Της Μαριάνθης Τσιάρα,
Η Ιταλία αποτελεί μια από τις χώρες της Μεσογείου όπου, τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν έρθει αντιμέτωπες με τεράστιες ροές μεταναστών, λόγω των διαφόρων γειτονικών πολέμων και οικονομικών ή και πολιτικών κρίσεων. Ως εκ τούτου, η Μεσόγειος παραμένει μια κεντρική, αλλά και πλέον θανατηφόρα, δίοδος από τις ασιατικές και αφρικανικές χώρες, προς τη Νότια Ευρώπη. Ένας τεράστιος αριθμός μεταναστών ή προσφύγων έχουν χάσει τη ζωή τους, προσπαθώντας να διασχίσουν τις επικίνδυνες μεσογειακές διαδρομές. Οι άνθρωποι αυτοί, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών, πέφτουν συχνά θύματα εκτεταμένων δικτύων εκμετάλλευσης (μεταξύ των οποίων και σεξουαλικής φύσεως). Απασχολούνται, επίσης, υπό σχεδόν δουλικές συνθήκες και χωρίς κανένα δικαίωμα, στις χώρες υποδοχής. Παράλληλα, οι διακινητές επιβάλλουν την πληρωμή υπέρογκων ποσών από τις οικογένειες των μεταναστών, απειλώντας με θάνατο τους ίδιους. Έτσι, πολλοί παραμένουν επί χρόνια σε χώρους που θυμίζουν στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Μέσα στις ανωτέρω ζοφερές συνθήκες, τα κράτη συχνά ανακατευθύνουν λανθασμένα την επιβολή της δύναμής τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το πλοίο Mare Jonio, που διασώζει πρόσφυγες και έχει ναυλωθεί από μια αριστερή ιταλική συλλογικότητα, τη “Mediterranea Saving Humans”. Το συγκεκριμένο πλοιό έχει βρεθεί πολλάκις στο «στόχαστρο» των ιταλικών αρχών.
Αρχικά είχε κατασχεθεί από τις τελευταίες το 2019, οπότε και ήταν αγκυροβολημένο κοντά στο πολυπαθές ιταλικό νησί Λαμπεντούζα. Τότε, είχε προβεί σε διάσωση 98 ανθρώπων, στα ανοικτά της Λιβύης. Από αυτόν τον αριθμό, οι 67 (επρόκειτο για γυναίκες, παιδιά και ασθενείς) είχαν αποβιβαστεί στην Ιταλία. Η Μ.Κ.Ο. είχε γνωστοποιήσει, μέσω των ιστοτόπων κοινωνικής δικτύωσης, πως το πλοίο της είχε εισέλθει στα ιταλικά χωρικά ύδατα «με την επίσημη άδεια της ακτοφυλακής». Έτσι, η κατάσχεσή του είχε αποτελέσει την «ύστατη βεντέτα αυτών που δεν ανέχονται να επικρατήσει η ανθρωπιά». Αξίζει να σημειωθεί, δε, πως η εν λόγω απόφαση των ιταλικών αρχών περιλαμβανόταν στις πολιτικές που έχει προωθήσει ο τότε απερχόμενος Υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας, Matteo Salvini, περισσότερο γνωστός ως ηγέτης της ακροδεξιάς «Λέγκα».
Το Mare Jonio ενεπλάκη σε νέες «περιπέτειες», μόλις την περασμένη εβδομάδα. Συγκεκριμένα, δεχόμενο επίθεση από τη λυβική ακτοφυλακή, ενώ επιχειρούσε τη διάσωση 56 ναυαγών, υπέπεσε πάλι σε κατάσχεση από την ιταλική πλευρά. Ο διασώστης Ιάσονας Αποστολόπουλος γνωστοποίησε πως «Μόλις αποβίβασαμε τους 56 ναυαγούς στο Pozzallo της Σικελίας, ήρθε η εντολή της προσωρινής κατάσχεσης, για δήθεν παραβίαση του άρθρου (f) στον νόμο 15/2023, που πέρασε η κυβέρνηση της Giorgia Meloni, ενάντια στους διασώστες […] Πρώτα οι πυροβολισμοί, μετά η κατάσχεση», συνέχισε ο ίδιος, καταλήγοντας πως «Αυτή είναι η απάντηση του κράτους απέναντι στην επίθεση με σφαίρες, που δεχθήκαμε από τις λιβυκές συμμορίες».
Ο εν λόγω διασώστης ήγειρε και σημαντικά ερωτήματα για τις κρατικές λειτουργίες, όσον αφορά την ευρύτερη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών: «Αδιαφορώντας για τα βίντεο και τις μαρτυρίες, δεν ρώτησαν ποτέ ούτε εμάς, αλλά ούτε τους επιζώντες για το τι συνέβη. Πήραν ως μόνο δεδομένο την εκδοχή των Λίβυων, που λένε ότι θέσαμε τους πρόσφυγες σε κίνδυνο, επειδή τους παρακινούσαμε να βουτήξουν στην θάλασσα για να γλιτώσουν από το λιβυκό λιμενικό». Εμείς θέσαμε τους ανθρώπους σε κίνδυνο, και όχι οι Λίβυοι που πυροβολούσαν! Κατ’αρχάς, εμείς φτάσαμε πρώτοι στο σημείο, το λιβυκό λιμενικό ήρθε μετά!». Συνέχισε, αναφερόμενος στην άδικη μεταχείριση που βιώνουν τα διασωστικά συνεργεία: «Αντί να προστατευθούν οι διασώστες, τιμωρούνται. Αντί να καταγγελθούν οι δράστες, επιβραβεύονται και χρηματοδοτούνται. Στην πιο θανατηφόρα θάλασσα του πλανήτη, αντί να αυξάνουν τα μέσα διάσωσης, τα καταστέλλουν. Μέσα σε έναν χρόνο, έχουν κατασχεθεί 21 (!) διασωστικά καράβια της κοινωνίας των πολιτών!».
Παρά τις κυβερνητικές αδυναμίες, τα πληρώματα των πλοίων, όπως το Mare Jonio, παραμένουν στην πρώτη γραμμή του μεταναστευτικού ζητήματος, όπου οι ανθρώποι βρίσκονται (κυριολεκτικά) μεταξύ ζωής και θανάτου, και δεν παραδίδουν την ελπίδα για τον αγώνα τους. Όπως σαφώς τονίζει ο Αποστολόπουλος: «Η κυβέρνηση αυτή νομιμοποιεί την επίθεση εναντίον μας και επιβεβαιώνει ότι ιταλική κυβέρνηση, ευρωπαϊκή πολιτική και λιβυκές συμμορίες είναι το ίδιο κομμάτι της μηχανής. Μιας μηχανής που παράγει μαζικό θάνατο και εξαθλίωση στα ευρωπαϊκά σύνορα. Όσο περνάει απ’το χέρι μας, θα κάνουμε τα πάντα για να είμαστε άμμος στα γρανάζια της. Όλα συνεχίζονται!».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μετανάστευση στη Μεσόγειο, Ανιχνεύσεις.gr, διαθέσιμο εδώ
- Οι ιταλικές αρχές κατέσχεσαν το πλοίο Mare Jonio που διασώζει πρόσφυγες, TVXS, διαθέσιμο εδώ
- Οι ιταλικές αρχές κατέσχεσαν το διασωστικό Μάρε Ιόνιο, The Press Project, διαθέσιμο εδώ
- Προσωρινή κατάσχεση του διασωστικού Μάρε Ιόνιο για τη διάσωση 56 προσφύγων, Εφημερίδα των Συντακτών, διαθέσιμο εδώ
