις προεδρικές εκλογές στην χώρα.
Ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών δεν άργησε να αναδείξει ως κυρίαρχο κόμμα το VMRO – DPMNE, με αποτέλεσμα η χώρα να αποκτά μία άλλη πολιτική χροιά, η οποία ίσως και να διακινδυνεύει πρωτίστως την ισχύ της Συνθήκης των Πρεσπών, σχετικά με το επίσημο όνομα της χώρας.
Σε δηλώσεις του, ο αρχηγός του δεξιού κόμματος, Hristijan Mickoski, έχει επανειλημμένα τονίσει πως, ακόμα και αν κερδίσει τις εκλογές, θα προτιμούσε να συνεργαστεί με τον αντιπολιτευόμενο αλβανικό συνασπισμό (με το επίσημο όνομα «Αξίζει»), ώστε να προστατέψει και τις εύθραυστες σχέσεις μεταξύ Βορειομακεδόνων και Αλβανών κατοίκων της χώρας, εκ των οποίων οι τελευταίοι αποτελούν το 25% του πληθυσμού της Βόρειας Μακεδονίας. Αυτό που θέλει να πετύχει ο Mickoski είναι να αντιστρέψει την αντιπολίτευση με το κυρίαρχο αλβανικό κόμμα του Ali Ahmeti, DUI, ώστε εκείνο να περάσει στην αντιπολίτευση και ο συνασπισμός «Αξίζει» να πάρει την θέση του ως κυρίαρχος κυβερνητικός εταίρος του VMRO – DPMNE.
Ύστερα από μία νύχτα συνεχών καταμετρήσεων στις ψήφους του κοινού, το VMRO – DPMNE αναδείχθηκε νικητής των βουλευτικών εκλογών, κερδίζοντας 58 από τις 120 έδρες, δηλαδή τρείς περισσότερες από όσες είχαν προβλέψει τα προγνωστικά. Δεύτερο κυρίαρχο κόμμα ανακοινώθηκε το προαναφερθές DUI, έχοντας στην κατοχή του 19 έδρες. Μάχη «σώμα με σώμα» έγινε ανάμεσα στο DUI και στο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα SDSM, του τέως Πρωθυπουργού Dimitar Kovačevski, το οποίο σημείωσε κατακόρυφη πτώση, τόσο στα προγνωστικά όσο και στο τελικό αποτέλεσμα. Ο αλβανικός συνασπισμός τεσσάρων κομμάτων, με το όνομα «Αξίζει», κατέλαβε την τέταρτη θέση με 13 έδρες, και με 6 έδρες έκαστο μπαίνουν στη Βουλή το φιλορωσικό εθνικιστικής κατεύθυνσης κόμμα με το όνομα «Αριστερά» και το νεοσύστατο «Ξέρω», προερχόμενο από το Κουμάνοβο, επικεφαλής του οποίου είναι ο Maksim Dimitrievski.
Το «Ξέρω», μαζί με το «Αξίζει», φημολογείται πως θα αποτελέσουν συνασπισμό με τον νικητή των εκλογών, το VMRO – DPMNE, για τον οποίο θα μιλήσει εντός ημερών με τους επικεφαλής των κομμάτων ο Mickoski, ώστε να είναι και μέσα στο όριο των 50 ημερών για τον σχηματισμό κυβέρνησης στη Βόρεια Μακεδονία, υπό τα νέα δεδομένα.
Τρεις παράγοντες είναι αυτοί από τους οποίους θα κριθεί η σοβαρότητα, με την οποία μας αντιμετωπίζουν οι γείτονές μας: Η Συμφωνία των Πρεσπών, ο διάλογος με την Βουλγαρία και η συνέχιση των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Β.Μ. στην Ε.Ε. Ήδη, οι πρώτες δηλώσεις από τον Mickoski είναι προκλητικές, καθώς το πρώτο συνθετικό του επίσημου ονόματος της χώρας («Βόρεια») εξαφανίστηκε από τον πολιτικό λόγο και παρέμεινε το δεύτερο συνθετικό («Μακεδονία»). Επίσης, ήδη έχουν εμφανιστεί και τα πρώτα ρήγματα στις ήδη τεταμένες σχέσεις με την Ελλάδα και την Βουλγαρία, όπου φαίνεται πως ο δρόμος για την Ε.Ε. στενεύει ανησυχητικά.
Ενώ ο κόσμος στην Βόρεια Μακεδονία στράφηκε στο δεξιό κόμμα και το ανέδειξε νικητή, λόγω της ελλειπούς προόδου για τη συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην Ε.Ε., τώρα ο εθνικιστικός χαρακτήρας του κόμματος περισσότερο μοιάζει με απειλή, παρά με λύση. Η νέα Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Gordana Siljanovska-Davkova, δηλώνει πως θα σεβαστεί τη Συνθήκη των Πρεσπών, ωστόσο για την αλλαγή στο Σύνταγμα, όπου στον νέο όρο θα αναφέρεται ρητά η ύπαρξη βουλγαρικής μειονότητας στη χώρα, ώστε η Βουλγαρία να άρει το βέτο για την ένταξη της Β.Μ. στην Ε.Ε., δηλώνει πως θα αντισταθεί.
Η Βόρεια Μακεδονία, τη δεδομένη στιγμή, έχει κάνει στροφή 180 μοιρών στην πολιτική κατεύθυνσή της, πράγμα σύνηθες στην περιοχή των Βαλκανίων, όταν οι πολίτες εκφράζουν με κάθε τρόπο τη δυσαρέσκειά τους για τις πρακτικές των κυβερνήσεων, την εκάστοτε στιγμή. Ωστόσο, οι σπασμωδικές κινήσεις των πολιτών θα επιφέρουν όντως μια επίλυση για την κωλυσιεργία της πρώην Κυβέρνησης, αναφορικά με την ένταξη της χώρας στην Ε.Ε., ή θα προκληθεί, σιγά σιγά, ένα προοδευτικά αυξανόμενο πολιτικό χάος, το οποίο μετά από καιρό θα είναι αδύνατο να συρρικνωθεί; Επιστρέφουμε σε εποχές του περασμένου αιώνα, όπου η δυσαρέσκεια εκφραζόταν μόνο στα πολιτικά άκρα; Εάν αυτές οι περιπτώσεις ισχύουν, τότε θεωρητικά δεν θα αργήσει να ανακληθεί και ένα μεγάλο μέρος της Συμφωνίας των Πρεσπών, σε μελλοντικό στάδιο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Διπλές εκλογές σήμερα στη Βόρεια Μακεδονία, CNN Greece, διαθέσιμο εδώ
- Βόρεια Μακεδονία: Τις 58 από τις 120 έδρες κέρδισε το VMRO – Τι αλλάζει μετά τις εκλογές, Ελεύθερος Τύπος, διαθέσιμο εδώ
