Της Ευτυχίας Δανίδου,
Η Μπλε Κάρτα (Blue Card) θεσμοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για πρώτη φορά με την οδηγία 2009/50/ΕΚ, η οποία αντικαταστάθηκε πρόσφατα από την μεταγενέστερη 2021/1883/ΕΕ. Το πρόγραμμα αυτό έχει ως σκοπό την παροχή άδειας διαμονής σε άτομα τρίτων χωρών, τα οποία διαθέτουν υψηλή εξειδίκευση. Πρόκειται για μία προσπάθεια της Eυρωπαϊκής Eνωσης να αναβαθμίσει τo εργατικό της δυναμικό και να ενισχύσει την οικονομία της, αντιμετωπίζοντας προβλήματα όπως το δημογραφικό ζήτημα, τον ευρύ ανταγωνισμό και τη διαχείριση της μετανάστευσης. Οι ανάγκες αυτές οδήγησαν σε ακόμη ευνοϊκότερη ρύθμιση της Μπλε Κάρτας στη νέα οδηγία.
Ειδικότερα, οι προϋποθέσεις έκδοσης αυτής της άδειας διαμονής είναι ο αιτών να έχει συνάψει έγκυρη σύμβαση εργασίας με αντικείμενο την απασχόληση σε θέση υψηλής εξειδίκευσης για τουλάχιστον 6 μήνες στην Ελλάδα, με μισθό που να μην υπολείπεται του εθνικού κατώτατου ορίου που προβλέπεται για αυτού του είδους την ειδίκευση. Το όριο αυτό ορίζεται ως το 1/6 του ύψους του μέσου ακαθάριστου ετήσιου μισθού στην Ελλάδα. Αν πρόκειται για επάγγελμα νομοθετικά ρυθμιζόμενο, ο αιτών θα πρέπει να πληρoί τις νομοθετικές προϋποθέσεις. Επιπλέον, είναι απαραίτητη η κατοχή τίτλου σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σχετικού με το επάγγελμα ή τον τομέα ειδίκευσης. Διαφορετικά, ο αιτών πρέπει να διαθέτει μακρόχρονη επαγγελματική εμπειρία που να υποδεικνύει την υψηλή του εξειδίκευση. Τέλος, πρέπει να διαθέτει ασφάλεια υγείας.
Όταν κάποιος πληροί τις προϋποθέσεις και αποκτά Μπλε Κάρτα, εξασφαλίζει άδεια διαμονής με διάρκεια έως δύο έτη, κατά τα οποία μπορεί να αλλάξει εργοδότη μόνο μετά από έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας, ενώ σε περίπτωση που βρεθεί σε κατάσταση ανεργίας έχει περιθώριο 3 μηνών να βρει κάποια νέα θέση εργασίας. Μετά το πέρας των δύο αυτών ετών, έχει απλώς υποχρέωση να αναφέρει στην υπεύθυνη υπηρεσία κάθε μεταβολή εργοδότη. Εφόσον μετά τη διετία εξακολουθούν να πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις, μπορεί να γίνει αίτηση για ανανέωση της άδειας. Ανάκληση προβλέπεται για ορισμένες περιπτώσεις, όπως ενδεικτικά λόγω οικονομικής αδυναμίας συντήρησης του κατόχου της Μπλε Κάρτας ή της οικογένειάς του, για λόγους δημόσιας τάξης και ασφάλειας ή λόγω πλαστογραφίας ή δόλιας συμπεριφοράς στην αίτηση.
Η κατοχή αυτής της άδειας διαμονής εξασφαλίζει ορισμένα πλεονεκτήματα. Πρωτίστως, κατοχυρώνεται δικαίωμα ίσης μεταχείρισης με τους Έλληνες πολίτες σε τομείς όπως οι συνθήκες εργασίας, οι όροι αμοιβής και απόλυσης, η κοινωνική ασφάλιση, η εκπαίδευση και η επαγγελματική κατάρτιση, η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι. Περιορισμός της ίσης μεταχείρισης υπάρχει στην παροχή υποτροφιών και δανείων για δευτεροβάθμια/τριτοβάθμια εκπαίδευση ή επαγγελματική κατάρτιση.
Επιπρόσθετα, χαρακτηριστική είναι η διευκόλυνση της οικογενειακής επανένωσης, καθώς εξασφαλίζεται άδεια διαμονής και στα μέλη της οικογένειας αυτού που απέκτησε Μπλε Κάρτα για ισόχρονο διάστημα. Ακόμη, ο κάτοχος μπλε κάρτας μπορεί να ταξιδεύει ελεύθερα στην Ευρώπη, ενώ υπάρχει η δυνατότητα απόκτησης του καθεστώτος επί μακρόν διαμένοντος στην Ελλάδα με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους. Ειδικότερα, μπορεί να αποκτηθεί και μετά από δύο μόλις χρόνια νόμιμης και αδιάλειπτης διαμονής στην Ελλάδα και 5 χρόνια διαμονής σε άλλα κράτη της ευρωπαϊκής επικράτειας ως κάτοχος μπλε κάρτας. Αξιοσημείωτο είναι ότι στη Γερμανία οι κάτοχοι Μπλε Κάρτας έχουν την δυνατότητα να διεκδικήσουν μόνιμη άδεια διαμονής μετά από μόλις 33 μήνες ενώ, αν έχουν επίπεδο γλωσσομάθειας Β1 στα γερμανικά, μπορούν και μετά από μόλις 21 μήνες.
Συνοψίζοντας, αξίζει να αναφερθεί ότι οι αιτούντες Μπλε Κάρτα σε κράτη της ευρωπαϊκής ένωσης που έγιναν δεκτοί το έτος 2022 ανέρχονται στους 81.851, αριθμός που αυξάνεται κάθε χρόνο με βάση την Eurostat. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 77.3% αυτών αφορά την Γερμανία, ενώ στην Ελλάδα εκδόθηκαν μόλις 22 Μπλε Κάρτες. Οι κύριες χώρες ιθαγένειας των αιτούντων είναι ενδεικτικά η Ινδία, η Ρωσία, η Λευκορωσία και η Τουρκία. Τα στατιστικά αυτά αποτελούν μάλλον την αιτία της νέας ευνοϊκότερης οδηγίας του 2021, ενώ ίσως καταδεικνύουν την περιορισμένη πρόθεση ατόμων με υψηλή εξειδίκευση να ενταχθούν στην ελληνική αγορά εργασίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, Β. Κούρτης, Δίκαιο Αλλοδαπών, Εκδόσεις Σάκκουλα, 2015
- Μεταξάς Σπηλιώτης, Διεθνές Δίκαιο και μεταναστευτική πολιτική – Είδη μετανάστευσης και Αξιολόγησης σε Ευρώπη – Νέες προκλήσεις, διπλωματική εργασία, Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Πανεπιστημίου Πειραιώς, διαθέσιμη εδώ
