Της Μαρίας Καρέτσου,
Όλοι, ανεξαιρέτως, γνωρίζουμε τις επιπτώσεις της κατάχρησης του αλκοόλ, πόσο μάλλον όταν καταναλώνεται βραχυχρόνια. Τι είναι αυτό, όμως, που κάνει τους περισσότερους να θεωρούν το οποιοδήποτε γεγονός, ευχάριστο ή μη, ως αφορμή για να πίνουν είτε με παρέα είτε μόνοι τους, και ποιο το τίμημα που καλούνται να «πληρώσουν» αργότερα;
Παρά την άφθονη ενημέρωση που υπάρχει για τις επιπτώσεις του αλκοόλ, τα επιδημιολογικά στοιχεία φανερώνουν πως οι νέοι κυρίως καταναλώνουν οινοπνευματώδη ποτά σε καθημερινή βάση. Τα αποτελέσματα ερευνών έδειξαν πως οι λόγοι που τους ωθούν σε αυτή την επιλογή επηρεάζονται τόσο από ψυχολογικούς όσο και από κοινωνικούς παράγοντες. Πιο συγκεκριμένα, λόγω της ευφορίας που προκαλεί η μέτρια κατανάλωση του αλκοόλ, οι περισσότεροι που είναι «πεσμένοι» ψυχολογικά επιλέγουν να πιούνε αλκοόλ, προκειμένου να το ανατρέψουν, καθώς αποτελεί και την πιο εύκολη λύση. Για πολλούς, όμως, το ποτό αποτελεί κοινωνική πίεση, καθώς το καταναλώνουν για να ανταποκριθούν στις κοινωνικές προσδοκίες ή για να αισθανθούν περισσότερο αποδεκτοί από τον περίγυρό τους.
Ακόμη, η ύπαρξη εντάσεων στις διαπροσωπικές σχέσεις δημιουργεί την ανάγκη για κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ σε σύντομο χρονικό διάστημα. Τα άτομα αυτά επιδιώκουν να μεθύσουν και να ξεφύγουν για λίγο από την πραγματικότητα. Επιπλέον, η αδυναμία κοινωνικοποίησης, η ελλιπής επικοινωνία με τους υπόλοιπους και η μειωμένη αυτοπεποίθηση είναι ισχυρές ενδείξεις έναρξης της κατανάλωσης αλκοόλ και, λόγω έλλειψης υποστηρικτικού περιβάλλοντος, τις περισσότερες φορές η περιστασιακή κατανάλωση αλκοόλ καταλήγει στον αλκοολισμό. Τέλος, πολλές φορές είναι αποτέλεσμα μίμησης εντός των οικογενειακών πλαισίων, καθώς έχει αποδειχθεί πως, όταν οι γονείς καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, οι πιθανότητες το παιδί τους να κάνει το ίδιο και μάλιστα σε μικρότερη ηλικία από τα 18, αυξάνονται σημαντικά.
Το αλκοόλ αποτελεί έναν από τους ισχυρότερους αθόρυβους εχθρούς για την υγεία μας, καθώς εις βάθος χρόνου αφήνει ανεπανόρθωτες ζημιές σε όλα τα συστήματα του οργανισμού:
- Προκαλεί αφυδάτωση με αποτέλεσμα το άτομο να νιώθει πονοκέφαλο, σύγχυση και ανεξήγητη κόπωση.
- Αυξάνει την έκκριση ινσουλίνης με αποτέλεσμα την εμφάνιση υπογλυκαιμικών επεισοδίων.
- Επιβαρύνει και το στομάχι, καθώς το καθιστά πιο ευάλωτο απέναντι σε παθήσεις του πεπτικού συστήματος.
- Όταν υπερβαίνεται η συνιστάμενη δόση, το αλκοόλ είναι υπεύθυνο για την αύξηση των τριγλυκεριδίων, του σωματικού βάρους του ατόμου καθώς και της αρτηριακής πίεσης, επομένως αυξάνεται ταυτόχρονα κι ο κίνδυνος αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.
- Σε χρόνιους συστηματικούς χρήστες, οι χαλαροί μυς και τα αποδυναμωμένα οστά είναι επίσης αποτέλεσμα της κατάχρησης οινοπνευματούχων ποτών.
- Ενοχοποιείται και για παθήσεις του αναπνευστικού, καθώς προκαλεί από έναν απλό βήχα λόγω ερεθισμού του λαιμού μέχρι και άσθμα.
- Στο καρδιαγγειακό σύστημα, προκαλεί ταχυκαρδία, η οποία όταν εμφανίζεται επαναλαμβανόμενα λόγω της συνεχόμενης κατανάλωσης μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε καρδιακή ανεπάρκεια.
- Όσον αφορά το ήπαρ, αυτό είναι το όργανο που προσβάλλεται περισσότερο, καθώς μπορεί να προκαλέσει από λιπώδη νόσο του ήπατος μέχρι κίρρωση του ήπατος και έπειτα καρκίνο σε αυτό. Επιπλέον, το αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών από το ήπαρ, προκαλώντας έλλειψη θρεπτικών συστατικών στο σώμα. Σε ακραίες περιπτώσεις, η απόπειρα αποτοξίνωσης μπορεί να απαιτήσει μεταμόσχευση ήπατος.
Σε αυτό το σημείο, αξίζει να υπογραμμίσουμε και τις ενδείξεις που χαρακτηρίζουν κάποιον αλκοολικό. Παρόλο που μέχρι στιγμής έχουν ειπωθεί ποικίλοι ορισμοί για να προσδιορίσουν το προφίλ του αλκοολικού, όλοι συμφωνούν μεταξύ τους στα εξής χαρακτηριστικά:
- Απώλεια ελέγχου και αυτοσυγκράτησης στην κατανάλωση, να μην μπορεί, δηλαδή, κάποιος να σταματήσει τον εαυτό του να πίνει.
- Ανάπτυξη ανοχής στο αλκοόλ, όταν το ίδιο άτομο χρειάζεται πλέον να πιει περισσότερα ποτά απ’ ότι συνήθιζε ώστε να νιώσει ευφορία.
- Απώλεια συνείδησης και αδυναμία ελέγχου συμπεριφοράς.
- Απαραίτητη η κατανάλωση αλκοόλ προκειμένου το άτομο να «νιώθει» ο εαυτός του.
- Εμφάνιση συμπτωμάτων στερητικού συνδρόμου. Μερικά από αυτά είναι το αίσθημα έντονου φόβου, άγχος, εφίδρωση, έντονοι σπασμοί. Ξεκινούν τις πρώτες 12 ώρες απουσίας από το αλκοόλ και αν συνεχίσει η διακοπή, τα συμπτώματα γίνονται εντονότερα και αν δεν νοσηλευτεί, μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε θάνατο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Alcohol and health, The Lancet. Διαθέσιμο εδώ
- Alcohol, Drinking Pattern, and Chronic Disease, PubMed. Διαθέσιμο εδώ
- Introduction: alcohol and alcoholism, Clinics in liver disease. Διαθέσιμο εδώ
