Του Χαράλαμπου Βελλιανίτη,
Τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης (Τ.Ν.), σε ελάχιστο χρόνο από την πρώτη τους εμφάνιση, έχουν μπει στην καθημερινότητά μας ως χρήσιμα εργαλεία υπό τη μορφή εφαρμογών. Πλέον, μπορεί κανείς με την A.Ι. να δημιουργήσει μια εικόνα, να αναζητήσει γνώσεις σε εξειδικευμένο βαθμό, ακόμα… και να διεκπεραιώσει τέως χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Με τον προσφάτως παρουσιασθέντα –από τους Υπουργούς Εξωτερικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Γ. Γεραπετρίτη και Δ. Παπαστεργίου– ψηφιακό βοηθό του gov.gr, πλέον οι διαδικασίες 1.670 υπηρεσιών μαζί με τις διοικητικές διαδικασίες του Εθνικού Μητρώου Διοικητικών Διαδικασιών γίνονται από ένα μοντέλο Τ.Ν., που μέσα από την αλληλεπίδραση με τον πολίτη, μαθαίνει ολοένα και πιο γρήγορα να τις πραγματοποιεί. Ο ψηφιακός βοηθός “mAIgov” μπορεί και επικοινωνεί σε 24 γλώσσες κρατών-μελών της Ε.Ε. και στα Αλβανικά.
Η κίνηση αυτή εντάσσεται σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό για την ψηφιοποίηση της Γραφειοκρατίας, η οποία αποτελεί κεντρικό στόχο του κυβερνητικού πλάνου της Κυβέρνησης της Ν.Δ. ήδη από την πρώτη τετραετία της. Στη χώρα μας, όπου οι ουρές στις δημόσιες υπηρεσίες αποτελούν για άλλους λιγότερο και για άλλους περισσότερο έντονο βίωμα, η προσπάθεια αυτή συμβάλει στην εξομάλυνσή τους και τη βελτιστοποίηση της κατάστασης με σύγχρονα μέσα.
Η χώρα μας, όπως είχε δηλώσει ο Πρωθυπουργός κατά την επίσκεψή του σε εκδήλωση για τα 15 χρόνια της Google στην Ελλάδα, επιχειρεί να γίνει ρυθμιστής στην αναπτυσσόμενη αυτή τεχνολογία και σίγουρα ήδη από κινήσεις σαν και αυτήν, ο στόχος αυτός γίνεται επιτεύξιμος. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι η χώρα μας είναι η τρίτη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αμέσως μετά τη Γαλλία και τη Γερμανία, όσον αφορά τους επιστήμονες που ερευνούν τον νέο αυτόν τομέα, με το 11% εξ αυτών να έχουν σπουδάσει σε ελληνικό πανεπιστήμιο, όπως παρουσιάζεται σε έρευνα που διεξήγαγε το think tank MacroPolo, με τίτλο “The state of European AI talent”.
Σαφώς, μεγαλύτερης κλίμακας κυβερνητικές κινήσεις έχουν ακόμα να γίνουν στον επιχειρηματικό και τον κρατικό κλάδο, ώστε να αποτελέσουμε ρυθμιστής της ανάπτυξης A.I. Πάντως, όλα αυτά αποτελούν τη βάση, ώστε να αρχίσει ο διάλογος για περαιτέρω εφαρμογή μοντέλων Τ.Ν. στη σφαίρα της Πολιτικής. Θα γινόταν να έχουμε ένα μετα-εκλογικό σύστημα; Μήπως ακόμα ένα σύστημα δημοσίας τάξεως με χρήση τέτοιων εργαλείων; Τους πιθανούς κινδύνους που διατρέχουν αυτά τα σενάρια ήδη τους έχει εξετάσει η Ε.Ε., η οποία προσθετικά στον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία των Δεδομένων συνέταξε το AI Act, μια παγκόσμια νομοθετική πρωτοβουλία υπό τη μορφή κοινοτικού κανονισμού, με βάση την οποία τα μοντέλα Τ.Ν. οργανώνονται σε τέσσερα είδη, με κριτήριο τον κίνδυνο που μπορούν να προκαλέσουν, και εφαρμόζονται περιορισμοί και απαγορεύσεις.
Στο σενάριο, για παράδειγμα, χρήσης Τ.Ν. στη διατήρηση της κοινωνικής τάξης, ο κανονισμός προβλέπει, κατ’ εξαιρετική ανάγκη, ανάπτυξη συστημάτων υψηλού κινδύνου από τις αστυνομικές αρχές, δίχως τις προαπαιτούμενες δικλείδες ασφαλείας, όπως είναι η έκθεση αξιολόγησης κινδύνου που πρέπει να προηγείται ενός τέτοιου εργαλείου. Πάντως, η AI Action δεν αφορά την εφαρμογή μοντέλων Τ.Ν. σε στρατιωτικό εξοπλισμό και στην ευρύτερη πολεμική της χρήση, κάτι που ασφαλώς είναι προβληματικό για τον σύγχρονο κόσμο, με τις συνθήκες όπως διαμορφώνονται, και δυστοπικό στη φαντασία των επιπτώσεων τέτοιων μοντέλων.
Επίσης, δυστοπική είναι και η χρήση της Τ.Ν. στην προσπάθεια αλλοίωσης εκλογικών αποτελεσμάτων ή, ακόμα, στην προσπάθεια επηρεασμού των ψηφοφόρων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιου είδους εγκληματικών και αντιδημοκρατικών δραστηριοτήτων είναι το υποτιθέμενο φωνητικό μήνυμα (κατασκευασμένο από πρόγραμμα A.I.), το οποίο τηλεφωνικώς παρουσιάστηκε στους ψηφοφόρους του New Hampshire, κατά τους προκριματικούς των Ρεπουμπλικάνων, στο οποίο η φωνή του Joe Biden τους προέτρεπε να μην πάνε να ψηφίσουν.
Στο διεθνές προσκήνιο, ο επηρεασμός εκλογικών αποτελεσμάτων του εσωτερικού μιας χώρας, από τρίτες δυνάμεις, δεν αποτελεί κάτι πρωτόγνωρο, με τις κατηγορίες για ρωσική ανάμειξη στις εκλογές των Η.Π.Α., στις οποίες νικητής βγήκε ο Donald Trump, να είναι ακόμη νωπές στη σκέψη του αμερικανικού λαού. Η Microsoft, μέσα από έκθεση της ομάδας πληροφοριών απειλών της, προειδοποιεί τόσο τις Η.Π.Α. όσο και τη Νότιο Κορέα και την Ινδία, για ενδεχόμενη προσπάθεια της Κίνας να επηρεάσει τα αποτελέσματα έμμεσα, με τη δημοσίευση αναληθών επικοινωνιακών μέσων και ντοκουμέντων (λ.χ. φωτογραφίες), που έχουν δημιουργηθεί από Τ.Ν.
Συνεπώς, γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι, παρά την ευκολία που η Τ.Ν. μπορεί να προσφέρει στην καθημερινότητα των πολιτών και τη βελτίωση της Δημοκρατίας, μπορεί σαφώς, υπό το πρίσμα κακόβουλης προθέσεως και χρήσης, να φαλκιδεύσει τη Δημοκρατίας, τις ανθρώπινες ελευθερίες και ευρύτερα τα θεμελιώδη δικαιώματα. Πράξεις, όπως εκείνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να υιοθετηθούν και να εφαρμοστούν από ευρύτερης επιρροής διεθνικούς οργανισμούς, ώστε επίπεδο οι κίνδυνοι που υπάρχουν από τη δυνητική κακόβουλη χρήση τέτοιων εργαλείων να μηδενισθούν σε υπερ-κοινοτικό επίπεδο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ψηφιακός βοηθός: Αναβαθμίζεται η εξυπηρέτηση πολιτών – Αποκτά λειτουργία Action Bot, liberal.gr, διαθέσιμο εδώ
- Μητσοτάκης για τον πρώτο ψηφιακό βοηθό με AI: Εκσυγχρονίζουμε το gov.gr που είναι πλέον αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινότητάς μας, skai.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η Ελλάδα το 3ο μεγαλύτερο φυτώριο ταλέντων AI στην Ευρώπη, moved.gr, διαθέσιμο εδώ
- AI Act: Η τολμηρή κίνηση της Ευρώπης για τη διαμόρφωση του μέλλοντος της Τεχνητής Νοημοσύνης, cnn.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η Κίνα ηγείται παγκοσμίως στην τεχνολογική έρευνα και θα μπορούσε να κυριαρχήσει στο μέλλον, thelab.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πώς τα εργαλεία AI μπορούν να χειραγωγήσουν τις εκλογές, powergame.gr, διαθέσιμο εδώ
- Μητσοτάκης στην εκδήλωση για τα 15 χρόνια της Google στην Ελλάδα: “Στόχος να γίνουμε παγκόσμιο κέντρο της Τεχνητής Νοημοσύνης”, thetoc.gr, διαθέσιμο εδώ
