Της Παρασκευής Κωστίνου,
1729: Γεννιέται μια από τις εμβληματικότερες προσωπικότητες της ρωσικής ιστορίας που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων της χώρας της μέσα από τη θέση που κατείχε. Ο λόγος για την αυτοκράτειρα της Ρωσίας Αικατερίνη, η οποία έλαβε τον χαρακτηρισμό «Μεγάλη», αν και αποτελεί μέχρι και σήμερα μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Ωστόσο, όπως κάθε πράγμα στη ζωή, τίποτα δεν είναι απόλυτο, με την Αικατερίνη να μην αποτελεί εξαίρεση.
Ήρθε στη ζωή στο βασίλειο της Πρωσίας ως Sophie Friederike Auguste, με τον πατέρα της να είναι ο Christian August, πρίγκιπας του Anhalt-Zerbst, δίχως, όμως, να έχουν μεγάλη οικονομική επιφάνεια παρά τους τίτλους που είχαν ως οικογένεια. Τα πράγματα θα άλλαζαν, όμως, για τη νεαρή Sophie, διαφάνηκε το ενδεχόμενο να παντρευτεί τον διάδοχο του ρωσικού θρόνου. Η πρόταση ήρθε από την αυτοκράτειρα της Ρωσίας Ελισάβετ (δεύτερη μεγαλύτερη κόρη του Τσάρου Πέτρου του Μεγάλου), η οποία σκέφτηκε πως η Sophie θα ήταν η ιδανική σύζυγος για τον ανιψιό και διάδοχό της Πέτρος Γ’, καθώς η ίδια δεν είχε αποκτήσει παιδιά. Έτσι, η Sophie άρπαξε την ευκαιρία και για να γίνει ευκολότερα αποδεκτή από τη ρωσική αυλή άρχισε άμεσα μαθήματα ρωσικών και διάβασε όσους περισσότερους Ρώσους λογοτέχνες μπορούσε, κάτι που ενθουσίασε την Ελισάβετ. Επιπλέον, ασπάστηκε και το Ορθόδοξο δόγμα το καλοκαίρι του 1744 –κάτι που βρήκε αρνητικό τον πατέρα της– και έλαβε το όνομα Αικατερίνη.
Όλα ήταν έτοιμα, λοιπόν, για την τέλεση του γάμου του Πέτρου και της Αικατερίνης, ο οποίος έλαβε χώρα τον Αύγουστο του 1745 στην Αγία Πετρούπολη. Η αγάπη δεν ήταν αυτή που ένωσε το ζευγάρι, με τον γάμο να φαίνεται πως δεν θα μακροημερεύσει, καθώς ο Πέτρος είχε μια ροπή προς το αλκοόλ και ο χαρακτήρας του ήταν ιδιαίτερα τραχύς, ενώ για πολλά χρόνια ο γάμος τους παρέμεινε ανολοκλήρωτος, με την αυτοκράτειρα Ελισάβετ να είναι εξαιρετικά δυσαρεστημένη ως προς αυτό το θέμα και την έλλειψη διαδόχου από το ζευγάρι. Αυτό οδήγησε την Αικατερίνη στο να βρει διάφορους εραστές μέσα από τη βασιλική αυλή. Κατά τα επόμενα χρόνια, θα καταφέρει να μείνει έγκυος και να γεννήσει τον μετέπειτα Αυτοκράτορα Παύλο Α΄, αλλά δεν είναι λίγοι οι επιστήμονες σήμερα που υποστηρίζουν πως δεν ήταν βιολογικό παιδί του Πέτρου, αντιθέτως ενός εκ των εραστών της Αικατερίνης, προκρίνοντας τον Σεργκέι Σάλτικοφ, ενώ ούτε τα υπόλοιπα παιδιά φαίνεται να είχαν τον Πέτρο ως πατέρα.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την πεποίθησή της πως ο Πέτρος ήταν ανίκανος να διαδεχθεί την Ελισάβετ, έβαλε από νωρίς την Αικατερίνη σε σκέψεις για το πώς θα μπορέσει να επωφεληθεί η ίδια από αυτήν την κατάσταση, πραγματοποιώντας, παράλληλα, και τις προσωπικές της φιλοδοξίες. Η Ελισάβετ, λοιπόν, πεθαίνει τον Ιανουάριο του 1762, με τον Πέτρο να λαμβάνει τη θέση της, όχι όμως για μεγάλο διάστημα. Ο πρότερος βίος του, σε συνδυασμό με τον χαρακτήρα του και τις άστοχες πολιτικές αποφάσεις που πήρε κατά τους πρώτους μήνες, οδήγησε την Αικατερίνη μαζί με υψηλόβαθμους αξιωματικούς και στρατιωτικούς της αυλής να ανατρέψουν τον Πέτρο, ο οποίος παραιτήθηκε από τον θρόνο και δολοφονήθηκε λίγες ημέρες αργότερα, στις 17 Ιουλίου 1762, αλλά πιστεύεται πως η Αικατερίνη δεν έδωσε ποτέ τέτοια εντολή.
Παρόλα αυτά, ο δρόμος άνοιξε για την ίδια, καθώς στέφθηκε στον Καθεδρικό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Μόσχα στις 22 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους και άρχισε μια βασιλεία που επρόκειτο να διαρκέσει 34 χρόνια ως Aυτοκράτειρα της Ρωσίας, με τον τίτλο της Αικατερίνης Β’. Σε όλο αυτό το διάστημα, διαποτίστηκε από τις ιδέες του Διαφωτισμού που άρχισε να εμφανίζεται στην δυτική Ευρώπη, κάτι που οδήγησε και τη Ρωσία σε μια περίοδο αναγέννησης του Πολιτισμού και των Επιστημών. Επιπλέον, προχώρησε και στην ίδρυση πολλών νέων πόλεων, πανεπιστημίων και θεάτρων, στρέφοντας τα βλέμματα του Δυτικού κόσμου πάνω της και καθιστώντας τη Ρωσία ως μια από τις υπερδυνάμεις της εποχής. Έφυγε από τη ζωή τον Νοέμβριο του 1796, κλείνοντας ένα μεγάλο κεφάλαιο για τη ρωσική ιστορία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μεγάλη Αικατερίνη της Ρωσίας: Ζωή γεμάτη ερωτικά σκάνδαλα, ίντριγκες και μυστικά, ethnos.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Catherine the Great, saint-petersburg.com, Διαθέσιμο εδώ
- The Story of Catherine the Great, smithsonianmag.com, Διαθέσιμο εδώ
- 8 Things You Didn’t Know About Catherine the Great, history.com, Διαθέσιμο εδώ
- Catherine the Great, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
