Της Μαρίας Μπότη,
Η τεχνολογική εξέλιξη έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο που αλληλοεπιδρούμε, επικοινωνούμε, εργαζόμαστε και εξελισσόμαστε. Έχει αλλάξει στην ουσία τον τρόπο που σκεφτόμαστε και ζούμε. Η είσοδος στη ψηφιακή εποχή έχει δημιουργήσει νέες ευκαιρίες και προκλήσεις, ανάμεσα στις οποίες βρίσκεται και ο ψηφιακός αναλφαβητισμός. Αν και η τεχνολογία είναι προσβάσιμη από όλους και έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας, η έλλειψη των ψηφιακών ικανοτήτων παραμένει μια πραγματικότητα που επηρεάζει πολλούς ανθρώπους παγκοσμίως.
Ο ψηφιακός αναλφαβητισμός αναφέρεται σε όσους δε ξέρουν να χρησιμοποιούν ή δεν έχουν κατανοήσει επαρκώς τη τεχνολογία πληροφορικής, όπως το διαδίκτυο, τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, τους υπολογιστές, τα smartphones κτλ. Στην ουσία δυσκολεύονται να πλοηγηθούν στις μηχανές αναζήτησης, να αναζητήσουν πληροφορίες, να επικοινωνήσουν online, αλλά και να δημιουργήσουν ή επεξεργαστούν ηλεκτρονικά έγγραφα. Παράλληλα, ο ψηφιακός αναλφαβητισμός αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση της εποχής, καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος των fake news, διότι οι χρήστες, συχνά, δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν αξιόπιστες πληροφορίες. Αναμφίβολα, η κατανόηση των βασικών αρχών ασφαλείας στο διαδίκτυο είναι ιδιαίτερα σημαντική για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και την αποφυγή ηλεκτρονικής απάτης. Οι ψηφιακά αναλφάβητοι άνθρωποι ενδέχεται να είναι περισσότερο ευάλωτοι σε διαδικτυακούς κινδύνους, λόγω έλλειψης γνώσεων σχετικά με την ασφάλεια των διαδικτυακών τους δράσεων και συναλλαγών.
Ο ψηφιακός αναλφαβητισμός δεν είναι ένα νέο φαινόμενο, ωστόσο όσο η κοινωνία εξελίσσεται και η τεχνολογική ανάπτυξη προχωράει με ταχύτατους ρυθμούς, το ψηφιακό χάσμα διευρύνεται όλο και περισσότερο. Και αυτό το φαινόμενο φυσικά, έχει επιπτώσεις τόσο στην κοινωνία όσο και στα ίδια τα άτομα. Αρχικά, αυτό το φαινόμενο, συχνά, ενισχύει τις υφιστάμενες κοινωνικές ανισότητες, επειδή εκείνοι που δεν έχουν πρόσβαση ή δε μπορούν να αξιοποιήσουν την τεχνολογία αποκλείονται από πολλές ευκαιρίες και υπηρεσίες που παρέχονται διαδικτυακά. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικό αποκλεισμό και ανισότητα.
Επιπλέον, μπορεί να επηρεάσει την απασχόληση και τις επαγγελματικές ευκαιρίες. Οι εργοδότες απαιτούν όλο και περισσότερο ψηφιακές δεξιότητες από τους υποψηφίους, ανεξάρτητα από τον τομέα εργασίας. Όσοι δε διαθέτουν αυτές τις δεξιότητες βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και συχνά, αποκλείονται από θέσεις απασχόλησης που θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στις ικανότητές τους. Ακόμη, ο ψηφιακός αναλφαβητισμός μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της ανεργίας και της κοινωνικής ανισότητας. Οι άνθρωποι που δεν έχουν πρόσβαση στην κατάλληλη εκπαίδευση για την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων είναι πιο πιθανό να παραμείνουν άνεργοι ή να εργάζονται σε χαμηλά αμειβόμενες εργασίες.
Η καταπολέμηση του ψηφιακού αναλφαβητισμού απαιτεί ολοκληρωμένες προσπάθειες από το ίδιο το άτομο, την κοινωνία και τους εκπαιδευτικούς φορείς. Πρώτον, η εκπαίδευση σχετικά με τη χρήση τεχνολογίας και το διαδίκτυο από μικρή ηλικία είναι ζωτικής σημασίας. Διαδικτυακά παιχνίδια και δραστηριότητες, προγράμματα ευαισθητοποίησης και ημερίδες ενημέρωσης των κινδύνων του διαδικτύου είναι τα πρώτα βήματα που μπορούν να κάνουν οι εκπαιδευτικοί φορείς, προκειμένου να τονίσουν τη σημασία των ψηφιακών δεξιοτήτων και να βοηθήσουν στην αύξηση της επίγνωσης για τον ψηφιακό αναλφαβητισμό. Παράλληλα, η δημιουργία κρατικών προγραμμάτων και πόρων που παρέχουν πρόσβαση στην τεχνολογία σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση του ψηφιακού αναλφαβητισμού, μειώνοντας τον κοινωνικό αποκλεισμό. Τέλος, οι εργοδότες μπορούν να παρέχουν προγράμματα εκπαίδευσης και επαγγελματικής ανάπτυξης που θα εστιάζουν στην ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων των εργαζομένων τους, ώστε να τους βοηθούν να προσαρμόζονται στα νέα τεχνολογικά δεδομένα και γίνονται πιο αυτόνομοι και επιτυχημένοι στη ψηφιακή εποχή.
Συνοψίζοντας, ο ψηφιακός αναλφαβητισμός αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα της εποχής και μια πρόκληση που απαιτεί ολοκληρωμένες προσεγγίσεις και άμεση δράση από την κοινωνία συνολικά. Με την κατάλληλη εκπαίδευση, πρόσβαση και υποστήριξη, είναι απαραίτητο να μειωθεί το ψηφιακό χάσμα και να δημιουργηθεί μια πιο ισότιμη και προοδευτική κοινωνία για όλους. Όταν η τεχνολογία προχωράει μπροστά, δε γίνεται εμείς να μένουμε πίσω. Οπότε, είναι χρέος μας να διασφαλίσουμε ότι κανένας δε θα μείνει «πίσω» σε αυτήν τη ψηφιακή εποχή και ότι όλοι θα έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν τις απαραίτητες ψηφιακές δεξιότητες. Με πιο αργούς ή πιο γρήγορους ρυθμούς, θα μαθαίνουμε, θα εξελισσόμαστε, θα προχωράμε. Η ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας συνεχίζει να διαμορφώνει τον κόσμο μας, αλλά δεν πρέπει ο ψηφιακός αναλφαβητισμός να παραμένει εμπόδιο στο δρόμο μας.
Πάμε, λοιπόν, να προχωρήσουμε όλοι μαζί;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- What Is Digital Illiteracy and How Does It Affect Your Business?, extwebtech.com. Διαθέσιμο εδώ
