Της Μαριάνθης Τσιάρα,
Το Μαλάουι είναι μια χώρα της Αφρικής, γνωστή ως Νυασαλάνδη από το 1907 μέχρι την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της τον Ιούλιο του 1964 από τη Μεγάλη Βρετανία. Το νοτιοαφρικανικό έθνος του Μαλάουι κήρυξε κατάσταση καταστροφής λόγω ξηρασίας σε 23 από τις 28 περιφέρειές του, με τον Πρόεδρο της χώρας να δηλώνει ότι χρειάζεται επειγόντως περισσότερα από $ 200 εκατ. σε ανθρωπιστική βοήθεια, λιγότερο από ένα μήνα αφότου και η γειτονική Ζάμπια έκανε έκκληση για βοήθεια. Το Μαλάουι είναι μια από τις πιο επηρεασμένες περιοχές της Αφρικής λόγω αυτού του φαινομένου, καθώς τεράστιες ποσότητες τροφίμων χάνουν την αξία τους και αρκετές δεν μπορούν καν να παραχθούν λόγω της ξηρασίας.
Το El Niño είναι ένα φυσικό κλιματικό φαινόμενο που χαρακτηρίζεται από θερμότερες από τις μέσες θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας στον κεντρικό και ανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό, κοντά στον Ισημερινό, το οποίο συμβαίνει κατά μέσο όρο κάθε 2-7 χρόνια. Ένα τρίτο έθνος, η Ζιμπάμπουε, είδε επίσης πολλές από τις καλλιέργειές της να αποδεκατίζονται και εξετάζει το ενδεχόμενο να τα πάει καλά και να μπορέσει να ελέγξει τις επιδράσεις αυτού του φαινομένου, υπογραμμίζοντας τις ανησυχίες που αυξήθηκαν από το Επισιτιστικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών, Globe, στα τέλη του προηγούμενου έτους, ότι πολλά έθνη στη νότια Αφρική ήταν στα πρόθυρα της πείνας, κυρίως λόγω της επίδρασης του El Niño.
Στο Μαλάουι, η εποχή του El Niño ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2023. Αν και είναι πολύ νωρίς για να το πούμε, μπορεί να επηρεάσει την καλλιεργητική περίοδο 2023-24. Βέβαια, δεν δημιουργούνται όλα τα χρόνια του El Niño ελλείψεις στην παραγωγή τροφίμων. Τα τελευταία 40 χρόνια, υπήρξαν 11 επεισόδια El Niño παγκοσμίως, εκ των οποίων, όπως εξηγεί η έρευνά μας, επτά επηρέασαν αρνητικά την παραγωγή καλλιεργειών στο Μαλάουι και τέσσερα όχι. Αυτό συμβαίνει επειδή το φαινόμενο διαφέρει: σε ορισμένα χρόνια, ο El Niño μπορεί να φέρει περισσότερες βροχοπτώσεις, αλλά τα περισσότερα χρόνια προκαλεί λιγότερες βροχοπτώσεις από το κανονικό. Ωστόσο, σε αυτά τα επτά χρόνια που επηρεάστηκαν αρνητικά, το Μαλάουι συγκέντρωσε κατά μέσο όρο 22,5% λιγότερο αραβόσιτο από το αναμενόμενο.
Επιπλέον, οι αλλαγές στις βροχοπτώσεις και τη θερμοκρασία που επιφέρει ο El Niño μπορεί να έχουν πολύ διαφορετικές επιπτώσεις στις καλλιέργειες και στον αγροτικό πληθυσμό σε διάφορα μέρη της χώρας. Για παράδειγμα, τόσο στο Μαλάουι όσο και στη Ζάμπια, οι νότιες περιοχές αντιμετωπίζουν συχνά περισσότερες αρνητικές επιπτώσεις από αυτές στον βορρά.
Η USAID, η υπηρεσία βοήθειας της κυβέρνησης των Η.Π..Α, εξήγησε ότι περισσότεροι από 20 εκατομμύρια άνθρωποι στη νότια Αφρική θα χρειάζονταν επειγόντως επισιτιστική βοήθεια στις αρχές του 2024, εν μέρει λόγω του αποτελέσματος του El Niño. Η τελευταία 30ημερη περίοδος ήταν ο πιο ξηρός Φεβρουάριος για τα τελευταία 40 χρόνια για τη Ζάμπια και τη Ζιμπάμπουε, σύμφωνα με την εποχική παρακολούθηση του WFP, ενώ το Μαλάουι, η Μοζαμβίκη και οι περιοχές της Αγκόλα παρουσίασαν «σοβαρά ελλείμματα βροχοπτώσεων».
Ο El Niño το 2015-2016 έφερε, επίσης, μια έντονη ξηρασία στη Νότια Αφρική, τη χειρότερη της περιοχής τα τελευταία 35 χρόνια, σύμφωνα με το Γραφείο Επιχειρήσεων του Ο.Η.Ε. για Ανθρωπιστικές Υποθέσεις. Οι άνθρωποι δεν είναι οι μόνοι που επηρεάζονται, με αξιωματικούς προστασίας στη Ζιμπάμπουε να αναφέρουν το ασυνήθιστο γεγονός τουλάχιστον 100 ελεφάντων που πέθαναν σε ένα εθνικό πάρκο στα τέλη του τελευταίου έτους, λόγω του ότι οι υδρορροές ξεράθηκαν. Πριν από τα πανελλαδικά δελτία καταστροφών από το Μαλάουι και τη Ζάμπια, το WFP και η USAID είχαν πλέον εισαγάγει μια μέθοδο για τη διατροφή 2,7 εκατομμυρίων ανδρών και γυναικών στην αγροτική Ζιμπάμπουε που αντιμετωπίζουν ελλείψεις τροφίμων. Παράλληλα, η βρετανική φιλανθρωπική οργάνωση Oxfam ανέφερε ότι περισσότεροι από 6 εκατομμύρια άνθρωποι στη Ζάμπια -το 30% του πληθυσμού της- παλεύουν με έντονες ελλείψεις τροφίμων και υποσιτισμό, με την επόμενη καλλιέργεια να επεκτείνεται ένα ημερολογιακό έτος μακριά.
Συνοψίζοντας, είναι σαφές πως η αλλαγή του κλίματος και οι ακραίες καιρικές συνθήκες επιδεινώνουν την κατάσταση σε πολλές περιοχές της Αφρικής. Ο επόμενος καιρός απαιτεί στρατηγικές που να μπορούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις αυτές, συμπεριλαμβανομένων της πρόληψης των κρίσεων, της ανάπτυξης ανθεκτικών κοινοτήτων και της ενίσχυσης των φτωχότερων και πλέον ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Malawi follows Zambia in declaring drought disaster as El Niño brings hunger to southern Africa, AP, διαθέσιμο εδώ
- El Niño: Malawi’s harvest of its staple food maize may fall by 22.5% this year, The Conversation, διαθέσιμο εδώ
