Της Όλγας Συμεωνίδου,
Πληθωρισμός, ακρίβεια, το πρόβλημα της αύξησης των τιμών… Εάν λέγατε ότι δεν έχετε ακούσει ή διαβάσει αυτές τις λέξεις τους τελευταίους μήνες, δεν θα σας πίστευε κανείς. Πράγματι, ο πληθωρισμός είναι το πολυσυζητημένο θέμα της επικαιρότητας και όχι άδικα, καθώς τα νοικοκυριά βλέπουν τις τιμές βασικών αγαθών να συνεχίζουν σε τροχιά ανόδου. Πριν προχωρήσουμε στο κύριο θέμα του άρθρου, θα ορίσουμε με απλά λόγια τι είναι πια αυτός ο πληθωρισμός και έπειτα θα δούμε πώς διαμορφώθηκε για τον μήνα Απρίλιο.
Σε μια οικονομία, οι τιμές των αγαθών μπορούν πάντα να αλλάξουν, είτε αυτό συνεπάγεται μείωση είτε αύξηση. Ο πληθωρισμός εμφανίζεται στον οικονομικό χάρτη όταν οι τιμές αγαθών και υπηρεσιών αυξάνονται γενικά, μιλάμε δηλαδή για ολική άνοδο όχι απλά σε συγκεκριμένους τομείς. Για παράδειγμα, εάν μέχρι χθες κάποιος μπορούσε να αγοράσει με 5 ευρώ 4 πράγματα, μετά από λίγες μέρες με 5 ευρώ θα μπορεί να αγοράσει 2, μιλάμε άρα για άμβλυνση της αγοραστικής δύναμης και μείωση της αξίας του νομίσματος με την πάροδο του χρόνου.
Να σημειωθεί πως για τη μέτρηση του πληθωρισμού λαμβάνονται υπόψιν όλα τα αγαθά, αλλά και οι υπηρεσίες που καταναλώνουν τα νοικοκυριά, από τα είδη καθημερινής ανάγκης (τρόφιμα για παράδειγμα) μέχρι και υπηρεσίες (όπως ενοικιαζόμενες κατοικίες). Ουσιαστικά, ο δείκτης μέτρησης του πληθωρισμού, ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή –για το ευρώ– λειτουργεί ως ένα καλάθι αγορών με 295 κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος δείχνει αντιπροσωπευτικά σε ποια από τα παραπάνω ξοδεύουν οι άνθρωποι τα χρήματά τους. Έτσι λοιπόν, εκτιμάται πώς μεταβάλλονται οι τιμές σε μια οικονομία.
Ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή στη χώρα μας τώρα έχει παρουσιάσει τον τελευταίο καιρό σημαντική αύξηση. Ακολουθεί στον παρακάτω πίνακα η τιμή του πληθωρισμού στη χώρα μας ανά μήνα, σε ετήσια βάση, από την αρχή της χρονιάς έως και τον μήνα Απρίλη:
| Ιανουάριος | 3,2 % |
| Φεβρουάριος | 3,1 % |
| Μάρτιος | 3,4 % |
| Απρίλιος | 3,2 % |
Καταλαβαίνουμε από τα εξής δεδομένα, πως παρά τα μέτρα για την ακρίβεια, ο πληθωρισμός κυμαίνεται περίπου στα ίδια επίπεδα από την αρχή του έτους, παρουσιάζοντας, βέβαια, μια μικρή υποχώρηση τον μήνα που μας πέρασε. Πιο συγκεκριμένα, ο Απρίλιος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένας μήνας μέτριων επιδόσεων για τους εξής λόγους: Παρόλο που η κατακόρυφη αύξηση των τιμών αμβλύνθηκε –έστω και στοιχειωδώς– αν μεγεθύνουμε τη μεγαλύτερη εικόνα θα διαπιστώσουμε πως υπήρξε αύξηση κατά 1 ποσοστιαία μονάδα σε μηνιαίο επίπεδο. Επίσης, ο γενικός πληθωρισμού στην Ευρωζώνη για τον Απρίλιο ανήλθε στο 2,4%.
Γιατί; Εύλογα θα αναρωτηθείτε… Γιατί το βασικό πρόβλημα για τη χώρα μας τη δεδομένη στιγμή, τα τρόφιμα δηλαδή, παρουσίασαν αυξητική πορεία από τον Μάρτιο προς τον Απρίλιο:
| Μάρτιος | 4,8% |
| Απρίλιος | 4,9% |
Και στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο αντίστοιχος μέσος όρος για τα τρόφιμα από το 2,6% του Μάρτη «σκαρφάλωσε» στο 2,8% τον Απρίλιο.
Για αυτόν τον μήνα, η χώρα με τον μεγαλύτερο πληθωρισμό είναι το Βέλγιο, ακολουθεί η Γερμανία στη δεύτερη θέση και μετά η Εσθονία και η Ιρλανδία, ενώ η Ελλάδα καταλαμβάνει την πέμπτη θέση. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η Γαλλία –η δεύτερη οικονομικά ισχυρότερη χώρα στην Ευρώπη– ακόμα και αν βρίσκεται στην έβδομη θέση, κατέγραψε μηνιαίο ποσοστό πληθωρισμού μεγαλύτερο από αυτό που υπολόγιζαν οι οικονομολόγοι. Η μηνιαία τιμή βρίσκονταν στο 2,4%, ενώ αναμένονταν ένα 2,2%. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να αναφέρουμε και την Ισπανία, η οποία βρίσκεται μια θέση κάτω από την Ελλάδα και σημειώνει επιτάχυνση στον εγχώριο πληθωρισμό, καθώς η Κυβέρνηση ξεκίνησε να «βάζει στον πάγο» τα μέτρα που είχε θεσπίσει (!) για να μετριάσει το αντίκτυπο του πληθωρισμού λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας και το διεθνές γεωπολιτικό σκηνικό –με επίκεντρο τη Μέση Ανατολή– να ξετυλίγεται ουδόλως φιλειρηνικά, είναι λογικό και επόμενο μια από τις αλυσιδωτές αντιδράσεις όλων αυτών των γεγονότων να ακούει στο όνομα πληθωρισμός. Μπορεί να έχει υποχωρήσει σημαντικά από το peak του, τον Ιούλιο του 2022, παραμένει, ωστόσο μακριά από τον στόχο του 2%, που έχει θέσει η Ε.Κ.Τ., είναι υψηλότερος από τον ρυθμό ανάπτυξης και υπάρχει ακόμη ο κίνδυνος εκ νέου κλιμάκωσης. Δεν θα μπορούσε να γίνει και διαφορετικά, όταν ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση και κατ΄ επέκταση η οικονομία της εξαρτάται από τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Πώς θα αντιμετωπίσει η Ε.Ε. και η Ελλάδα τις επερχόμενες οικονομικές προκλήσεις και πώς θα σχηματιστεί το κοινωνικοοικονομικό τοπίο τους επόμενους μήνες; Υποθέτω πως αυτό είναι κάτι που θέλουμε (ή μήπως όχι;) να δούμε όλοι.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Eurostat: Στο 3,2% ο πληθωρισμός τον Απρίλιο στην Ελλάδα – Στο 2,4% στην ευρωζώνη [πίνακας], Οικονομικός Ταχυδρόμος, διαθέσιμο εδώ
- Eurostat: Υποχώρησε στο 3,2% ο πληθωρισμός στην Ελλάδα – Στο 2,4% στην Ευρωζώνη, CNN Greece, διαθέσιμο εδώ
- Τι είναι πληθωρισμός;, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, διαθέσιμο εδώ
- Eurostat: Στο 3,2% ο πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Απρίλιο, Energy Press, διαθέσιμο εδώ
- Σταθερός στο 2,4% ο πληθωρισμός τον Απρίλιο στη ζώνη του ευρώ, forin.gr, διαθέσιμο εδώ
