Του Νικολάου Σαμαρά,
1968: Ήταν 27 Μαρτίου όταν άφησε την τελευταία του πνοή σε αεροπορικό δυστύχημα ο άνθρωπος που ταξίδεψε για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας στο διάστημα. Ο λόγος, φυσικά, για τον Γιούρι Γκαγκάριν, ο οποίος άνοιξε τον δρόμο για την ανακάλυψη-κατάκτηση του διαστήματος.
Ήρθε στη ζωή στις 9 Μαρτίου του 1934, λίγο έξω από τη Μόσχα (160 χιλιόμετρα μακριά), και όταν τελείωσε τις σχολικές του υποχρεώσεις φοίτησε σε τεχνική σχολή, προκειμένου να γίνει μεταλλουργός, ενώ στον ελεύθερό του χρόνο δεν επαναπαυόταν και μάθαινε πώς να πιλοτάρει. Το ταλέντο του, η πειθαρχία του, καθώς και η σωματική δομή του οδήγησε τον εκπαιδευτή του να τον συστήσει στην πολεμική αεροπορία.
Το 1959 υπέβαλε αίτηση ένταξης στο σώμα κοσμοναυτών και, παρά το γεγονός ότι διέθετε τη λιγότερη εμπειρία, άρπαξε την ευκαιρία και, τελικά, στάθηκε τυχερός, αφού το 1961 επιλέχθηκε για την πρώτη αποστολή στο διάστημα. Ταξίδεψε σε πολύ μεγάλο υψόμετρο, ενώ η ταχύτητα του σκάφους ήταν 27.400 χιλιόμετρα την ώρα, με διάρκεια πτήσης 1 ώρα και 48 λεπτά. Σύμφωνα με υπολογισμούς των επιστημόνων, οι πιθανότητες επιβίωσης ήταν 5% σε ένα ταξίδι που απαιτούσε παρά πολύ θάρρος σε μια πτήση υψηλού ρίσκου, που από πολλούς χαρακτηρίστηκε τότε αποστολή αυτοκτονίας.
Οι μέχρι τότε μελέτες για το αν υπάρχει ζωή στο διάστημα ή για το αν ένας άνθρωπος μπορεί να επιβιώσει εκεί ήταν ανεπαρκείς, αν τις συγκρίνουμε με τα σημερινά δεδομένα. Τα κεφάλαια που είχαν επενδυθεί ήταν τεράστια και προσφέρθηκαν από τους μεγαλύτερους ηγέτες της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής, αλλά και από τις εταιρείες κολοσσούς που έχουν εμπλακεί για τις συγκεκριμένες μελέτες. Το παραπάνω γεγονός μαρτυρά από μόνο του το πόσο βαρυσήμαντη ήταν η πτήση του Γκαγκάριν. Οι παρατηρητές της τότε εποχής συνειδητοποίησαν πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος συνεχίζει να λειτουργεί κανονικά στο διάστημα, κάτι που αποτελούσε μια από τις μεγαλύτερες ανησυχίες των επιστημόνων.
Επιπροσθέτως, κατά την επιστροφή του ένιωσε τη βαρύτητα από 6 έως 8 φορές μεγαλύτερη συγκριτικά με τη Γη, αλλά, τελικώς, μπόρεσε να βγει νικητής. Μετά την πτήση του έγινε παγκοσμίως γνωστός και ταξίδεψε σε αρκετές χώρες, προκειμένου να διαδώσει τη μεγάλη αυτήν επιτυχία για τα δεδομένα της εποχής και αποτέλεσε τομή στον δρόμο για την εξερεύνηση του σύμπαντος. Του απονεμήθηκε το μετάλλιο «Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης», ενώ η φήμη του τον έφερε να εκλεγεί σε διάφορα αξιώματα, όπως Αντιπρόεδρος του Ανώτατου Σοβιέτ και του Σοβιέτ των Εθνοτήτων. Επιπλέον, συμμετείχε σε μεγάλο αριθμό εκδηλώσεων και δημοσίων σχέσεων υπέρ της Σοβιετικής Ένωσης.
Ωστόσο, όταν επέστρεψε από την περιοδεία του, γύρισε και πάλι στο διαστημικό πρόγραμμα της Σοβιετικής Ένωσης ως σύμβουλος και εκπαιδευτής στην προσπάθεια της Ένωσης να κατακτήσει τη Σελήνη. Λίγες μέρες πριν από την έβδομη επέτειο της πτήσης του στο διάστημα, ο Γκαγκάριν άφησε την τελευταία του πνοή σε αεροπορικό δυστύχημα, κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, ενώ το ενδεχόμενο ανθρώπινου λάθους είχε αποκλειστεί. Οι τότε κυβερνητικές πηγές ανέφεραν πως ο Γκαγκάριν παρέμεινε μέσα στο αεροπλάνο, προκειμένου να μη το ρίξει πάνω σε σχολείο. Η γενέτειρα πόλη του πήρε το όνομά του, ενώ ο ίδιος θάφτηκε στο Κρεμλίνο, με πολλά αγάλματα να έχουν χτισθεί προς τιμήν του. Θεωρήθηκε από πολλούς ο Κολόμβος του διαστήματος και έτυχε αναγνώρισης από εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Γιούρι Γκαγκάριν: Ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα, sansimera.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Yuri Gagarin, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ