Της Μαρίας Αλμασίδου,
753 π.Χ.: Ιδρύεται η Ρώμη από τον Ρωμύλο και τον Ρέμο, σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση. Παρόλο που οι αρχαίοι Έλληνες ιστορικοί δεν αναφέρθηκαν στη Ρώμη για χρόνια, γνώριζαν την ύπαρξή της. Συνολικά υπάρχουν 25 εκδοχές μύθων για την ίδρυση της Ρώμης.
Η μία μυθολογική εκδοχή αναφέρει ότι, μετά τον Τρωϊκό πόλεμο, ο Αινείας και μερικοί σύντροφοί του κατέφυγαν στην Ιταλία, αφού πρώτα περιπλανήθηκαν στη Μεσόγειο. Εκεί ήρθαν σε επαφή με τον ντόπιο πληθυσμό. Η σύνδεση με την Τροία, ωστόσο, θεωρήθηκε ιστορικά ανακριβής. Παρόλα αυτά, έγινε αποδεκτή από τους Ρωμαίους, οι οποίοι με τη σειρά τους ανέπτυξαν μία δική τους διαφορετική εκδοχή, σύμφωνα με την οποία ο Ρέμος και ο Ρωμύλος ίδρυσαν τη Ρώμη. Ο Ρωμύλος και ο Ρέμος ήταν, σύμφωνα με την παράδοση, παιδιά του θεού Άρη, τα οποία ανατράφηκαν από μία λύκαινα, επειδή ο Αρμούλιος τα πέταξε στον Τίβερη φοβούμενος μην τον εκθρονίσουν.
Μεγαλώνοντας, τα αδέρφια παρουσίαζαν χαρακτηριστικά ευγενών. Είχαν οργανώσει επανάσταση κατά του Αρμουλίου και κατάφεραν να τον εκθρονίσουν. Άλλωστε, ο Ρωμύλος είχε συγκεντρώσει αρκετή δύναμη σε λόχους. Μετά την ανατροπή του Αρμουλίου, ο Ρωμύλος δεν ήθελε να διασκορπιστεί ο κόσμος που συγκέντρωσε, γι’ αυτό αποφάσισε να ιδρύσει μία πόλη στο μέρος όπου είχε διασωθεί, δίπλα στον Τίβερη. Κατά πολλούς, η Ρώμη χτίστηκε αρχικά σαν λιμάνι, αποικία της Άλβα Λόγγα, όπου βασίλευε ο Αρμούλιος και απ’ όπου τα δύο αδέρφια έφυγαν μετά τη νίκη τους.
Η νέα πόλη είχε ετρουσκικά χαρακτηριστικά και εφαρμόστηκαν ετρουσκικές τελετές για την ίδρυσή της. Αρχικά, ο Ρωμύλος τη χάραξε σε σχήμα τετραγώνου και καθόρισε με ένα αλέτρι τα όριά της. Ωστόσο, ο αδερφός του χλεύαζε τα τεκταινόμενα, πήδηξε την τάφρο και αυτή ήταν αιτία για να τον σκοτώσει ο Ρωμύλος. Μετά την ταφή του, ο Ρωμύλος έφερε από τη Ρώμη μερικούς άνδρες, οι οποίοι με ιερούς κανόνες καθοδηγούσαν τα έργα σαν να πρόκειται για τελετή, εφαρμόζοντας ουσιαστικά την ετρουσκική παράδοση, κατά την οποία ακολουθούσαν ιερούς κανόνες υποχρεωτικά για την ίδρυση κάθε πόλης.
Στη συνέχεια, σκάφτηκε ένας λάκκος, στον οποίο έριξαν όλα όσα χρησιμοποιούσαν κι έπειτα οι έποικοι έφεραν λίγο χώμα από τον τόπο τους, το οποίο έριξαν επίσης στον λάκκο. Τέλος, ίδρυσαν και το κέντρο της πόλης. Μετά τις τελετές, ακολούθησε η οργάνωση της νεοϊδρυθείσας πόλης. Ο Ρωμύλος ίδρυσε τις λεγεώνες που αποτελούνταν ουσιαστικά από τους εκλεκτότερους και πιο μάχιμους άνδρες κι έπειτα ίδρυσε τη Σύγκλητο, που ήταν η συνέλευση των αρίστων. Σύντομα οι κάτοικοι της πόλης αυξήθηκαν και οργανώθηκαν σε φυλές, ενώ διεξάγονταν και τελετές εξαγνιστικού χαρακτήρα αλλά και αναμνηστικές. Πολλοί αποδίδουν την ίδρυση του τάγματος των Εστιάδων στον Ρωμύλο και στον Νουμά. Στην πραγματικότητα, όμως, ο θεσμός φαίνεται να προϋπήρχε και επαναφέρθηκε από τον Ρωμύλο, ενώ επί του Νουμά απέκτησε μεγάλη σημασία.
Σ’ αυτό το σημείο πρέπει να αναφερθεί ότι τα αρχαιολογικά ευρήματα από τις απαρχές της πόλης είναι αποσπασματικά, διότι αργότερα ο χώρος καταλήφθηκε από μεταγενέστερα κτίρια. Ωστόσο, επιβεβαιώνει ότι η πρώτη κατοίκηση έγινε στον Παλατίνο λόφο, αν και τα ευρήματα χρονολογούνται στον 9ο-10ο αιώνα και όχι στα μέσα του 8ου. Ο Ρωμύλος θεωρούνταν ιδιαίτερα θεοσεβής και διεξήγαγε πολλούς νικηφόρους αγώνες. Οι Ρωμαίοι τον λάτρεψαν με το όνομα Κυρίνος που προέρχεται από τη λέξη «κύριν» και παραπέμπει στην αιχμή του δόρατος, με την ονομασία αυτή τον λάτρευαν ως θεό του πολέμου. Πέθανε με θαυμαστό τρόπο και τιμήθηκε ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Τη διαδοχή ανέλαβε σύντομα ο Πομπήλιος Νουμάς, που συγκαταλέγεται στους σημαντικότερους διαδόχους του Ρωμύλου. Διέθετε πολλές αρετές και η διαδοχή του προέκυψε έπειτα από τις παρακλήσεις των Ρωμαίων, οι οποίοι αναγνώριζαν τα χαρίσματά του και επιθυμούσαν να αναλάβει αυτός τη διαδοχή, κάτι που εν τέλει έγινε. Λέγεται ότι είχε συναναστραφεί με τον Πυθαγόρα και προσπάθησε να οργανώσει τις νομοθεσίες των Ρωμαίων σύμφωνα με τα Πυθαγόρεια δόγματα, ενώ έκανε και πολλές θυσίες προκειμένου να εξασφαλίσει την εύνοια των θεών.
Μεγάλη ήταν η συνεισφορά του και στην πολιτική οργάνωση της πόλης. Ίδρυσε τα κολλέγια, χωρίζοντας τον λαό κατά τέχνες. Τα κολλέγια αυτά διοργάνωναν συνελεύσεις και τελετές. Επίσης, διόρθωσε το ημερολόγιο και κανόνισε τους μήνες. Γενικά κατάφερε να πετύχει ηρεμία και σταθερότητα σε μία πόλη που συνεχώς υπέφερε από διαμάχες και αστάθεια, ενώ καθιέρωσε λατρείες που αποτέλεσαν σημαντικότατο κομμάτι του ρωμαϊκού πολιτισμού, ενοποιώντας θρησκευτικά τον λαό που αποτέλεσε τη Ρώμη.
Η συνεισφορά τόσο του Ρωμύλου όσο και του Νουμά υπήρξε αδιαμφισβήτητη, καθώς χάραξαν τον δρόμο για την ίδρυση και την οργάνωση ενός μεγάλου πολιτισμικού κέντρου, από το οποίο αναδείχτηκαν κι άλλες σημαντικές προσωπικότητες όπως ο Μάρκος Αυρήλιος και ο Ιούλιος Καίσαρας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Rome’s foundation myth, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
- Η Μυθική Ίδρυση της Ρώμης, nea-acropoli-athens.gr, Διαθέσιμο εδώ
