Της Αναστασίας Αλειφέρη,
Η Αφρική είναι μια ήπειρος η οποία έχει υποφέρει παρά πολύ μέσα στους αιώνες, όμως ένα πρόβλημα που συνεχίζει να μαστίζει αυτή την ήπειρο είναι ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γενετικών οργάνων. Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γενετικών οργάνων (ΑΓΓΟ) είναι ένα θέμα υγείας και παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που επηρεάζει εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Παρά την προσπάθεια που έχει γίνει από τις Κυβερνήσεις διαφόρων κρατών του κόσμου και της Αφρικής, αυτή η πρακτική συνεχίζεται να πραγματοποιείται χωρίς σταματημό, ακόμα και στις μέρες μας. Οι Κυβερνήσεις, τα όργανα επιβολής του νόμου και διεθνείς οργανώσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν κάνει σημαντικές προσπάθειες για την εξάλειψη αυτής της πρακτικής στην Αφρική. Ακόμα, είναι σημαντικό να σημειωθεί πως αυτή η πρακτική πραγματοποιείται και από Αφρικανούς μετανάστες στις χώρες όπου εγκαθίστανται, πράγμα που δηλώνει πως πολλοί από αυτούς επιλέγουν να συνεχίζουν αυτή την απάνθρωπη πρακτική ακόμα και αν έχουν φύγει από την χώρα προέλευσης τους, ακόμα και αν αυτή η πράξη θεωρείται εγκληματική και κοινωνικά μη αποδεκτή στην καινούργια χώρα που διαμένουν, όπως είναι η περίπτωση των Αφρικανών που διαμένουν στον Καναδά.
Ως πρακτική η ΑΓΓΟ εμφανίστηκε για πρώτη φορά από τον Αγαθαρχίδη της Κνίδου τον 2-5 αιώνα π.Χ. ανάμεσα σε κάποιες φυλές στην Αίγυπτο. Αυτή η πρακτική θεωρείται πως γεννήθηκε από την αμφιφυλοφιλία των φαραατικών θεών, και επειδή η ψυχή των ανδρών και των γυναικών βρίσκεται στα γεννητικά τους όργανα, με την περιτομή τους μπορούν να μεγαλώσουν, να γίνουν υγιείς και αξιόλογοι άνδρες και γυναίκες. Αυτή η πεποίθηση με τις διάφορες παραλλαγές της εξαπλώθηκε σε διαφορά μέρη της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Σε μεταγενέστερα χρόνια, η πρακτική της ΑΓΓΟ χρησιμοποιήθηκε ως μέσο για να περιορίσουν τις σεξουαλικές ορμές των σκλάβων στην Αίγυπτο και σε άλλα μέρη της Μ. Ανατολής. Δυστυχώς, όμως, σήμερα, αυτή η πρακτική θεωρείται αναπόσπαστο κομμάτι της θρησκείας ορισμένων φυλών σε εκείνα τα μέρη.
Με βάση τα δεδομένα που έχουμε από διάφορους διεθνείς οργανισμούς και ομάδες ακτιβιστών, η πρακτική ΑΓΓΟ έχει τεράστια ρίσκα υγείας για τα κορίτσια που υποβάλλονται σε αυτήν. Στην Γκάμπια συγκεκριμένα, το 76% των γυναικών ανάμεσα στις ηλικίες των 15-50 χρόνων έχουν υποστεί ΑΓΓΟ. Η πρακτική αυτή μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως είναι οι λοιμώξεις, συχνές αιμορραγίες εκτός του φυσιολογικού, στειρότητα, επιπλοκές κατά τον τοκετό και βλάπτει τη σεξουαλική ευχαρίστηση.
Σήμερα αρκετές χώρες της Αφρικής, όπως είναι για παράδειγμα η Νιγηρία, το Καμερούν και η Ζάμπια, έχουν ποινικοποιήσει την πρακτική της ΑΓΓΟ. Όμως πρόσφατα, η Κυβέρνηση της Γκάμπια σε μια πρόσφατη κοινοβουλευτική ψηφοφορία ψήφισε υπέρ της άρσης της ορόσημο απαγόρευσης του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Αυτή η κίνηση έχει σοκάρει τον κόσμο και ειδικότερα τις γυναίκες που ζουν στη Δυτική Αφρική, καθώς η Γκάμπια είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που θα ανατρέψει τη νομική προστασία έναντι της πρακτικής για εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια. Οι πολιτικοί στο κοινοβούλιο του έθνους της Δυτικής Αφρικής ψήφισαν για να προωθήσουν το αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο, το οποίο θα καταργούσε την απαγόρευση του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, που τιμωρούσε την πρακτική με έως και τρία χρόνια φυλάκιση. Ακόμα πιο σοκαριστικό είναι πως ο ίδιος ο νομοθέτης που εισήγαγε το νομοσχέδιο υποστήριξε ότι η απαγόρευση και κατά συνέπεια η ποινικοποίηση αυτής της πρακτικής παραβιάζει τα δικαιώματα των πολιτών να ασκούν τον πολιτισμό και τη θρησκεία τους στη χώρα, όπου το μεγαλύτερο ποσοστό που πληθυσμού είναι μουσουλμάνοι.
Πολλοί ακτιβιστές και οργανώσεις που προστατεύουν τα δικαιώματα των γυναικών στη χώρα θεωρούν πως η προτεινόμενη νομοθεσία αντιστρέφει χρόνια προόδου και πιθανότατα κινδυνεύει να βλάψει τα δικαιώματα των γυναικών. Πολλοι ακτιβιστές θεωρούν την πρακτική της ΑΓΓΟ ως παιδική κακοποίηση και πως κανένα παιδί δεν πρέπει από την ηλικία των 11 χρόνων να βιώνει ένα τέτοιο βασανιστήριο, και ακόμα χειρότερο είναι το γεγονός πως αρκετά από τα κορίτσια που τους επιβάλλεται αυτή η πρακτική πεθαίνουν κατά τη διάρκειά της. Αυτή η συζήτηση για την άρση του νομοσχεδίου του 2015 ξεκίνησε τον Αύγουστο, όταν σε τρεις γυναίκες επιβλήθηκε πρόστιμο για τον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων σε οκτώ βρέφη και έγιναν οι πρώτοι άνθρωποι που καταδικάστηκαν βάσει νόμου. Τώρα, το νομοσχέδιο έχει σταλεί σε κοινοβουλευτική επιτροπή για περαιτέρω έλεγχο πριν από τρίτη ανάγνωση, διαδικασία που αναμένεται να διαρκέσει τρεις μήνες. Η επιτροπή μπορεί να επιφέρει τροποποιήσεις στο μέτρο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Gambia votes to reverse landmark ban on female genital mutilation, AL JAZEERA, διαθέσιμο εδώ
- An Overview of Female Genital Mutilation in Africa: Are the Women Beneficiaries or Victims?, National library of medicine, διαθέσιμο εδώ
- Behaylu Girma, The practice of female genital mutilation and the limits of criminalization under Ethiopian laws, διαθέσιμο εδώ
- Female genital mutilation, WHO, διαθέσιμο εδώ