Του Ιωάννη Αμπατζίδη,
Οι εκλογές στην Ταϊβάν τον περασμένο Ιανουάριο έφεραν στον Προεδρικό θώκο, τον υποψήφιο Πρόεδρο του Δημοκρατικού Προοδευτικού Κόμματος ( DPP ), Lai Ching-te. Οι αντιδράσεις ήταν ποικίλες, με τις Δυτικές χώρες και κυρίως τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να επικροτούν το αποτέλεσμα, ενώ παράλληλα προκάλεσε άγχος και νευρικότητα στην Κίνα. Με την ορκωμοσία του νέου Προέδρου να πλησιάζει, οι εντάσεις στην Ανατολική Ασία αυξάνονται με τις δύο υπερδυνάμεις να προσπαθούν απεγνωσμένα να κάνουν επίδειξη δυνάμεων, με σκοπό την αποτροπή μεν της Κίνας να επηρεάσει την πολιτική σκηνή της Ταϊβάν ή ακόμα και να προχωρήσει σε ένοπλη σύγκρουση με αυτή και, δε να υπάρξει παύση ανάμεσα στις εξαιρετικές σχέσεις που έχουν η Ταϊβάν και οι Η.Π.Α., κάτι που προκαλεί παροξυσμό στην Κίνα, καθώς οι Αμερικανοί πλησιάζουν όλο και πιο κοντά στα σύνορα τους.
Οι εκλογές στη χώρα έφεραν στην Προεδρία για τρίτη συνεχόμενη φορά το DPP στην εξουσία και για πέμπτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της χώρας. Ο Lai κέρδισε τον κύριο αντίπαλο του, Hou Yu-ih, του δεξιού κόμματος Kuomintang ( KMT ), με διαφορά 6.5%. Το αποτέλεσμα αυτό δεν ήταν σε καμία περίπτωση προκαθορισμένο, καθώς αν και αρκετοί πολίτες συμφωνούσαν με τις πολιτικές του DPP τα τελευταία χρόνια, πολλοί ήταν αυτοί που επιζητούσαν μια νέα αρχή για την χώρα, διότι θεωρούν πως υπάρχει ιδιαίτερα αργή πρόοδος στην οικονομία αλλά και σε κοινωνικά ζητήματα. Βεβαίως, η φυσιολογική φθορά που έχει ένα κόμμα, ειδικότερα μετά από δύο θητείες, επηρέασε σημαντικά το ποσοστό του DPP, το οποίο έχασε 17% ή περίπου 2,6 εκατομμύρια ψήφους, συγκριτικά με τις εκλογές του 2020, ενώ και το KMT έχασε περίπου το 5% των ψηφοφόρων του. Αμφότερα τα κόμματα, έχασαν πολλές ψήφους από το τρίτο κόμμα της αναμέτρησης, το Λαϊκό Κόμμα της Ταϊβάν ( TPP ), το οποίο έλαβε το 26,5% των ψήφων. Σε αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο η καμπάνια του κόμματος και ο τρόπος με τον οποίο προσέγγισε τους ψηφοφόρους οι οποίοι επιζητούσαν μια αλλαγή στη χώρα
Η Κίνα θεωρεί την Ταϊβάν ως δικό της έδαφος και δεν έχει αποκλείσει ακόμα και την χρήση βίας ώστε να θέσει το νησί υπό τον έλεγχο της. Έτσι, τα αποτελέσματα των εκλογών έφεραν ιδιαίτερη δυσφορία στην Κίνα, η οποία εντείνεται όσο πλησιάζει η ορκωμοσία του νέου Προέδρου. Τις πρώτες ημέρες που ακολούθησαν των εκλογών, η Κίνα τήρησε «σιγήν ιχθύος» κάτι που αρκετοί αναλυτές έλαβαν ως προάγγελο των δυσκολιών που θα αντιμετώπιζε η Ταϊβάν τους επόμενους μήνες. Μία πρώτη γεύση αυτών των δυσκολιών, ήρθε μόλις δύο μέρες μετά την εκλογή του νέου Προέδρου, όταν το νησιωτικό μικροκράτος του Ναούρου, ένας από τους ελάχιστους διπλωματικούς συμμάχους της Ταϊβάν, αποφάσισε τη διακοπή διπλωματικών σχέσεων με την τελευταία και ανακοίνωσε την έναρξη των προσπαθειών με σκοπό τη βελτίωση των διπλωματικών σχέσεων με την Κίνα.
Όσο πλησιάζει η ορκωμοσία του Προέδρου Lai, οι κινεζικές αντιδράσεις αυξάνονται γεωμετρικά. Έχει ξεκινήσει μια σειρά εκστρατειών επιρροής κατά της Ταϊβάν. Ο στρατός της Κίνας έχει εντείνει την συχνότητα των στρατιωτικών της επιχειρήσεων κοντά στη γειτονική της χώρα, ενώ παράλληλα χαλαρώνει τους ταξιδιωτικούς της περιορισμούς, όπως και τους περιορισμούς στο εμπόριο μεταξύ των δύο. Αρκετοί αναλυτές υποστηρίζουν πως το Πεκίνο προσπαθεί να δοκιμάσει τα αντανακλαστικά της επερχόμενης Κυβέρνησης και το πως αυτή θα αντιδράσει απέναντι στις προκλήσεις και όχι μόνο.
Το Υπουργείο Άμυνας της Ταϊβάν από τη μεριά του δήλωσε πως μόνο το πρώτο τριήμερο του Μαΐου εντόπισε 26 κινεζικά στρατιωτικά αεροσκάφη εκ των οποίων 17 από αυτά διασχίσαν τη διάμεσο γραμμή της Ταϊβάν και, πέντε πλοία του πολεμικού Ναυτικού της Κίνας στην ευρύτερη περιοχή. Επίσης, δήλωσε πως ορισμένα από τα αεροσκάφη της κινεζικής αεροπορίας έφτασαν μόλις 76 χιλιόμετρα από την πόλη Keelung, η οποία φιλοξενεί μια σημαντική ναυτική βάση για την Ταϊβάν. Από τη μεριά τους οι Η.Π.Α. έστειλαν το αντιτορπιλικό USS Halsey, το οποίο διέσχισε τα στενά της Ταϊβάν προκαλώντας οργισμένες αντιδράσεις από το Πεκίνο. Με τη σειρά του ο έβδομος στόλος του Αμερικανικού Ναυτικού σε ανακοίνωση του δήλωσε πως «η διέλευση ήταν μια διέλευση ρουτίνας σύμφωνη με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου».
Στις ελάχιστες μέρες που απομένουν μέχρι την ορκωμοσία, όλοι περιμένουν εναγωνίως εάν το Πεκίνο θα προχωρήσει σε ενέργειες οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν την ελευθερία και την κυριαρχία της Ταϊβάν ή εάν με την αρωγή των Η.Π.Α., αλλά και την κατάσταση πολεμικής ετοιμότητας στην οποία έχει μπει ο στρατός της Ταϊβάν, θα υπάρξει «κατευνασμός των πνευμάτων» στην περιοχή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Taiwan’s 2024 elections: Everyone’s a winner—and a loser, Brookings, διαθέσιμο εδώ
- China plays waiting game in run-up to Taiwan inauguration, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Taiwan loses ally Nauru, accuses China of post-election ploy, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- China ramps up pressure on Taiwan ahead of presidential inauguration, VOA, διαθέσιμο εδώ
- Taiwan says its military is ready for China moves around new president’s inaugural, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- US sends warship through Taiwan Strait ahead of presidential inauguration, Reuters, διαθέσιμο εδώ