Του Δημήτρη Μάνδαλου,
Το στρατιωτικό καθεστώς στη Νιαμέ του Νίγηρα κατήγγειλε το περασμένο Σάββατο, «με άμεση ισχύ», τη συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας με την Ουάσιγκτον, που υπογράφηκε το 2012, τονίζοντας πως η αμερικανική παρουσία είναι στο εξής «παράνομη». Έτσι, μετά τους στρατιωτικούς της Γαλλίας, κι αυτοί των Η.Π.Α. ενδέχεται με τη σειρά τους να εκδιωχθούν από τον Νίγηρα.
Στην πράξη, αμέσως μετά την κατάληψη της εξουσίας, με το πραξικόπημα της 26ης Ιουλίου 2023, το καθεστώς της Νιαμέ κατήγγειλε τις συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας με τη Γαλλία. Οι τελευταίοι Γάλλοι στρατιώτες που απέμεναν στη χώρα του Σαχέλ αποχώρησαν στα τέλη Δεκεμβρίου. Μετά το πραξικόπημα, που ανέτρεψε τον εκλεγμένο Πρόεδρο Μοαμέντ Μπαζούμ, η Ουάσιγκτον έθεσε σε αναστολή τη διμερή συνεργασία με τη Νιαμέ. Ωστόσο, οι Η.Π.Α. εξακολουθούν να έχουν ανεπτυγμένους στη χώρα περίπου 1.100 στρατιωτικούς που συμμετέχουν σε αντιτζιχαντιστικές επιχειρήσεις και διαθέτουν μεγάλη βάση UAVs στην Αγκαντέζ (Βόρεια της χώρας). Τον Δεκέμβριο, η Ουάσιγκτον ανέφερε πως είναι διατεθειμένη να ξαναρχίσει τη συνεργασία, υπό όρους.
Όμως τις προάλλες, ο Συνταγματάρχης Αμαντού Αμπντραμάν, εκπρόσωπος του καθεστώτος, δήλωσε πως η Κυβέρνηση, «λαμβάνοντας υπόψη τους πόθους και τα συμφέροντα του λαού» της χώρας, αποφάσισε «με πλήρη υπευθυνότητα να καταγγείλει με άμεση ισχύ τη συμφωνία για το καθεστώς του στρατιωτικού προσωπικού των Η.Π.Α. και των πολιτικών υπαλλήλων του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας στην επικράτεια του Νίγηρα». Όλοι οι Αμερικανοί στρατιώτες πρόκειται να εγκαταλείψουν τον Νίγηρα, τερματίζοντας τον ρόλο τους στον αγώνα κατά των ισλαμιστών ανταρτών, ενώ στρατιωτικοί ηγέτες στο έθνος της Δυτικής Αφρικής έχουν επιδιώξει στενότερους δεσμούς με τη Ρωσία από τότε που ανέλαβαν την εξουσία με πραξικόπημα πέρυσι. Την Παρασκευή, οι Η.Π.Α. ανακοίνωσαν επίσης ότι συμφώνησαν να κλείσουν τη βάση τους με drone κοντά στο Αγκαντέζ, στην έρημο Σαχάρα.
Ο Νίγηρας βρίσκεται στην περιοχή Σαχέλ της Αφρικής, η οποία θεωρείται το νέο παγκόσμιο επίκεντρο της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, εξού και οι Η.Π.Α. βασίζονται στον Νίγηρα ως την κύρια βάση τους για την παρακολούθηση της περιφερειακής δραστηριότητας των τζιχαντιστών. Μια αμερικανική αντιπροσωπεία πρόκειται να μεταβεί εντός ημερών στην πρωτεύουσα του Νίγηρα, Νιαμέι, για να κανονίσει την απόσυρση των 1.000 και πλέον στρατευμάτων του. Η ανακοίνωση της Παρασκευής προκάλεσε συζητήσεις στην Ουάσιγκτον μεταξύ του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών των Η.Π.Α., Κουρτ Κάμπελ, και του πρωθυπουργού του Νίγηρα, Αλί Μαχαμάν Λαμίν Ζεϊν. Η στρατιωτική βάση των Η.Π.Α. $ 100 εκατ. εκεί χτίστηκε μόλις πριν από έξι χρόνια και έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη στρατηγική των Η.Π.Α. και της Γαλλίας για την καταπολέμηση των τζιχαντιστών στη Δυτική Αφρική.
Ωστόσο, οι σχέσεις του Νίγηρα επιδεινώθηκαν και με τις δύο δυτικές χώρες πέρυσι μετά το πραξικόπημα και οι στρατιωτικοί ηγέτες επεδίωξαν στενότερους δεσμούς ασφαλείας με τη Ρωσία. Δεκάδες Ρώσοι στρατιωτικοί εκπαιδευτές έφτασαν στον Νίγηρα τις τελευταίες εβδομάδες, φέρνοντας μαζί τους ένα υπερσύγχρονο σύστημα αεράμυνας, σύμφωνα με δημοσιεύματα των κρατικών μέσων ενημέρωσης.
Ο Νίγηρας έχει, επίσης, αποστασιοποιηθεί από τις τοπικές δημοκρατίες και επεδίωξε ισχυρότερες περιφερειακές συμμαχίες με άλλα έθνη, υπό την ηγεσία της χούντας, την Μπουρκίνα Φάσο και το Μάλι. Η τριάδα παραιτήθηκε από το Ecowas, το περιφερειακό όργανο της Δυτικής Αφρικής, που αντιτάχθηκε στις στρατιωτικές τους εξαγορές. Αποχώρησαν επίσης από την υποστηριζόμενη από τη Γαλλία δύναμη G5 Σαχέλ, λέγοντας ότι ήταν αναποτελεσματική και υπονόμευσε την αφρικανική κυριαρχία, και έχουν ξεκινήσει το δικό τους αμυντικό σύμφωνο που ονομάζεται Συμμαχία των κρατών του Σαχέλ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- US agrees to pull troops out of Niger, BBC, διαθέσιμο εδώ
