Του Θανάση Μάριζα,
Μέσα στην πολυετή πολιτική του καριέρα, δύναται να αποδοθεί σταθερά στον Joe Biden ένας χαρακτηρισμός: εκείνος του Κεντρώου. Είτε λόγω αγνής ιδεολογικής προσήλωσης (σε όποιον βαθμό μπορεί να υφίσταται κάτι τέτοιο), είτε υιοθέτησης της πλειοψηφικής κομματικής προσέγγισης, είτε απλώς ενστικτώδους πολιτικής επιβίωσης, έχει προσπαθήσει να αποτελέσει ελκυστική επιλογή για «διστακτικούς» ψηφοφόρους, τόσο της Αριστεράς, όσο και της Δεξιάς.
Λίγο πριν τη δεκαετία του 2010, οπότε η έννοια του κέντρου ταυτιζόταν με τον καπιταλιστικό φιλελευθερισμό, η ανωτέρω συνήθεια κατέστησε τον Biden έναν αποτελεσματικό και (σε λογικά πλαίσια) δημοφιλή Αντιπρόεδρο. Το θέμα είναι πως οι καιροί αλλάζουν. Δεκαπέντε έτη αργότερα, η αμερικανική Δεξιά έχει μετατοπιστεί στο άκρο της, σε βαθμό που χαρακτηρισμοί, όπως «φιλελεύθερος» ή «αριστερίζων» χρησιμοποιούνται με έναν γενικευμένο και πολιτικά αναλφάβητο τρόπο, ως απευθυνόμενοι στον οποιονδήποτε βρίσκεται στα αριστερά των τραμπικών Ρεπουμπλικανών. Στο ανωτέρω πλαίσιο, το κεντρώο «οικοδόμημα» του Biden φαίνεται να βρίσκεται υπό μείζονα κίνδυνο κατεδάφισης.
Για αυτό ευθύνεται, εν μέρει, και ο ίδιος ο Biden. Συνεχίζοντας να βαστάει τη «σπάθη» μιας παρελθοντικής εκδοχής της επιλεγμένης προσέγγισής του, έχει οδηγηθεί σε μια σχεδόν καθολική υποστήριξη προς το Ισραήλ, από τότε που το τελευταίο υπέστη την ξαφνική επίθεση της Χαμάς. Το γεγονός, βέβαια, πως η αρχικά δικαιολογημένη πρόφαση της αυτοάμυνας θα εργαλειοποιούνταν, ώστε να εξελιχθεί σε μια απόπειρα εξόντωσης του αραβικού πληθυσμού της Παλαιστίνης, ήταν κάτι το αναμενόμενο για όποιον δεν… ζούσε κάτω από έναν βράχο. Όσο, όμως, ο Netanyahu εντείνει τη γενοκτονική του στρατηγική, τόσο παραδόξως ακλόνητη φαίνεται να διατηρείται η αμερικανική στάση.
Παραδείγματος χάριν, η αποφυγή της οποιαδήποτε αναφοράς στο μαρτύριο των ανθρώπων που έχουν εγκλωβιστεί στη Γάζα, καθώς και η εκτεταμένη άσκηση βέτο στις όποιες προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών περί (αυτονόητου και, κατά τα άλλα, άχρηστου) καλέσματος σε εκεχειρία, έχουν αποξενώσει το προοδευτικό τμήμα της αμερικανικής πολιτικής σκηνής, το οποίο, λόγω του ισχυρού διπολισμού της τελευταίας, έχει μεταφερθεί, σχεδόν εξ’ ολοκλήρου, στις τάξεις των Δημοκρατικών. Η αριστερίζουσα μερίδα του κόμματος, μάλιστα, περιλαμβάνει ορισμένους εκ των ενεργότερων και «λαμπρότερων» εκπροσώπων της νέας γενιάς, τους οποίους, ωστόσο, οι καμπάνιες Biden έχουν αφήσει, ως επί το πλείστον, ανεκμετάλλευτους και περιορισμένους στο πολιτειακό επίπεδο.
Έτσι, η ζέση και επιθυμία για ανάμειξη στην ενασχόληση με τα κοινά καταλήγει να γυρίζει… μπούμερανγκ στην παρούσα Δημοκρατική Κυβέρνηση. Ομιλίες των Biden και Harris έχουν, ουκ ολίγες φορές, διακοπεί από διαδηλωτές – μέλη του κοινού, οι οποίοι, κραδαίνοντας παλαιστινιακές σημαίες, υποστηρίζουν την κατάπαυση του πυρός από τα ισραηλινά στρατεύματα. Ως αποτέλεσμα, δεν κινδυνεύει να χαθεί μονάχα η – από μόνη της σημαντική – ψήφος των μουσουλμανικών μειονοτήτων, αλλά και εκείνη των ευρύτερων προοδευτικών Αμερικανών.
Πού θα καταλήξουν, λοιπόν, οι προαναφερθείσες χαμένες εκλογικές μονάδες; Προφανώς και όχι στο αντίπαλο στρατόπεδο Trump, ο οποίος εκτιμάται πως θα ήταν ακόμη πιο ανεκτικός προς τις τακτικές της ισραηλινής Κυβερνήσεως Netanyahu. Αντιθέτως, είτε θα διογκώσουν τα ποσοστά αποχής (όντας απογοητευμένοι από την έλλειψη βιώσιμων επιλογών), είτε θα ενισχύσουν εναλλακτικούς ψηφοφόρους (όπως το Πράσινο Κόμμα ή την προοδευτική «έκπληξη» που ακούει στο όνομα Cornel West). Όπως και να έχει, χαμένος της υπόθεσης θα είναι μόνον ο Joe Biden.
Το επακόλουθο ερώτημα είναι εύλογο: τι στο καλό κάνουν οι Δημοκρατικοί, ώστε να αποτρέψουν την ανωτέρω κατάσταση; Όχι και πολλά. Η δοκιμασμένη (και, ομολογουμένως, πετυχημένη) μέθοδος του «Ο άλλος τύπος είναι πολύ χειρότερος», της εκλογικής διαδικασίας του 2020, φαίνεται να κυριαρχεί και πάλι. Το θέμα είναι πως οι προοδευτικοί ψηφοφόροι το γνωρίζουν ήδη αυτό. Ως εκ τούτου, η προθυμία τους να μη στηρίξουν τους «γαϊδάρους» θα έπρεπε να ερμηνεύεται ως ενδεικτικό της αγανάκτησής τους προς τα… ίδια και τα ίδια, της Κυβερνήσεως Biden.
Ο τελευταίος, πάντως, φαίνεται να θεωρεί πως θα αναπληρώσει τις εν λόγω αριθμητικές απώλειες μέσω της έλξης Κεντρώων, Ανεξαρτήτων, ή δυσαρεστημένων Ρεπουμπλικανών που υποστήριξαν τη Nikki Haley, κατά τη διάρκεια των προκριματικών του κόμματός τους. Πρόκειται (πάντα κατά την άποψη του γράφοντος) για έναν κλασικό λανθασμένο υπολογισμό: βασισμένος σε εκείνους, των οποίων η απόφαση θα μπορούσε κάλλιστα να κριθεί από το αποτέλεσμα ενός στριψίματος νομίσματος, ο Biden (και ολάκερη η Δημοκρατική ηγεσία) χάνει τους, κατά τ’ άλλα, σίγουρους ψηφοφόρους του, οι οποίοι, λόγω της προαναφερθείσας ελλείψεως εναλλακτικών, θα «αναγκάζονταν» να τον ξαναψηφίσουν. Αντιθέτως, υιοθετώντας ένα υπεροπτικό ύφος απαίτησης της ψήφου τους, χωρίς να διατίθεται να παραχωρήσει κάτι σε αντάλλαγμα, πιθανώς να βρεθεί προ δυσάρεστων εκπλήξεων, όταν καταφθάσει ο Νοέμβριος.
Εδώ βοηθά και το πέπλο «αμνησίας» που δύναται να απλωθεί συλλογικά, πάνω από τον αμερικανικό λαό: είναι πολύ εύκολο να ειπωθεί το πως «τα πράγματα δεν ήταν και τόσο άσχημα» επί Trump, όταν ο τελευταίος έχει να κυβερνήσει εδώ και μια τετραετία. Όπως και να έχει, η Κυβέρνηση Biden δε θα έπρεπε να έχει ως μοναδικό λόγο ύπαρξής της την αποτροπή της επαναφοράς ενός πολύ συγκεκριμένου ατόμου, στην εξουσία – δυσχεραίνει, με αυτόν τον τρόπο, αναίτια τις πιθανότητες επανεκλογής της.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και η επιλογή ενός διόλου αμελητέου ποσοστού Δημοκρατικών να επιλέξει το «Αδέσμευτος (Uncommitted)», στα ψηφοδέλτια της (καθόλα τυπικής) διαδικασίας των προκριματικών του κόμματος. Αυτή η (έστω και ενδεικτικής φύσεως) «αντίσταση» στο κομματικό κατεστημένο πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Ειδάλλως οι «αντάρτες» δύναται να την κάνουν πραγματικότητα, μια και μόνο φορά, μέσω της ψήφου τους – και, τότε, θα είναι πια πολύ αργά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- How Biden ‘erased’ progress he made and alienated the left, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Forget No Labels. Biden’s Third-Party Peril is on the Left., Politico, διαθέσιμο εδώ
- Support for “Uncommitted” Runs Deep Enough to Threaten Biden, Jacobin, διαθέσιμο εδώ
- A fraying coalition: Black, Hispanic, young voters abandon Biden as election year begins, USA Today, διαθέσιμο εδώ
- Donald Trump’s Amnesia Advantage, The New Yorker, διαθέσιμο εδώ